Na teście pojawiły się upragnione dwie kreski. Towarzyszy temu mnóstwo emocji, bo właśnie życie zmienia się o 180 stopni. Co więc zrobić dla siebie i dziecka, by przejść jak najbezpieczniej przez początki ciąży?
Więcej spokoju
Pierwszy trymestr nie należy do najłatwiejszych dla przyszłych mam. Ciągłe rozmyślanie o zdrowiu dziecka, wielkie zmiany nadchodzące w życiu sprawiają, że wiele kobiet, które ciążę mają już za sobą wspomina ten okres jako wyjątkowo stresujący. Jednak warto powstrzymać nerwy na wodzy, bo jak pokazują badania, nie wpływa to dobrze na rozwój dziecka. W sytuacjach stresowych obkurczają się naczynia krwionośne, które odpowiadają m.in. za dostarczanie substancji odżywczych do łożyska.[1] Jest to szczególnie groźne w pierwszym trymestrze, dlatego warto nauczyć się prostych technik relaksacji. Jedną z najprostszych form jest aromaterapia. Chociaż w ciąży węch jest mocno wyostrzony i nie wszystkie aromaty mogą spodobać się przyszłej mamie, warto spróbować. Antystresowo i odprężająco działa m.in. olejek grejpfrutowy czy lawendowy, który dodatkowo ułatwia zasypianie. Świetnie na skołatane nerwy działa też zawsze odrobina ruchu. Spacer na świeżym powietrzu doskonale dotlenia organizm i poprawia samopoczucie. Jeśli lekarz nie widzi ku temu przeciwwskazań, dobrym pomysłem są też zajęcia z jogi dla ciężarnych. To doskonały sposób na wyciszenie, złagodzenie stanów lękowych i niepokoju. Jogę poleca się jednak nie tylko ze względu na odprężenie, ale w późniejszych etapach ciąży to dobry sposób na bóle kręgosłupa, obrzęki a nawet dobre przygotowanie do porodu.[2]
Mądra dieta
To jedna z najważniejszych kwestii nie tylko w pierwszym trymestrze. Jednak już na początku ciąży warto wyrobić dobre nawyki żywieniowe. Wśród najważniejszych zasad jest spożywanie pięciu urozmaiconych posiłków dziennie. Na talerzu nie powinno zabraknąć produktów zbożowych, mlecznych, źródeł białka (w tym nasion roślin strączkowych, ryb, mięsa), a do tego warzyw i owoców.[3] Ponadto specjaliści zalecają, by sięgać także po tłuszcze roślinne, czyli np. olej rzepakowy, który ma 10 razy więcej kwasów omega-3 niż oliwa z oliwek. Ten składnik odpowiada m.in. za rozwój mózgu dziecka. Z jadłospisu lepiej z kolei wykluczyć posiłki typu „fast food”, bo zawierają szkodliwe tłuszcze trans. Lepiej też ograniczyć spożycie soli, bo jej nadmiar sprzyja obrzękom. Bardzo ważne jest natomiast picie dużych ilości wody, bo jej niedostateczna ilość wpływa na kondycję całego organizmu. Z wyliczeń Instytutu Żywności i Żywienia wynika, że w ciąży powinno to być co najmniej 2300 ml dziennie [4]. Picie wody poprawia krążenie, przemianę materii a poza tym pomaga łagodzić dolegliwości, występujące zwłaszcza w pierwszym trymestrze, tj. zgaga i nudności. Trzeba też pamiętać, że odpowiednie nawadnianie nie ma nic wspólnego z piciem np. gazowanych napojów. Te zawierają spore ilości cukru, który w ciąży także lepiej ograniczyć, od samego początku.
Kompleksowa opieka
To w jaki sposób zaczyna się pierwszy trymestr ma ogromny wpływ na przebieg całej ciąży. Dlatego na pewno jedną z ważniejszych rzeczy, jakie należy zrobić jest znalezienie odpowiedniego lekarza prowadzącego. Regularne wizyty pomagają trzymać rękę na pulsie, bo poza obowiązkowymi badaniami USG warto być pod regularną kontrolą specjalisty. Jednym z pierwszych zaleceń lekarza ginekologa jest wykonanie morfologii. Dzięki temu w porę można stwierdzić wszelkie niedobory i wykryć nieprawidłowości. Ważnym parametrem jest m.in. wskaźnik glukozy we krwi. Kontrolując go na bieżąco można łatwo wykryć stan przedcukrzycowy, który ma bezpośredni wpływ na zagrożenie ciąży. Z kolei np. regularne analizy moczu mogą w porę zasygnalizować problemy z nerkami. Na podstawie wyników podstawowych badań lekarz już na jej początku może zalecić wizytę u innego specjalisty, np. diabetologa, nefrologa, czy poprosić o pomoc dietetyka. Comiesięczne badania oraz konsultacje, nie tylko u lekarza prowadzącego pomagają przez co najmniej dziewięć miesięcy być w doskonałej formie. [5] Dodatkowo świadomość, że jest się w dobrych rękach zdecydowanie wpływa także na lepszą kondycję psychiczną, co jest niezwykle ważne.
Dodatkowe wsparcie
Chociaż mądrze zbilansowana dieta to podstawa, niektórych składników nie jesteśmy w stanie dostarczyć w takiej ilości, jak jest to zalecane. Ta kwestia dotyczy przede wszystkim kwasu foliowego, który występuje głównie w zielonych warzywach, strączkach, pestkach dyni i słonecznika. Ponieważ kwas foliowy ma bezpośredni wpływ na rozwój płodu, zaleca się jego dodatkową suplementację. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników rekomenduje, by kwas foliowy w dawce 0,4 mg dziennie przyjmowały już kobiety starające się o dziecko. Z kolei w pierwszym trymestrze ta dawka powinna wynosić od 0,4 do 0,8 mg na dobę.[6]
To wtedy właśnie kształtuje się układ nerwowy dziecka. Kwas foliowy podawany w pierwszych tygodniach ciąży chroni przed tzw. wadami cewy nerwowej, czyli wadami wrodzonymi kręgosłupa i układu nerwowego. Po 12. tygodniu i w czasie karmienia piersią należy przyjmować od 0,6 do 0,8 mg kwasu foliowego.
FOLIK (Acidum folicum) Skład: 1 tabletka zawiera 0,4 mg kwasu foliowego. Postać farmaceutyczna: Tabletki. Tabletki barwy jasnożółtej, okrągłe, obustronnie płaskie. Wskazania: Zapobieganie niedoborom kwasu foliowego u kobiet przed poczęciem i we wczesnym okresie ciąży, w celu zmniejszenia ryzyka powstawania wad cewy nerwowej
FOLIK (Acidum folicum) Skład: 1 tabletka zawiera 0,4 mg kwasu foliowego. Postać farmaceutyczna: Tabletki. Tabletki barwy jasnożółtej, okrągłe, obustronnie płaskie. Wskazania: Zapobieganie niedoborom kwasu foliowego u kobiet przed poczęciem i we wczesnym okresie ciąży, w celu zmniejszenia ryzyka powstawania wad cewy nerwowej u potomstwa. Podmiot odpowiedzialny: Gedeon Richter Polska Spółka z o.o. ul. ks. J. Poniatowskiego 5, 05-825 Grodzisk Mazowiecki. 24-godzinny System Informacji Medycznej oraz zgłaszanie działań niepożądanych: +48-22-755-96-48 Adres e-mail: [email protected] Data aktualizacji: 23_05_2018.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
KEDP/DAFAGW 23.11.2023
Więcej informacji: www.gedeonrichter.pl
[1] https://www.medonet.pl/zdrowie,stres-w-ciazy—przyczyny–objawy–skutki–sposoby-na-stres,artykul,1730829.html
[2] https://www.szpitalzelazna.pl/dla-ciezarnych/joga-dla-kobiet-w-ciazy
[3] Poradnik żywienia w ciąży – Instytut Matki Dziecka – opr. Mgr Inż. Żywienia Człowieka Dorota Święczkowska https://imid.med.pl/images/poradnik-zywienia-dla-kobiet-w-ciazy.pdf
[4] Dr hab.Grażyna Iwanowicz-Palus, dr hab. Beata Pięta, Materiały edukacyjne – nawodnienie u kobiet ciężarnych karmiących, http://www.ptpol.pl/media/dopobrania/mamp_pic/Materialy_edukacyjne-Mamo_pic.pdf
[5] https://diag.pl/pacjent/artykuly/badania-laboratoryjne-a-ciaza/
[6] Agnieszka Drosdzol-Cop, Anna Fuchs, Karolina Bednarz, Paulina Błażkiewicz, Bartosz Basiaga, Suplementacja kobiet w ciąży 2022 https://www.forumginekologii.pl/artykul/suplementacja-kobiet-w-ciazy-2020
