Probiotyki stają się jednym z najchętniej kupowanych suplementów diety. Nic dziwnego – coraz więcej wskazuje na fakt, że prawidłowa mikrobiota jelitowa ma znaczenie w profilaktyce i terapii wielu chorób. Do lamusa odeszły czasy kiedy probiotyki miały zastosowanie wyłącznie w czasie antybiotykoterapii. Aby jednak terapia mikorbiologiczna, czyli probiotyczna, była skuteczna należy przestrzegać pewnych zasad. Co musisz wiedzieć o probiotykach?
Probiotyki stają się jednym z najchętniej kupowanych suplementów diety. Nic dziwnego – coraz więcej wskazuje na fakt, że prawidłowa mikrobiota jelitowa ma znaczenie w profilaktyce i terapii wielu chorób. Do lamusa odeszły czasy kiedy probiotyki miały zastosowanie wyłącznie w czasie antybiotykoterapii. Aby jednak terapia mikorbiologiczna, czyli probiotyczna, była skuteczna należy przestrzegać pewnych zasad. Co musisz wiedzieć o probiotykach?
Czym jest probiotyk?
Mianem probiotyków określa się żywe szczepy bakterii, które maja udowodniony, korzystny wpływ na organizm. Dodatkowo muszą one spełniać pewne warunki: mieć zdolność kolonizacji jelita i być odporne na działanie kwasów żołądkowych. Bakterie probiotyczne, które zamyka się w kapsułkach, saszetach albo w kropelkach to najczęściej mikroflora ochronna: Lactobacillusi Bifidobacterium. Są też takie bakterie probiotyczne, które mają udowodnione, korzystane działanie np. na odbudowę nabłonka jelit, ale nie ma technologii, która pozwoliłaby wyprodukować je jako lek czy suplement diety. O takie bakterie trzeba dbać dostarczając im właściwych warunków do rozwoju – czyli pożywienia (prebiotyków). Mikrobiota jelit tworzy skomplikowany, pełen zależności ekosystem i zachowanie w nim równowagi bywa trudne. Co działa destrukcyjnie na mikrobiotę?
Leki, dieta, stres…
Mikrobiota jelitowa pełni szereg ważnych funkcji w organizmie, a zaburzenia w jej składzie mikrobioty mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Wpływa ona między innymi na działanie układu odpornościowego, wchłanianie składników mineralnych i witamin, metabolizm i syntezę wielu substancji. Dlatego z dysbiozą jelitową, czyli brakiem równowagi bakteryjnej w jelitach, łączą się takie choroby jak np. kolki, zaparcia, biegunki, otyłość, alergie pokarmowe, czy choroby autoimmunologiczne, jak np. nieswoiste choroby zapalne jelit, celiakia czy choroba Hashimoto. Badania pokazują, że najbardziej destrukcyjne dla naszej mikrobioty są:
- Nadużywanie leków, szczególnie z grupy IPP (leki na zgagę) oraz niesteroidowych leków przeciwzapalnych (leki przeciwbólowe).
- Długotrwała i częsta antybiotykoterapia.
- Dieta uboga w błonnik (w warzywach, owocach i nasionach), który stanowi pożywkę dla bakterii jelitowych.
- Stres, niedobór snu i brak aktywności fizycznej.
W przypadku noworodków i małych dzieci na rozwój mikrobioty jelitowej ma także wpływ rodzaj porodu oraz karmienia. Dzieci urodzone drogami natury otrzymują pakiet bakterii ochronnych z pochwy matki. Dodatkowo karmienie piersią sprzyja rozwojowi własnych, dobrych bakterii. Temat wpływu składu mikrobiomu dziecka w pierwszych latach dziecka na jego zdrowie w przyszłości, jest bardzo szeroko omawiany w świecie nauki. Trwają badania nad znaczeniem wczesnej terapii probiotycznej, np. u dzieci urodzonych przedwcześnie lub przez cesarskie cięcie.
Jak wybrać probiotyk i stosować probiotyki?
Najczęściej probiotyki zaleca się osłonowo przy antybiotykoterapii. Mają one zapobiegać efektom ubocznym antybiotyków jakimi są np. biegunki. Wiele osób jednak nie kontynuuje terapii probiotycznej po zakończeniu przyjmowania antybiotyku, co jest dużym błędem. Mikrobiota potrzebuje bowiem wielu miesięcy, aby powrócić do stanu równowagi. Dodatkową kwestią jest sam wybór probiotyku. W aptekach znajdziemy bardzo wiele suplementów diety, reklamowanych jako probiotyki. Ważne jednak, aby pamiętać, że działanie probiotyków jest szczepozależne. Oznacza to, że nie każdy Lactobacillusjest probiotykiem. Dlatego kupując preparat probiotyczny należy wybrać taki, który ma na opakowaniu oznaczone szczepy. Zwykle prezentowane są one jako ciąg literek i cyferek po nazwie bakterii np. Lactobacillus rhamnosusPl1. Warto też poradzić się specjalistów, którzy na co dzień pracują z probiotykami, w celu indywidualnego doboru pobiotykoterapii.
Mikrobiota 2019 – innowacyjna konferencja, która pozwala dowiedzieć się więcej!
Jeśli interesuje Cię temat mikrobioty jelitowej, to serdecznie zapraszamy 18 maja do Warszawy na konferencję naukową Mikrobiota 2019. Dowiesz się między innymi co oznacza termin „programowanie zdrowia dziecka”, jakie są najnowsze badania naukowe na temat wpływu mikrobioty jelitowej na zdrowie, urodę i jakość życia.
