Trądzik młodzieńczy posiada różne cechy charakterystyczne, które objawiają się nietypową kondycją skóry, dotyczącą struktury, koloru oraz rodzaju zastoin. W pielęgnacji skóry trądzikowej najczęściej koncentrujemy się na zabiegach regulujących pracę gruczołów łojowych o działaniu przeciwzapalnym. W drugiej kolejności zabiegamy o prawidłową keratynizację naskórka.
Obecne spostrzeżenia wskazują, że nadmiar łoju jest drugorzędnym czynnikiem dolegliwości, a nie jak dotąd sądzono przewodnim. Fizjologia trądziku dotyczy kilku aspektów, m.in. systemu łojowego i hormonalnego. System łojowy w skórze odpowiada za jej stan zapalny, gdzie znajdują się bakterie (propionibacteriumacne ) i wysoki procent trójglicerydów –ok. 60% w warstwie lipidowej naskórka. Bakterie produkują enzym lipazę, który zamienia trójglicerydy na wolne kwasy tłuszczowe i glicerol. Powstające wolne kwasy tłuszczowe odgrywają pozytywną rolę w utrzymywaniu prawidłowego pH 5,5 skóry, jednak mogą również działać komedogennie, poprzedzając w ten sposób stany zapalne.
Skóra tłusta z trądzikiem wskazuje jednocześnie na zwiększoną produkcję łoju, a tym samym zwiększoną ilość wolnych kwasów tłuszczowych. Bakterie pozbawione pożywki na powierzchni prawidłowego pH skóry, przemieszczają się do właściwego źródła, czyli bezpośrednio do gruczołów łojowych, gdzie odbywa się ciągła wymiana trójglicerydów na wolne kwasy tłuszczowe, co w konsekwencji prowadzi do powstawania miejscowych stanów zapalnych ujść gruczołów. Bakterie te również prowadzą do zjawiska proteazy, polegającym na niszczeniu protein przez powstające enzymy, jak również do aktywacji miejscowych neutrofili (typ fagocytowy białych komórek krwi), które uwalniając swoje enzymy, działają niszcząco na ściany komórkowe. Ich penetracja w głąb skóry może wywoływać agresywną postać istniejącego już stanu zapalnego.
Oddziaływanie nadmiaru sebum na stany zapalne, które powoduje zaczerwienienia skóry nie stanowi jeszcze pełnego procesu powstawania trądziku. Należy przyjąć, że nadmierna keratynizacja jest głównym czynnikiem kształtowania trądziku, który powstaje jednocześnie przy :
- braku niezbędnych kwasów tłuszczowych, dbających o prawidłowe przyleganie korneocytów warstwy rogowej,
- braku wody w naskórku, niezbędnej dla stymulacji enzymów odpowiedzialnych za rozpad desmosomów wiążących keratynocyty,
- braku tlenu, powodującego spowolnienie proliferacji komórkowej i uwalniania łoju,
- nadmiaru komórek warstwy rogowej, powstającej na skutek promieniowania UV,
- stosowaniu substancji komedogennych (np . kwas oleinowy najczęściej stosowany we fluidach tradycyjnego makijażu ),
- stosowaniu pieniących zmywaczy zawierających ostre środki powierzchniowo czynne,
- tosowaniu środków wysuszających wypryski skórne , takie jak np.benzyl peroxyde
Dwa ostatnie przypadki powodują nadmierne wysuszenie powierzchni naskórka, a w następstwie nadmierną keratynizację, która to z kolei wpływa na zablokowanie gruczołów łojowych. W rezultacie dochodzi do powstania zamkniętych lub otwartych zaskórników i zastoin, których zatykanie zapobiega działanie oleju na powierzchnię skóry, konsekwentnie wychwytując bakterie propioni uwięzione w gruczołach łojowych.
Bakterie beztlenowe uzyskując stałą pożywkę w postaci trójglicerydów są w stanie przeżyć w takim środowisku. Także ciągła przemiana tych trójglicerydów na wolne kwasy tłuszczowe wpływa na powstanie stanów zapalnych w zablokowanych kanałach, czego rezultatem są krosty.
Istnieje mnóstwo kontrowersji dotyczących komedogennego wpływu różnych składników chemicznych, takich jak wolne kwasy tłuszczowe, jednak należałoby wziąć pod uwagę ich odmienne działanie na różne rodzaje i kondycje skóry. Reasumując, pogorszenie stanu skóry pod ich wpływem, najczęściej następuje w przypadku skóry tłustej, szczególnie przy ich obfitym występowaniu. Zupełnie odwrotnie w przypadkach skóry suchej, gdzie występują wręcz braki lipidowe i ich oddziaływanie jest korzystne na skórę.
Leczenie trądziku
Podsumowując nasze rozważania nad przyczynami powstawania różnych form trądzików w różnym wieku, w leczeniu profesjonalnym Environ, wspierającym leczenie dermatologiczne lub/i endokrynologiczne, należy opierać się na prawidłowym rozpoznaniu połączonym z indywidualnym doborem produktów do pielęgnacji w domu:
a) aplikacja zewnętrzna:
Seria przeciwtrądzikowa – trójfazowe zmywanie bez środków powierzchniowo czynnych: Sebutrol, Sebumask, Sebuwash, Sebutone – prawidłowe pH, Sebugel A – codzienna pielęgnacja, profilaktyka i redukcja mikroblizenek potrądzikowych, Sebuspot Gel na wypryski, w przypadkach łojotoku Retinol 1- 3, ACM2 – 1x w tygodniu (działanie przeciwzapalne, antybakteryjne, odblokowujące zastoiny, redukujące nadmierną keratenizację), Colostrum Gel – podnoszenie odporności, przyspieszona odnowa komórkowa, Seria Alpha – kwas mlekowy o działaniu nawilżającym ( Derma Lac, Krem Alpha Mild,Lotion Alpha Mild Spf15)
b) aplikacja doustna:
Encourage – MSM – działanie przeciwzapalne, Wit A, B6, Cynk, Omega 3 – niezbędne kwasy tłuszczowe – prawidłowe przyleganie korneocytów warstwy rogowej.
c) zabiegi w gabinecie:
Polegające na jonoforezach dodatnich LacPamgel ( maksymalnie do 4 warstw ) i jonoforezach (Intensywna Terapia Retinolowa, Colostrum Gel ,SebugelA, Żel Nawilżający). W uzasadnionych przypadkach głęboki peeling chłodzący, wielowarstwowy Lactogel. Niewskazana podaż kwasu askorbinowego (Maska Crystal , Citrique), który może prowokować wypryski. Idealne na blizny potrądzikowe po zakończonym leczeniu trądziku.
10 faktów w leczeniu trądzików:
1. Potocznie uważa się, że trądzik młodzieńczy stanowi „spadek” genetyczny po rodzicach, w związku z czym pojawia się i kończy w swoim czasie niezależnie od postępowania. Naszym celem powinno być uświadamianie, iż przypadłość ta nie jest prawidłowym zjawiskiem fizjologicznym skóry i nie powinna pojawiać się w różnym wieku.
2. Stosowanie zmywaczy, toników, lotionów i żeli przeciwtrądzikowych, ogólnie dostępnych w marketach w przypadku samodzielnego, często błędnego zdiagnozowania trądziku zazwyczaj prowadzi do przykrych następstw i pogorszenia kondycji skóry.
3. Doustna terapia antybiotykowa, stosowana przez dłuższy czas, w rezultacie pogarsza sytuację, ze względu na obniżanie odporności skóry. Pożyteczne bakterie podlegają znacznej redukcji, a te szkodliwe ulegając mutacji stają się w końcu oporne na działanie antybiotyków.
4. Napary i wyciągi ziołowe o działaniu przeciwzapalnym wspomagają kuracje, ale nie należy przesądzać o ich całkowitej skuteczności.
5. Duże nieporozumienie dotyczy działania antyutleniającego w leczeniu trądzików. Wolne rodniki nie są przyczyną powstawania trądziku.
6. Accutane, Roaccutane, to leki wpływające na ogólny stan zdrowia, obciążające wątrobę i nerki bez 100% pewności na sukces. W ok.15-20% po przebytej kuracji następują nawroty.
7. Stosowanie Witaminy B5 o wyższych stężeniach jest błędnie uważane za kluczowe w leczeniu trądzików.
8. Zbyt częste mycie skóry objętej trądzikiem może spowodować efekt” jojo” i przyczynić się do wzmożonej pracy gruczołów łojowych lub też może spowodować całkowity brak lipidów i wywołać uporczywą suchość skóry.
9. Zewnętrzne kosmetyki i leki ziołowe nie są również całkowitą odpowiedzią na trądzik.
10. Prawidłowe rozpoznanie rodzaju trądziku, indywidualny dobór kosmeceutyków i leków wspomagających jak również profesjonalne zabiegi, stwarzające optymalne warunki dla prawidłowej kondycji skóry – są naszym kluczem dla uzyskania najlepszych rezultatów w leczeniu trądzików bez skutków ubocznych.
