Dieta lekkostrawna

Dieta lekkostrawna  w chorobie wrzodowej ograniczająca wydzielanie soku żołądkowego

Celem diety łatwo strawnej z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego oprócz dostarczenia odpowiedniej ilości wszystkich niezbędnych składników odżywczych i energii jest:

• rozcieńczenie lub neutralizowanie soku żołądkowego oraz redukowanie wydzielania kwasu przez żołądek
• nie drażnienie mechaniczne, chemiczne i termiczne błony śluzowej żołądka

Zalecana jest szczególnie w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy.

Szczególną uwagę należy zwrócić na białko oraz witaminę C.

• Pożywienie bogate w białko powoduje większe wydzielanie kwasu, ma jednak ono równocześnie duże właściwości neutralizowania go. Poleca się, więc: mleko, delikatne twarogi, jaja, mięso, drób i ryby. Ogólną ilość białka zaleca się w granicach 1 – 1,5 g/kg masy ciała. Białko powinno być wysokiej wartości biologicznej.
• Dostarczenie odpowiedniej ilości witaminy C sprawia wiele trudności, gdyż w diecie tej ogranicza się spożycie surowych warzyw i owoców. W stanach ostrych, przy daleko posuniętych ograniczeniach dieta ta prawie nie zawiera witaminy C.
• Tłuszcze wykazują zdolność hamowania wydzielania kwasu oraz opóźniają opróżnianie żołądka, co jest w przypadku tej diety zjawiskiem korzystnym. Zaleca się tłuszcze łatwo strawne, jak: tłuszcz mleka (śmietanka) oraz masło.
• Ograniczeniu w diecie ulega błonnik, ze względu na drażniące działanie na błonę śluzową żołądka. Istnieją, zatem przeciwwskazania do stosowania razowego pieczywa, grubych kasz, surowych warzyw i owoców.
• Jako że dieta ta jest dietą łatwo strawną nie zawiera także produktów wzdymających oraz trudno strawnych. Pomijane są również: alkohol, mocna kawa i herbata oraz zupy i sosy na wywarach mięsnych, a także ostre przyprawy ze względu na wzmaganie wydzielania soku żołądkowego.

Równie ważną sprawą, co dostarczenie potrzebnych ilości poszczególnych składników w planowaniu jadłospisu jest konieczność zmniejszenia objętości posiłków, a zwiększenie ich liczby. Przez podawanie małych i częstych posiłków sok żołądkowy jest w sposób ciągły mieszany z dostarczanym pożywieniem, co zmniejsza czynność wydzielniczą żołądka i sprzyja gojeniu się wrzodu. Istotną rolę odgrywa również temperatura pokarmów – powinna być neutralna, aby zapobiegać przekrwieniu błony śluzowej żołądka.

Podstawową rację pokarmową poprzedzają 3 warianty diety stosowane w ostrych stanach choroby. Powinny być one stosowane możliwie jak najkrócej, gdyż ze względu na duże ograniczenia są dietami niepełnowartościowymi. Zmiany w diecie po okresie zaostrzenia choroby należy wprowadzać stopniowo.

WARIANT I przedstawia dietę z bardzo dużymi ograniczeniami. Jest to dieta niedoborowa pod względem energetycznym i zawartości składników odżywczych, może być stosowana tylko przez kilka dni. Wykluczenie mięsa, ryb, serów, ziemniaków, warzyw i owoców.

WARIANT II i III są również dietami niepełnowartościowymi, po wariancie III, gdy stan chorego się polepsza można przejść do stosowania diety podstawowej łatwo strawnej z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego.

Wariant II – niewielki dodatek ziemniaków, gotowanych warzyw i owoców, biały ser. Wariant III – zwiększenie ilości warzyw i owoców, niewielki dodatek chudego mięsa.

Uwagi technologiczne:

Najszersze zastosowanie ma gotowanie na parze lub w wodzie oraz duszenie bez wstępnego obsmażania, rzadziej stosuje się pieczenie i to tylko w folii. Duże znaczenie w tej diecie mają tzw. budynie z mięsa lub ryby, z drobną kaszą lub ryżem. Do zagęszczania potraw nie stosuje się zasmażek.

–          produkty świeże, dojrzałe, możliwie jak najwyższych gatunków

–          łagodne przyprawy

–          produkty gotowane, dotowane na parze, duszone bez wstępnego obsmażania, pieczone w folii lub pergaminie,

–          produkty chude

–          używanie tłuszczów roślinnych, margaryny, oleje

–          sosy naturalne, bez zasmażek nie zagęszczane, nie podprawiane mąką, śmietaną, zasmażkami

–          zupy na wywarach warzywnych

–          owoce i warzywa spożywane gotowane, warzywa mogą być oprószone mąką, z dodatkiem świeżego masła (12)

W chorobie wrzodowej osłaniające działanie ma między innymi siemię lniane.

Łyżkę siemienia lnianego zalać szklanką gorącej wody i pozostawić pod przykryciem na kilka godzin. Zagotować, przecedzić. Pozostałość przepłukać niewielką ilością gotowanej chłodnej wody i dodać do przecedzonego wywaru.

Justyna Marszałkowska-Jakubik, dietetyk medyczny www.e-prolinea.pl

Zobacz również:

1. Wszystkie polecane diety
2. Jak osiągnąć idealną wagę?
3. Lekkie sałatki polecane przez dietetyka
4. Najbardziej kaloryczne owoce