Olej arganowy jest jednym z najdroższych kosmetyków na świecie ze względu na bardzo ograniczoną dostępność, pracochłonny proces pozyskiwania oraz niezwykłe właściwości. Olej arganowy zwany jest płynnym złotem czy złotem Berberów a przez samych Marokańczyków ardjan. Olej arganowy posiada lekko czerwony kolor i bardzo delikatny posmak orzeszków ziemnych.

Drzewo arganowe

Olej otrzymywany jest z nasion drzewa arganowego, łac. Argania spinosa (inaczej argan, argania, drzewo żelazne), które jest endemitem, czyli występuje naturalnie wyłącznie na ograniczonym obszarze południowej części Maroka między miastami Agadir i Essaouira.

Próby sadzenia drzew arganowych w innych krajach nie powiodły się – nigdzie, poza Marokiem, nie udało się wyhodować tego drzewa, by owocowało.

Drzewo jest cierniowe i niskopienne, osiąga wysokość 8-10 metrów, jest idealnie przystosowane do ostrego, suchego klimatu. By drzewo mogło żyć w warunkach pustynnych musi posiadać korzenie sięgające wód gruntowych, w przypadku drzewa żelaznego wrastają one aż do 30 metrów wgłąb! Tym samym pomagają rozpulchniać ziemię i zapobiegają erozji, stanowiąc naturalną barierę przeciwko pustynnieniu terenów – przez to Marokańczycy zwą je drzewem życia. Drzewo arganowe żyje i owocuje średnio przez 150-200 lat, dość często spotykane są egzemplarze około 400-letnie. Owocuje co drugi rok, a w latach szczególnie suchych robi sobie dodatkowo przerwy w owocowaniu. Owoce i liście arganu są przysmakiem marokańskich kóz. Pień drzewa jest często poskręcany i sękaty, co pozwala kozom wspinać się na drzewa i zjadać ich liście oraz owoce.

Na pierwsze owoce trzeba czekać aż pół wieku. Owoce arganii są żółte, przypominają spiczastą, dużą oliwkę lub śliwkę. Posiadają zieloną, mięsistą skórę, w środku znajduje się orzech z bardzo twardą skorupą, które zawiera od jednego do trzech ziaren (nasion) w kształcie migdałów, z których otrzymywany jest drogocenny olej.

Kiedy kozy zjadają owoce, mięsista część jest trawiona ale orzech pozostaje, gdyż skorupa orzecha arganowego jest 16 razy twardsza od skorupy orzecha laskowego.

Produkcja oleju arganowego

Produkcja oleju arganowego, nadal wykonywana metodami tradycyjnymi ręcznie przez kobiety zrzeszone w żeńskich spółdzielniach, jest długim i pracochłonnym procesem. Praca ta jest dla berberyjskich kobiet często jedynym źródłem utrzymania. Z jednego drzewa arganowego uzyskuje się około 30 kg owoców, z czego ziarna stanowią mn.w. 1-1,5 kg, następnie z tej masy tłoczony jest 1 litr oleju a cały proces trwa ponad 20 godzin.

Oddzielone od miąższu orzechy są suszone by potem w kamiennym młynie ręcznie rozbić ich twardą skorupę. Nasiona są ucierane w kamiennych żarnach i mieszane z letnią woda do uzyskania pasty, mieszanina stopniowo twardnieje zaś olej oddziela się od pasty w procesie dekantacji.

Olej do celów kosmetycznych powstaje ze świeżych ziaren nie poddawanych żadnej obróbce, co sprawia, że zachowuje wszystkie swoje lecznicze i kosmetyczne właściwości. Jest droższy od oleju arganowego spożywczego, którego ziarna są prażone, co powoduje utratę części substancji odżywczych, za to podbija walory smakowe i pogłębia czerwone zabarwienie.

W ostatnich czasach zaczęto mechanicznie tłoczyć olej, co znacznie skróciło czas, jaki poświęcano na wyprodukowanie 1 litra oleju. Poza tym, podczas mechanicznego tłoczenia nie dodaje się już wody do oleju, dzięki czemu olej może być dłużej przechowywany. Najbardziej czasochłonne w procesie produkcyjnym rozbijanie orzechów nadal wykonywane jest ręcznie.

Pozostała po oddzieleniu się oleju gęsta pasta o czekoladowym kolorze, o nazwie amolu, która, słodzona miodem, jest następnie serwowana jako odżywcze i smaczne smarowidło do chleba w berberskich gospodarstwach domowych. Smak tej pasty jest zbliżony do smaku masła orzechowego.

Właściwości i zastosowanie oleju arganowego

Olej arganowy wykorzystywany jest od wieków w tradycyjnej kuchni marokańskiej, także w medycynie i kosmetyce naturalnej. W temperaturze pokojowej jest ciekły, ma długi okres trwałości.

Składa się w 80% z jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, głównie oleinowego i linolowego (wit. F) – do 40%. Kwas linolowy jest podstawowym kwasem, który nie może być syntezowany przez nasze ciało i tym samym musi być składnikiem każdej diety. Jednonienasycone kwasy tłuszczowe odpowiadają za obniżenie poziomu „złego cholesterolu”. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe są ważne podczas budowy ścian komórkowych i produkcji leukocytów.

Ponadto jest bogaty w witaminę E (670 mg/kg), której ma dwukrotnie więcej niż oliwa z oliwek (320 mg/kg). Witamina E jest wspaniałym antyutleniaczem, neutralizującym wolne rodniki.

Zawiera prawie 100 innych substancji czynnych, w tym pięć grup związków antykancerogennych: karoteny (300 mg/100 g), polifenole (5,6 mg/100 g) o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwrodnikowym, sterole (160 mg/100 g), w tym spinasterol, schotenol, stygmasterol regenerujące naskórek, tokoferole (62 mg/100 g), alkohole triterpenowe (150 mg/100 g), tirukallol łagodzący objawy alergii. Ze względu na zwartość beta-amyriny, olej arganowy posiada właściwości przeciwzapalne i chroniące skórę. Zawiera również butyrospermol pielęgnujący skórę przed i po opalaniu.

Spożywanie oleju arganowego prowadzi do zwiększenia produkcji prostaglandyn –  hormonów, które wzmacniają układ immunologiczny, mają właściwości przeciwzapalne, a także wpływają na krzepliwość krwi. Dodatkowo stymulują działanie układu krążenia. Dieta bogata w kwas linolowy i produkująca prostaglandynę jest polecana osobom z reumatyzmem i chorobami sercowo-naczyniowymi.

Olej arganowy może być stosowany przy chorobach układu krążenia, zmniejsza ryzyko zawału serca, miażdżycy, zapobiega chorobom Alzheimera, Parkinsona, chorobom skórnym, reumatycznemu schorzeniu stawów, jest skuteczny przy podwyższonych wartościach cholesterolu. Łagodzi bóle stawowe (reumatyczne) i bóle mięśni. Wykazuje właściwości antyseptyczne, ochronne, ujędrniające i wygładzające.

Olej arganowy nawilża i ujędrnia skórę, działa rewitalizująco, przeciwdziała procesom starzenia się skóry, poprawia jej elastyczność i jędrność, wspomaga odnowę komórek. Chroni naskórek przed wysychaniem, wygładza, uspokaja podrażnioną skórę, działa przeciwzapalnie, łagodzi objawy trądziku, alergii. Dzięki obecności witaminy E, doskonale chroni komórki organizmu przed niszczącym działaniem wolnych rodników. Jest znakomitym olejkiem do opalania, ponieważ skutecznie chroni skórę przed działaniem promieni słonecznych, do stosowania po kąpieli słonecznej, gdyż łagodzi podrażnienia i poparzenia skóry. Przeznaczony jest dla skóry wrażliwej, dojrzałej, alergicznej, trądzikowej i suchej, stosowany także przy chorobach skórnych. Regeneruje naskórek (także przy egzemie, oparzeniach i bliznach).

Jest bardzo dobrym środkiem do masażu ciała, nadaje skórze jędrność. Blizny pooparzeniowe lub inne przybierają naturalny kolor i spłycają się. Można go stosować do wmasowywania w miejsca pokryte cellulitem, zabieg ten powoduje widoczną poprawę stanu skóry. Stosowanie oleju odbudowuje płaszcz hydrolipidowy i zwiększa zawartość składników odżywczych w skórze.

Olej arganowy znalazł zastosowanie w kremach pielęgnacyjnych na noc, w produktach przeznaczonych do pielęgnacji okolic oczu i ust, olejkach przeciwsłonecznych, maseczkach. Wykorzystywany jest w produkcji mydeł i szamponów, dodawany do lotionów po goleniu.

Wpływa wzmacniająco na włosy i paznokcie. W celu polepszenia kondycji włosów, należy wmasować go w skórę głowy i włosy, pozostawić na minimum pół godziny, następnie zmyć szamponem. Już po kilku zastosowaniach widoczny jest rezultat. Włosy są mocniejsze, grubsze i lśniące. Wmasowany w ręce i w paznokcie naturalny olej arganowy nadaje skórze wilgotność i sprawia, że staje się delikatna. Paznokcie przestają się łamać i są twarde już po kilku zastosowaniach.

Olej nadaje się znakomicie do pielęgnacji skóry niemowląt, zabezpieczając ją przed odparzeniami.

Kilka praktycznych przepisów domowej pielęgnacji:

Aby wzmocnić paznokcie potrzeba ci zaledwie 10-15 minut:

Pomieszaj łyżeczkę olejku arganowego z łyżeczką soku z cytryny w malej miseczce, zamocz paznokcie na ok 10-15 minut, następnie spłucz letnia wodą.

Olejek arganowy można stosować do opalania i aby przedłużyć  opaleniznę– po prostu wmasuj w ciało naturalny olejek arganowy.

Receptury na wysuszone włosy:

W miseczce wymieszaj 1 żółtko, 1 łyżkę olejku rycynowego, 1 łyżeczkę drożdży, kilka kropel soku z cytryny i 2 łyżeczki olejku arganowego. Tak przygotowaną maseczkę nakładamy na min. pół godziny na nieumyte włosy, zakładamy folię i owijamy ciepłym ręcznikiem. Następnie myjemy włosy szamponem nawilżającym.

Dla osób nie mających za dużo czasu na przygotowanie mieszanek, polecamy metodę marokańskich kobiet czyli wmasować we włosy jedynie olejek arganowy. Najlepszy efekt osiągniemy trzymając go na włosach pod folią i ręcznikiem całą noc. Następnie po umyciu włosy będą lśniące, nawilżone i cięższe. W tej kąpieli oliwkowej nie ma ograniczeń, możesz ją stosować za każdym razem. Efekt gwarantowany:-)

Czasem jednak wysuszenie włosów jest tak silne, ze same mikstury to za mało. Polecamy wtedy użycie dosłownie kilku kropel olejku arganowego i wtarcie w końcówki włosów. Jeśli myjesz włosy codziennie, to ten zabieg polecamy każdego dnia zarówno zimą jak i latem.

W sklepie internetowym z kosmetykami naturalnymi www.lavendic.pl  proponujemy certyfikowane olejki rożnych marek:

Born to Bio                                                     SO BIO                               JOHN MASTERS ORGANICS

a

Ponadto odżywczą serię kosmetyków pielęgnacyjnych na bazie olejku arganowego SO BIO.

Zapraszamy do zapoznania się z pełną ofertą sklepu www.lavendic.pl.