Ser kozi – właściwości i ciekawe przepisy

5 listopada 2022, dodał: Marta Dasińska

Artykuł zewnętrzny

Zobacz wszystkie przepisy tego użytkownika

Nie od dziś wiadomo, że światową ojczyzną serów jest Francja. W Polsce dopiero zaczynamy odkrywać zalety tych produktów i coraz częściej włączamy je do swojej diety. Rejonem w Polsce, który może się poszczycić produkcją serów kozich, jest Podkarpacie. Gama serów kozich jest okazała. Dostępne są m.in. sery twarogowe, podpuszczkowe, długodojrzewające, rolady, miękkie, półtwarde, twarde, a nawet sery kozie pleśniowe. Produkty te posiadają wyjątkowe walory smakowe. Warto wprowadzić go do domowego menu nie tylko ze względu na niepowtarzalny – delikatny, lekko pieprzowy – smak, ale także z powodu jego korzyści zdrowotnych.

Sery kozie posiadają wszystkie ważne dla zdrowia składniki odżywcze. Białka mleka koziego są łatwiej i w konsekwencji szybciej trawione przez ludzki organizm. Ser jest doskonałym źródłem witamin, jak: tiamina, ryboflawina, kwas pantotenowy, retinol, niacyna i kalcyferol. Posiada pięć razy więcej, niż mleko krowie, kwasu orotowego, czyli inaczej witaminy B13 odpowiedzialnej za budowę komórek w młodych organizmach, a u starszych osób wspomagającego regenerację tkanek. Kozie sery są najbogatszym źródłem wapnia pośród produktów spożywczych. Spożycie 10 dag pełnotłustego sera koziego pokrywa w pełni dzienne zapotrzebowanie człowieka na ten składnik. Jest bogaty w pierwiastki, takie jak Ba, Cr, Cu, Hg, Mg, Mn, Ni i V. Nie zawiera też metali ciężkich. Ma bardzo dużo dobrze przyswajalnego żelaza, którego nie znajdziemy w żadnym innym serze. Stanowi bogate źródło oligosacharydów, czyli probiotyków, które docierając do jelita grubego, stają się pożywką dla naturalnej flory bakteryjnej.

Według naukowców przetwory kozie posiadają pozytywne działanie przy takich chorobach jak: anemia, egzema, ostry katar żołądka i jelit, schorzenia wątroby, oskrzeli i płuc, astma. Ich regularne spożywanie w różnej postaci to profilaktyka przeciw zawałom i chorobom układu krążenia oraz obniżanie poziomu złego cholesterolu we krwi. Sery kozie zawierają mniej laktozy niż produkty z mleka krowiego, dzięki czemu są one lepiej przyswajane u osób, które cierpią na jej nietolerancję. Ponadto w kozich serach znajduje się mniej kazeiny, będącej przyczyną uczulenia, dzięki czemu ich spożywanie nie wywołuje objawów alergii.

Z kozimi serami pleśniowymi doskonale łączą się figi, truskawki, gruszki, rukola, pieczone buraczki czy szynka parmeńska. Świeże kremowe serki dobrze komponują się z sałatami, pomidorami, ogórkami, brokułami. Ser kozi dobrze pasuje do lekkich sałatek makaronowych, np. z pomidorami i cukinią. Dodaje smaku także daniom typu risotto czy kaszotto. Ser kozi może być świetnym akompaniamentem każdej zapiekanki – makaronowej, ryżowej, warzywnej. Można dodać go do środka i zapiec, albo wyłożyć na wierzch. Tarty i pizze to kolejne dania, które mogą sporo zyskać dzięki obecności kozich serów. Intensywny aromat koziego sera rewelacyjnie łączy się ze szpinakiem, cukinią, bobem, buraczkami, porem, szparagami, leśnymi grzybami. Można stosować ser kozi do nadziewania roladek lub kotlecików mięsnych bądź rybnych. Ser kozi to także dobry dodatek do domowego burgera. Smak sera mogą uzupełniać orzechy, suszone pomidory lub szpinak.

Świeże serki łatwo się „rozpływają”, przez co dobrze pasują do sosów – tych na zimno (dressingów), podawanych np. do pieczonego mięsa oraz tych na ciepło, np. do dań makaronowych. Ser kozi można dodać zamiast śmietany lub dodatkowo, oprócz śmietany. Kremowy serek kozi stanowi dobrą bazę dla wszelkiego rodzaju past kanapkowych (z ziołami, wędliną, rybą, jajkiem), które można rozsmarować na pieczywie (bagietce, facacci, bruschetcie), krakersach, tartaletkach, plastrach szynki lub cukinii. Zamiast klasycznych gotowanych ziemniaków lub ziemniaczanego puree można podać ziemniaki pieczone, z dodatkiem ziół i kremowego serka koziego. Inną opcją jest przygotowanie gratin ziemniaczanego z kozim serem, czyli cienkich plasterków ziemniaków przełożonych ziołami oraz serem i zapieczonych. Ziemniaki i ser to genialne połączenie. Do koziego sera świetnie pasuje tymianek i rozmaryn. Serki kozie, szczególnie te smakowe (np. z figą) można podawać na słodko. Są pyszne zawinięte w naleśniku, na placuszku, czy z płatkami owsianymi, szczególnie w towarzystwie świeżych owoców i odrobiny płynnego miodu.

Skoro wiemy już, że kozi ser ma tak dobroczynne właściwości dla naszego organizmu, powinniśmy spożywać go jak najczęściej. Warto jednak się z nimi zaprzyjaźnić i stosować je nie tylko na kanapkę. Poniżej znajdziecie kilka ciekawych przepisów na dania z kozim serem.

Na zimno:

Bouchées croustillantes – chrupiące przekąski

Składniki:
– 3 arkusze mrożonego ciasta
– 250 ml (1 szklanka) oleju rzepakowego
– 50 g kremowego sera koziego
– 45 ml (3 łyżki) śmietanki wiejskiej 15%
– 15 ml (1 łyżka stołowa) skórki z limonki
– 5 ml (1 łyżeczka) miodu
– sól i pieprz do smaku
– 200 g świeżego fileta z łososia
– 4 truskawki
– 1/4 czerwonej cebuli
– 30 ml (2 łyżki stołowe) oliwy z oliwek
– 15 ml (1 łyżka stołowa) soku z limonki
– 30 ml (2 łyżki) posiekanego koperku
– 30 ml (2 łyżki stołowe) posiekanego szczypiorku

Przygotowanie:
Każdy arkusz ciasta podzielić na cztery kwadraty. Na patelni rozgrzać olej, podsmażyć kwadraty ciasta (15 sekund z każdej strony). Odsączyć na ręcznikach papierowych. W misce wymieszać kozi ser, śmietanę, skórkę cytrynową i miód. Doprawić solą i pieprzem Używając miksera dokładnie wymieszać. Pokroić łososia, truskawki i czerwoną cebulę. Wymieszać oliwę z sokiem z limonki i koprem. Doprawić solą i pieprzem. Dodać łososia, truskawki i czerwoną cebulę. Wymieszać delikatnie. Na każdy kwadrat ciasta wylać odrobinę sosu. Udekorować tatarem z łososia, miksem i szczypiorkiem.

Kanapki z serem kozim i miodem

Składniki:
– 0,5 jabłka
– 3 nakrętki
– 25 g sera koziego
– 1 łyżka jogurtu naturalnego
– świeże liście mięty
– 2 łyżki miodu
– 4 duże kromki razowego chleba

Przygotowanie:
Obrać jabłko, usunąć gniazdo nasienne i połowę pokroić w cienkie paski, a drugą połowę w kosteczkę. Posiekać orzechy. W głębokim talerzu wymieszać kozi ser z jogurtem naturalnym i małymi kawałkami jabłek, posiekanymi orzechami, łyżeczką miodu i ewentualnie kilkoma liśćmi mięty. Położyć na kromkach chleba. Ozdobić plasterkami jabłka i orzechami. Dodać kilka kropli miodu.

Sałatka z kozim serem i truskawkami

Składniki:
– 2 szklanki rozdrobnionej sałaty masłowej
– ½ kubka rukoli
– 1 szklanka pokrojonych w plastry świeżych dojrzałych truskawek
– świeży ser kozi
– 1 łyżeczka masła
– ½ szklanki prażonych orzechów pecans
– sól i pieprz do smaku
– oliwa z oliwek i ocet balsamiczny do smaku jako dressing
– cykoria

Przygotowanie:
Do miski wrzucić sałatę i rukolę, dobrze wymieszać. Pokroić truskawki na małe plasterki i dodaj do sałaty. Pokroić kozi ser w kawałki i ułożyć na sałatkę.
Na średnim ogniu na patelni podgrzać 1 łyżeczkę masła, dodać orzeszki pekan i podsmażać przez 3-4 minuty, do momentu zaczerwienienia. Wyjąć, pozostawić do ostygnięcia. Dodać do sałatki, przyprawić solą i pieprzem do smaku. Pokropić oliwą i octem balsamicznym.

Zupa brzoskwiniowa z kozim serem

Składniki:
– 3 szklanki pokrojonych w plastry brzoskwiń (ok. 4 brzoskwiń)
– 1/4 szklanki drobno pokrojonego, obranego, ogórka
– 1/4 szklanki drobno pokrojonej w kostkę żółtej papryki
– 1/4 szklanki pokrojonych w kostkę suszonych moreli
– 2 łyżki miodu
– 3 łyżki pokruszonego świeżego koziego sera
– 1/4 szklanki białego octu balsamicznego
– 1/4 szklanki oliwy z oliwek extra-virgin
– koszerna sól
– 1 duży ząbek czosnku
– 2 szklanki pokrojonej w kostkę bagietki
– liście bazylii, do dekoracji
– świeżo zmielony czarny pieprz

Przygotowanie:
W misce wymieszać brzoskwinie, pokrojony w kostkę ogórek, żółtą paprykę i morele. Dodać miód, 3 łyżki koziego sera, 1/4 szklanki octu balsamicznego i 2 łyżki stołowe oliwy z oliwek. Wymieszać z 1 1/2 łyżeczki soli. Dodać czosnek. Przykryć i wstawić do lodówki na noc. Wyjąć czosnek. Przenieś zawartość miski do blendera i zblendować dokładnie. Dodać 1/4 szklanki wody i ponownie zblendować. Doprawić solą i octem. Przechowywać w lodówce około 1 godziny. Rozgrzać 1/4 szklanki oliwy z oliwek na patelni, dodać pokrojoną bagietkę i podsmażyć (ok. 2 min.). Wlać zupę brzoskwiniową do płytkich misek i udekorować pokrojonym ogórkiem, pokrojoną w plasterki papryką, kozim serem, grzankami i bazylią. Lekko polać oliwą z oliwek, doprawić czarnym pieprzem i podawać.

Na ciepło:

Lasagne z kozim serem i szpinakiem

Składniki:
– 200 g świeżego lasagne
– 500 g mrożonego szpinaku
– 200 g świeżego sera koziego
– 500 ml odtłuszczonego mleka
– 50 g skrobi kukurydzianej
– sól i pieprz
– 5 g masła
– gałka muszkatołowa
– 60 g startego sera Gruyere

Przygotowanie:
Rozgrzać piekarnik do 210° C. Przygotować beszamel: wlać mleko do skrobi kukurydzianej i dobrze wymieszać, aby nie było grudek. W rondelku zagęść tę mieszankę na średnim ogniu, ciągle mieszając. Dodać szczyptę gałki muszkatołowej. Rozmrozić szpinak i wymieszać beszamel ze szpinakiem (trochę beszamelu pozostawić, aby przykryć lasagne). Doprawić solą i pieprzem. Pokruszyć świeży ser kozi. Masłem natrzeć formę do pieczenia. Ułożyć warstwę lasagne, warstwę szpinaku, warstwę świeżego koziego sera i powtórzyć, aby utworzyć kilka warstw. Polać pozostałym beszamelem i posypać startym serem Gruyère.
Czas pieczenia: 30 minut.

Tarta z kozim serem

Składniki:
– 1arkusz gotowego ciasta
– ser kozi
– 2 jajka
– 1 cukinia mandolinowa
– 3 pomidory
– musztarda
– krem sojowy
– oliwa z oliwek
– pieprz

Przygotowanie:
Rozgrzać piekarnik do 190°C. Rozwałkować ciasto do formy i nakłuć widelcem. Za pomocą pędzla posmarować pastą musztardową. Pokroić pomidory na kawałki, ser kozi i cukinię mandolinową. Ułożyć pomidory, paski cukinii i ser kozi na cieście. Wymieszać jajka z kremem sojowym i pieprzem. Wlać mieszaninę do ciasta i piec przez około 35 minut.

Makaron z dynią i kozim serem

Składniki:
– 1 mała cebula, posiekana
– 2 ząbki czosnku, posiekane
– 1 pieczona papryka, posiekana
– 1 szklanka puree z dyni
– ½ szklanki mleka kokosowego
– kozi ser
– 1 łyżka pieprzu cayenne
– sól i pieprz do smaku
– 10 liści szałwii
– oliwa z oliwek
– ugotowany makaron (np. rigatoni)

Przygotowanie:
W garnku rozgrzać łyżkę oliwy z oliwek, dodać cebulę i zamieszać, podsmażać ok. 5 min. Dodać czosnek i smażyć 1 min., mieszając. Dodać połowę pieczonej papryki, puree z dyni i mleko kokosowe. Wymieszać, zredukować ogień. Wymieszać kozi ser i pieprz cayenne. Dodać do sosu. Doprawić do smaku solą i pieprzem. Dodać do przygotowanego makaronu. Na 1 łyżeczce oliwy z oliwek podsmażyć delikatnie liście szałwii, aż będą chrupiące. Podawać makaron w miseczkach.

Francuskie ciasto z kozim serem

Składniki:
– 500 g ciasta francuskiego
– kozi ser (rodzaj Ste-Maure) suchy
– gałązki tymianku
– 1 jajko

Przygotowanie:
Ciasto francuskie rozwałkować. Ser kozi pokroić na plastry o grubości od 1 cm do 1,5 cm. Wyciąć kręgi w cieście francuskim za pomocą foremki do ciastek lub szklanki. Na połowie kółek położyć plasterek sera i posypać tymiankiem. Zakryć kręgi pozostałymi kołami ciasta. Zagnieść krawędzie. Górną część ciasta francuskiego posmarować roztrzepanym jajkiem. Piec 15 min. w gorącym piekarniku (240°C). Podawać na gorąco z białym wytrawnym winem.

Na słodko:

Gruszki faszerowane kozim serem i boczkiem

Składniki:
– 30 ml (2 łyżki stołowe) oliwy z oliwek
– 15 ml (1 łyżka stołowa) soku z cytryny
– 15 ml (1 łyżka stołowa), posiekanego sarri
– świeże szczypiorek (2 łyżki), posiekany
– jesionowy kozi ser (fromage de chèvre cendré)
– 100 g pokrojonego w kostkę boczku
– 4 gruszki
– kiełki

Przygotowanie:
W misce wymieszać szczypiorek z oliwą i sokiem z cytryny. Doprawić solą i pieprzem. Dodać ser kozi i boczek. Wymieszać. Przekroić gruszki na pół. Usunąć gniazda nasienne za pomocą paryskiej łyżki. Udekorować gruszki mieszanką sera i kiełkami.

Lodowy sorbet kozi

Składniki:
– 180 ml wody
– 50 g miodu
– 200 g świeżego sera koziego
– 2 lub 3 gałązki świeżego i suszonego tymianku

Przygotowanie:
Zagotować wodę, dodać miód i tymianek, gotować przez 1 min. Połączyć z kozim serem. Przechowywać mieszaninę w lodówce, aby była zimna (co najmniej 2 godziny). Następnie chłodzić w zamrażalce przez około 30 min. Podawać z pieczywem i sałatami.

Figi faszerowane kozim serem

Składniki:
– 8 świeżych fig
– suchy kozi ser
– płynny miód (1 łyżka)
– oliwa z oliwek
– gałązki rozmarynu
– sól i pieprz

Przygotowanie:
Rozgrzać piekarnik do 180°C. Oczyść figi, a następnie delikatnie pociąć małym nożem. Ułożyć je w naczyniu do pieczenia. Pokroić kozi ser w cienkie plasterki i włożyć do każdej z nich. Doprawić solą, pieprzem, posypać odrobiną rozmarynu, polać miodem i oliwą. Piec, aż ser zacznie się topić. Podawać natychmiast.