Desery ze śliwkami: ciasta, powidła i sosy

Te małe, słodkie owoce towarzyszą ludzkości od dawien dawna. W starożytnym Egipcie były nie tylko znane, ale także wysoko cenione. Świadczy o tym chociażby fakt, że obdarowywano nimi zmarłych i to tych całkiem zamożnych, jak na przykład tebańskiego architekta Ka. W jego grobowcu archeolodzy odnaleźli zapas suszonych śliwek, które miały zapewnić mu godziwy posiłek w zaświatach. Do Europy owoce te trafiły prawdopodobnie już około XX w. p.n.e., co potwierdzają odnalezione skamieliny pestek z tego okresu.

Śliwka wyróżnia się niezwykłym bogactwem witamin i minerałów, które znajdziemy nie tylko w świeżych, ale i suszonych owocach. Liczba odmian śliwek sięga 6 tysięcy. Jest w czym wybierać. I całe szczęście. Bo warto jeść śliwki.

Śliwka należy do grona owoców, z których najczęściej wykonujemy przetwory – dżemy, powidła, kompoty. Owoc ten zawiera pokaźną liczbę różnorodnych składników, które dbają o nasze zdrowie i urodę – witaminy A, C, E, B6, K, polifenole (między innymi kwas chlorogenowy), potas, wapń, żelazo, fosfor, magnez,  błonnik. Bardzo popularne są również śliwki suszone, które nie ustępują świeżym owocom pod względem zawartości witamin, a nawet posiadają ich więcej – w suszonych śliwkach znajdziemy kilkakrotnie więcej witaminy A, niestety są znacznie bardziej kaloryczne. Ciężko również sobie wyobrazić tradycyjne knedle z innym owocem niż śliwka.

W Polsce najbardziej popularne są lekko wydłużone fioletowe węgierki, ale równie chętnie spożywamy słodsze żółte lub zielone renklody, a na przetwory przeznaczamy niewielkie mirabelki. Dzieląc śliwki według odmian deserowych – renklody wyróżniamy odmiany: althana, zielona i ulena oraz węgierki – włoska, zwykła, łowicka oraz inne odmiany, takie jak herman, kirka, brzoskwiniowa i królowa Wiktoria. Wybierając śliwki na przetwory należy zwrócić uwagę, aby miąższ łatwo oddzielał się od pestki. Pestki zawierają bowiem trującą dla organizmu amygdalinę, związek którego jednym ze składników jest kwas pruski. Można je spożywać na surowo, gdy są ugotowane, uduszone lub ususzone.

Śliwki podobnie jak wszystkie owoce zawierają dużo cukru (aż 12%) i w związku z tym dostarczają dużo kalorii- zależnie od gatunku mogą mieć 80-120 kcal w 100 g. Delektując się nimi, należy zachować umiar, a ich spożycie uwzględnić w bilansie energetycznym. Należy uważać na postać suszoną – są trzy razy bardziej kaloryczne niż świeże i zawierają aż 360 kcal w 100 g. Są przy tym jednak niezastąpione dla osób będących na diecie. Spowalniają bowiem wchłanianie cukru, dzięki czemu ludzki organizm spala znacznie więcej tłuszczu.

Jeżeli ktoś jednak nie przepada za zwyczajną wysuszoną śliwką, może powinien zaopatrzyć się w te z francuskiego Agen. Tam, wysuszone w specjalny sposób owoce dryluje się i faszeruje nasączoną alkoholem masą śliwkową. Bomba kaloryczna, ale co za smak!

Śliwki działają korzystnie na trawienie. Zapobiegają zaparciom – dzięki zawartości pektyn (rodzaj błonnika) śliwki pobudzają perystaltykę jelit oraz „wymiatają” zalegające w nich resztki pokarmu i produkty przemiany materii, przez co też zmniejszają zagrożenie chorobą nowotworową jelita grubego. To korzystne dla układu pokarmowego działanie zawdzięczamy dużej zawartości pektyn w tych owocach. Najbardziej wartościowe pod tym względem są węgierki i renklody. Dieta obfitująca w śliwki wpływa antynowotworowo oraz przeciwmiażdżycowo hamując wchłanianie cholesterolu. Jak donosi magazyn Agriculture and Food Chemistry, naukowcy z Texas AgriLife Research Lab przeprowadzili badania, których wyniki wskazują, że naturalne ekstrakty z owoców śliwy (Black Splendor) i brzoskwini (Rich Lady) niszczą komórki nowotworowe, nie degradując jednocześnie komórek zdrowych. Ekstrakty okazały się być skuteczne także w bardzo agresywnych formach nowotworu. Szczególnie ważne dla kobiet, jest to że śliwki spowalniają proces starzenia się skóry.
Lekarze nie polecają jedzenia śliwek chorym na cukrzycę. Jeżeli już, to raczej należy wybierać owoce mniej słodkie, niezbyt dojrzałe, raczej o ciemnej skórce. Śliwki nie są polecane także osobom mającym problemy z trzustką i wątrobą, ponieważ nie są dobrze tolerowane przez te organy, a zjedzone w większej ilości mogą powodować wzdęcia.
W swoim jadłospisie śliwki powinni uwzględnić chorzy na kamicę nerkową i reumatyzm.
Dzięki zawartości magnezu i witaminy B6 korzystnie oddziałuje na układ nerwowy. Potas natomiast pomaga uregulować ciśnienie krwi. Dobroczynne działanie ma również wyciąg z kory śliwy afrykańskiej – wyciąg ten stosowany jest w leczeniu schorzeń prostaty. Najnowsze badania naukowe wykazały, że podobne właściwości ma także kora naszych polskich śliw. Z innych zalet słynie śliwka  japońska, o nazwie umaboshi. Wyciąg z jej miąższu zakwasza mocz, co zapobiega bakteryjnym zakażeniom pęcherza moczowego. Koncentrat tych śliwek można kupić w sklepach ze zdrową żywnością.

A także… poprawia humor. Śliwki zawierają bowiem duże ilości tiaminy (witaminy B1), która jest odpowiedzialna za dobry nastrój, sprawność intelektualną i przyswajanie wiedzy. Z tego też względu, polecane są jako przekąska dla wszystkich uczniów i studentów. Co ciekawe, owoce te pomagają łagodzić napięcia emocjonalne i nerwowe. Zawarta w nich niacyna (witamina PP) sprzyja podejmowaniu decyzji i zachowaniu jasnego umysłu. Jednocześnie zapobiega występowaniu stanów depresyjnych.

Śliwki powinny docenić kobiety zmagające się z pękającymi naczynkami, owoce te bowiem zawierają znaczną ilość witaminy K, która reguluje proces krzepnięcia krwi oraz witaminy C, uszczelniającej naczynia krwionośne. Z kolei zawarte w śliwkach przeciwutleniacze opóźniają proces starzenia się, a więc i powstawania zmarszczek.

Maseczka ze śliwek działa wygładzająco na niewielkie zmarszczki, a także oczyszcza i zwęża pory. Możemy ją wykonać, rozgniatając dojrzałe śliwki (pozbawione pestek) i mieszając z ubitą pianą z białek. Maseczkę nakładamy na twarz na około 15-20 minut.

Składniki:
– 2,5 kg śliwek
– 1/2 kg cukru
– 1 łżka octu

Wszystko wymieszać i zostawić na 12 godzin. Po 12 godzinach dać na ogień i gotować nie mieszając 4 godz. Gorące wkładać do słoików. Zakręcać nie pasteryzować.

Składniki:
– 5 kg śliwek węgierek
– 1 kg cukru
– 1/2 szklanka rumu

Sos ze śliwek suszonych

– 20 śliwek bez pestek
– 1 łyżka oliwy z oliwek
– 1 mała cebulka
– 1,5 łyżki mielonego imbiru
– pół łyżki świeżo mielonego pieprzu
– 2 łyżki sosu sojowego
– 5 łyżek likieru wiśniowego
– pół łyżki miodu,
– świeżo wyciśnięty sok z cytryny lub limonki.

Cebulkę należy obrać i drobno posiekać. Następnie wrzucić ją na rozgrzany tłuszcz na patelnię i zeszklić. Dodać do niej imbir i pieprz, chwilkę smażyć. Wrzucić na patelnię rozdrobnione na niezbyt małe kawałki śliwki, polać sosem sojowym, likierem i miodem. Całość zagotować. Mieszać, trzymając patelnię na małym ogniu. Następnie patelnię przykryć dusić tak długo, aż śliwki się rozgotują. Po zdjęciu sosu z ognia należy doprawić go do smaku sokiem z limonki i polewać nim mięso bezpośrednio przed podaniem.

Ciasto:
– 40 dag ugotowanych poprzedniego dnia ziemniaków
– 15 dag mąki
– 1 jajko

– sól
Farsz:
– 40 dag śliwek
– cukier
– cynamon

– tarta bułka

– masło
Przygotowanie:

Biszkopt ze śliwkami