Przepisy na różne desery z czereśniami

Istnieją dowody na to, że czereśnie rosły w Europie już w czasach prehistorycznych – a potwierdzają to znaleziska z okolic jeziora Constanca. Dość szybko ludzie docenili ich walory smakowe oraz lecznicze, a o zaletach tego owocu pisali autorzy starożytni. Już cztery wieki przed naszą erą Grecy regularnie plantowali kilka odmian. Pliniusz (ok. 50 r. n.e.) w swoich dziełach twierdził, że czereśnie trafiły do Europy dzięki rzymskiemu wojownikowi, Lukullusowi, który przywiózł je do Rzymu z sadów, które mieściły się na terenach Kapadocji – Pontu – Persji – Iranie, a było to  po zwycięstwie nad Mitrydatem, królem Pontu. Jaki by nie był początek historii czereśni, to od momentu pojawienia się tego owocu, wyhodowano wiele nowych odmian, które modyfikuje się do dnia dzisiejszego wszędzie tam, gdzie czereśnie rosną – a należy wiedzieć, że drzewa czereśni można spotkać od Azji Mniejszej aż po Norwegię. Pomimo, że czereśnia hodowana jest obecnie na całym świecie, to jednak nadal 60-70% światowej produkcji czereśni pochodzi z Europy.

Drzewa czereśni są długowieczne, potrafią dożyć nawet 100 lat. Owoce pojawiają się z końcem maja i można cieszyć się nimi do połowy lipca. Z jednego drzewa można uzyskać nawet do 300 kg owocu, oczywiście pod warunkiem, że wcześniej szpak, czy wróbel nie dobiorą się do tego smakołyku.

Zmorą wszystkich smakoszy są czereśnie „nadziewane” larwami muchy – nasionnicy trześniówki. Raz w roku, w okresie, kiedy owoce bieleją, samiczka składa po jednym jajeczku, ale jeden owad potrafi zainfekować nawet 100 owoców. Nie wszystkie odmiany są narażone na larwy – najwcześniejsza i najpóźniejsza odmiana czereśni są poza zasięgiem nasionnicy trześniówki, gdyż na składanie jajeczek jest jeszcze za wcześnie albo już za późno. Występują zaś w żółtych i czerwonych czereśniach dojrzewających w lipcu. Ale nawet, gdy trafimy na okazy z „nadzieniem”, nie powinniśmy się zrażać. Wystarczy bowiem na kilkanaście minut pozostawić owoce w wodzie, a larwy opadną na dno i oczyszczony owoc jest gotowy do zjedzenia.

Bogactwo witamin i minerałów

Przez długie miesiące tylko marzymy o objadaniu się owocami sezonowymi. Bo sezon jest krótki, a korzyści dla zdrowia ogromne. Może zaskoczyć fakt, że leczniczą częścią czereśni jest nie tylko sam owoc, ale także (a może  przede wszystkim) szypułka, czyli ogonek oraz żywica, która wycieka z drzewa i nasiona (pestki).

Przede wszystkim jednak czereśnie mają zalety dietetyczne. Otóż owoce te doskonale regulują żołądek i usuwają fermentację gnilną. Dlatego powinny je jeść osoby mające zaburzenia przewodu pokarmowego. I to w dużych ilościach. Czereśnie są zasadotwórcze, co znaczy, że jeśli organizm jest zakwaszony, to go wyleczą, doprowadzając do równowagi kwasowo-zasadowej. Regulują też apetyt, dlatego dobrze jest zachęcać do ich jedzenia dzieci-niejadki. Natomiast osoby starsze powinny jeść czereśnie z tych samych powodów co jabłka – by zapewnić sobie dobre trawienie oraz bronić się przed miażdżycą. Odtruwają organizm i oczyszczają nerki. Zjedzenie dziennie niewielkiej garści tych owoców obniża poziom kwasu moczowego we krwi, co z kolei może przeciwdziałać powstawaniu dny (jedna z chorób reumatycznych) i zmniejsza ryzyko pojawienia się innych chorób reumatycznych.

Czereśnie są owocami niskokalorycznymi – 100 g to ok. 50 kalorii, dlatego owoc ten jest często stosowany przy wielu dietach – odchudzających, przy chorobach serca, nerek i reumatyzmie. Nieduża zawartość sacharozy umożliwia jedzenie czereśni przez osoby otyłe i z cukrzycą.

Zjadanie świeżych czereśni sprawi, że osoby wyczerpane i słabe poczują się znacznie lepiej, warto też zwrócić uwagę na fakt, że ludzie mający wrażliwy żołądek powinny raczej jeść owoce gotowane, gdyż takie czereśnie są łatwiej strawne. Świeży sok jest bardzo dobrym lekiem na serce i naczynia krwionośne, a z kolei nalewka z czereśni (czereśniówka) jest znakomitym środkiem dla ludzi, którzy mają kłopoty żołądkowe.
Z wspomnianych już wcześniej suszonych szypułek robi się napary i herbatki, które są bardzo dobrym lekarstwem przy zapaleniach dróg moczowych, pęcherza moczowego, czy nawet nerek. Ta niepozorna część czereśni, także bardzo dobrze radzi sobie z rozpuszczaniem kamieni w nerkach i pęcherzu. Wprawdzie najskuteczniejszym lekarstwem w walce z kamicą jest ususzona, zmielona pestka wymieszana z alkoholem, to jednak stosując tę metodę należy uważać, gdyż pestki zawierają pewną ilość szkodliwych składników. Bezpieczniejszą metodą jest więc napar z szypułek, który także skutecznie radzi sobie z odflegaminowaniem oskrzeli, co w efekcie ułatwi nam oddychanie. W walce z kaszlem bardzo dobrą i skuteczną metodą jest rozpuszczenie żywicy z drzewa czereśniowego w winie, a z kolei żywica z winem i octem winnym lub jabłkowym skuteczna będzie  przy leczeniu świerzbu.

Galijscy przodkowie pierwsi odkryli leczniczą moc owoców w walce z artretyzmem oraz chorobami pęcherza moczowego. Te obserwacje potwierdza współczesna nauka – artretyzm dotyka zwykle osoby z niedoborem witaminy B5, który czereśnie są w stanie uzupełnić. Dlatego właśnie poleca się je osobom cierpiącym na opuchnięcia i zniekształcenia stawów. Do jadłospisu powinni włączyć te owoce także zdrowi, bo dzięki temu mają szansę na uniknięcie artretyzmu. Wystarczy przez cały sezon zjadać codziennie około pół kilograma czereśni, najlepiej zastępując nimi jeden z posiłków.

Ponadto czereśnie pobudzają apetyt i jednocześnie poprawiają przemianę materii. Kuracja czereśniowa powoduje spadek wagi, nie zmniejszając przy tym wydolności organizmu.

Owoce czereśni zbieramy, gdy są całkowicie dojrzałe. Nie należy zrywać czereśni zbyt wcześnie, gdyż są wówczas małe i niesmaczne. Późne odmiany czereśni często z powodu deszczów pękają na drzewie i gniją, toteż gdy są już dojrzałe, a zapowiada się pogoda deszczowa, należy je zerwać jak najszybciej.

1. Marchijska i Koburska Majowa są to dwie najwcześniejsze odmiany czereśni. Marchijska dojrzewa tylko o dwa lub trzy dni wcześniej, a obie zrywane są w końcu maja. Owoce obydwu odmian są podobne do siebie, niewielkie, kuliste, u Marchijskiej ciemnoczerwone, u Koburskiej prawie czarne. Najczęściej jednak zrywa się je za wcześnie, gdy owoce są czerwone.

2. Różowa Wczesna (Majówka z Annonay lub Marmurkowa). Owoce dość duże, marmurkowo-różowe, miękkie, smaczne, dojrzewają w pierwszej połowie czerwca.

3. Różowa Wielka. Owoce dość duże, jasnoczerwone z plamkowanym, ciemniejszym rumieńcem, miękkie, smaczne, dojrzewają w czerwcu. Drzewo płodne.
4. Żabu 1a. Owoce duże, krwistoczerwone, dojrzałe — prawie czarne, najsmaczniejsze ze średniowczesnych czereśni, dojrzewają w połowie czerwca.

5. Seneka. Odmiana bardzo wczesna, dojrzewająca dwa dni później niż Marchijska. Owoce ciemnoczerwone średniej wielkości, najsmaczniejsze spośród najwcześniejszych czereśni.
6. Wołowe Serce (Wolska). Owoce duże lub średniej wielkości, barwy ciemnoczerwonej, prawie czarnej, bardzo smaczne, twarde, dojrzewają w drugiej połowie czerwca.

7. Kuncego. Owoce średniej wielkości lub duże, żółte z różowym rumieńcem, dość twarde, dojrzewają w drugiej połowie czerwca.

8. Kassina Wczesna. Owoce duże, ciemnoczerwone, prawie czarne, twarde, smaczne, dojrzewają w drugiej połowie czerwca.

9. Czarna Fromma. Owoce średniej wielkości lub duże, czarne, twarde dojrzewają w końcu czerwca. Drzewo owocuje bardzo obficie.

10. Napoleonka. Owoce duże, żółte z czerwonym rumieńcem, twarde, dojrzewają w pierwszej połowie lipca. Drzewo owocuje dobrze na ciepłych stanowiskach.

11. Hedelfińska. (Olbrzymka Hedelfińska). Owoce duże, wydłużone, ciemnoczerwone, prawie czarne, twarde, dojrzewają w pierwszej połowie lipca. W czasie lipcowych deszczów pękają i gniją.

12. Czarna Późna (Natolińska). Owoce duże, ciemnowiśniowe, prawie czarne, twarde, dojrzewają w połowie lipca, w ostatnim tygodniu sezonu czereśniowego.

Oczywiście, można je zjeść na surowo, ale jeśli mamy kilka drzew czereśniowych w sadzie, to przecież nie zjemy wszystkich. Co można zatem z nich zrobić? Głównie słodkie przetwory, które oczywiście, wcale niekoniecznie muszą być tylko do deserów i kanapek. Jakże znakomite są przecież konfitury czereśniowe podane na kawałku pieczonego i aromatycznego kurczaka, albo pieczony na grillu oscypek „splamiony” odrobiną tejże konfitury. Trzeba jednak pamiętać, że czereśnie podane nawet do najbardziej wytrawnych dań, zawsze je mocno „słodzą”, dlatego nie należy z tym przesadzać.

Poza znanymi wszystkim przebojami lata, takimi jak kompoty czy konfitury (także dżemy) z czereśni można przyrządzać liczne galaretki, ciasta, ciasteczka i babeczki. Wyjątkowo oryginalnie wypadają jako składnik sałatek i to zarówno owocowych, jak i warzywnych. Ten, kto lubi gofry i nie wyobraża sobie bez nich letniego wypoczynku, koniecznie musi wypróbować frużelinę czereśniową, którą w prosty i szybki sposób może sam przygotować. Frużelina czereśniowa może się zresztą także przydać jako polewa do deserów (zwłaszcza lodów). Zaletą zakonserwowanych w domowy sposób owoców jest to, że można się nimi cieszyć przez kilka miesięcy, bez obawy, że się zepsują.

Stojąc przed skrzynką z czereśniami w sklepie, musimy pamiętać o kilku zasadach. Otóż, po pierwsze, czereśnie są towarem, który łatwo i szybko się psuje, dlatego najlepiej jest wybierać czereśnie tylko z ogonkami i niepopękane. Po drugie, należy je pakować do możliwie najluźniejszych opakowań – najlepiej do kobiałki lub do papierowych torebek. Czereśnie nie nadają się do długiego przechowywania, dlatego najlepiej jest zjeść je na świeżo. Jeśli jest to konieczne, to nie przechowujmy ich dłużej niż jeden dzień w lodówce.

– 25 g brązowego cukru
– 50 g czereśni, przekrojonych na połówki i wypestkowanych + 50 g czereśni całych
– 75 ml czerwonego wina
– 85 g ciemnej czekolady deserowej, połamanej – 85 g niesolonego masła + do wysmarowania foremek
– 2 jajka + 2 żółtka
– 35 g cukru pudru
– 35 g mąki

Na małą patelnię wsypać brązowy cukier z 2 łyżkami wody. Podgrzewać przez 2 minuty mieszając aż zacznie robić się syrop. Dodać połówki czereśni i gotować przez 1 minutę. Wlać czerwone wino i gotować przez 5 minut aż płyn się zredukuje. Dodać całe czereśnie i gotować przez następną 1 minutę. Odstawić. W rondelku roztopić czekoladę z masłem, ciągle mieszając. Ostudzić. Piekarnik nagrzać do 190 stopni. Całe jajka wraz z żółtkami ubić z cukrem pudrem na puszystą pianę. Delikatnie wymieszać z czekoladą, następnie z przesianą mąką. Włożyć do lodówki na 10 minut. Wysmarować masłem 4 foremki na suflety. Masę wlać do foremek i piec przez 8 – 10 minut aż pudding urośnie, w środku będzie płynny a na wierzchu utworzy się skorupka. Całkowicie ostudzić i delikatnie wyłożyć na talerzyk. Polać syropem z czereśniami. 

– 1 filiżanka czereśni pokrojonych na połówki, bez pestek
– 3 łyżki wody
– 2 łyżki cukru
– 1 łyżka soku z cytryny
– 1 łyżeczka mąki ziemniaczanej wymieszanej z 2 łyżkami wody

Do rondelka włożyć czereśnie, wlać wodę, wsypać cukier, wymieszać i dusić pod przykryciem przez 5 minut. Dodać sok z cytryny i mąkę rozpuszczoną w wodzie. Zagotować i odstawić z ognia.

Ciasto:

– 2 szklanki mąki
– szczypta soli
– 1 łyżeczka masła lub oleju
– 1 jajko
– 1 szklanka gorącej wody

Nadzienie:

– około 400 g czereśni bez pestek

– waniliowy serek homogenizowany

Czereśnie opłukać, oderwać korzonki, osuszyć i wydrylować. Mąkę przesiać na stolnicę lub do miski, dodać sól, masło lub olej oraz jajko. Wymieszać i stopniowo dodawać gorącą wodę, w razie potrzeby dodać trochę więcej mąki. Wyrabiać ciasto, aż będzie miękkie i elastyczne, przez około 5 minut. Ciasto rozwałkować i małą szklanką wycinać kółka, nakładać po dwie czereśnie, zlepiać brzegi. Pierogi wrzucać na wrzącą, lekko osoloną wodę i gotować do miękkości, przez około 2 minuty, od czasu ponownego zagotowania się wody. Odsączyć i zaraz podawać polane serkiem homogenizowanym.

Składniki:
– 1,5 szklanki mąki
– 2 jajka
– 0,5 szklanki cukru
– 5 łyżek mleka
– 1 łyżeczka proszku do pieczenia
– 100 ml oleju
– 10 dag czereśni
– cukier puder do posypania
Przygotowanie:

Całe jajka ubić wraz z cukrem. Przesiać mąkę wymieszaną z proszkiem do pieczenia i dosypać do jajek. Dolać olej i zmiksować. Dodać po łyżce mleka, tak aby ciasto miało odpowiednią konsystencję. Czereśnie oczyścić, usunąć pestki, pokroić co najmniej na pół i dodać do ciasta. Delikatnie wymieszać. Foremki do muffinek wypełnić ciastem i piec w 180ºC przez 20-25 minut. Upieczone i ostudzone babeczki posypać cukrem pudrem. 

– 50 dag mąki
– 5 żółtek
– 3/4 szklanki cukru pudru
– 1 kostka masła – 250 g
– 4 łyżki kwaśnej śmietany
Składniki na masę i piankę:

– 70 dag czereśni (mogą być mrożone)
– 1/2 szklanki cukru pudru
– 5 białek
– kisiel wiśniowy w proszku (bez cukru)

– bułka tarta, do podsypania pod owocami w celu pochłonięcia wilgoci

Ciasto kruche szybko zagnieść, podzielić na 2 części, najlepiej na połowę. Jedną część schłodzić w lodówce przez około 2 godziny, drugą na 2 – 3 godziny włożyć do zamrażarki. Po tym czasie ciasto wyjąć z lodówki i rozwałkować na blaszkę wyłożoną uprzednio papierem do pieczenia. Nakłuć widelcem i podpiec przez 10 – 15 minut w temperaturze 180 stopni. Podpieczone ciasto wyjąć z piekarnika, posypać kilkoma łyżkami bułki tartej (wchłonie ona wodę z owoców). Wyłożyć gęsto owoce. Białka ubić na sztywno z cukrem pudrem, dodać kisiel, ubić. Piankę wyłożyć na owoce. Na to zetrzeć na tarce na grubych oczkach ciasto wyciągnięte z zamrażarki. Piec około 45 – 60 minut w temperaturze 170 – 180°C. Po wystudzeniu posypać cukrem pudrem. 

Na bezę:
– 2 schłodzone białka
– 50 g drobnego cukru kryształ
– 10 g mąki ziemniaczanej
Oraz:
– 200 ml śmietanki 36 %
– 200 ml schłodzonego mleka
– 1 bita śmietana w proszku
– 1 słoiczek smażonych czereśni

Przygotowanie:
Do białka dodać szczyptę soli, ubić pianę. Następnie dodawać cukier (po 2 łyżki) i dalej ubijać, na końcu dodać mąkę ziemniaczaną. Jeszcze chwilę ubijać. Na papieże do pieczenia narysować 4 koła (najlepiej odrysować brzeg pucharka w którym będzie podawany deser). W narysowanych kołach wyłożyć delikatnie pianę. Bezy piec przez około 30 minut w rozgrzanym do 120°C piekarniku z włączonym termoobiegiem. Ubić śmietankę, rozłożyć po 1 łyżce do pucharków, włożyć po jednym blacie bezy (można pokruszyć), wyłożyć kolejną warstwę śmietanki i smażone czereśnie.Kolejne warstwy to śmietanka, płat bezy a na wierzchu ubita na mleku śmietanka w proszku. Udekorować i schłodzić. /za: www.najsmaczniejsze.pl/

Składniki:
Ciasto:

– 1 1/2 szklanki startego na tarce razowego pieczywa lub grahama
– 2 łyżki cukru pudru
– 1 łyżeczka cynamonu
– 1/2 szklanki stopionego masła

– do przybrania: 2/3 szklanki dżemu morelowego
– 30 czereśni (mogą być z kompotu)
Masa serowa:

– 75 dag tłustego białego sera trzykrotnie mielonego
– 1 1/3 szklanki cukru
– 5 jajek
– 2/3 szklanki śmietany 36-procentowej
– 1 łyżeczka esencji waniliowej
– 1 1/2 łyżeczki skórki otartej z cytryny
– 1/4 szklanki soku cytrynowego
– 1/2 łyżeczki soli
Przygotowanie:

Przygotować ciasto: w misce wymieszać starte pieczywo, cynamon, masło i cukier puder. Otrzymaną masą wyłożyć dno tortownicy (średnicy 24 cm) i odstawić do lodówki na 40min. Przygotować masę: mikserem utrzeć ser z cukrem, dodając po jednym jajku. Osobno ubić śmietanę i wymieszać z masą serową. Dodać skórkę cytrynową, sok z cytryny, esencję waniliową oraz sól i dokładnie wymieszać. Masę serową wyłożyć na spód razowy i piec 70 min w piekarniku nagrzanym do temperatury 160°C. Następnie wyłączyć piekarnik, lekko uchylić drzwiczki i zostawić sernik do wystudzenia. Dżem morelowy rozgrzać z 1 łyżką wody i przetrzeć przez sitko. Czereśnie opłukać i wydrylować. Sernik przełożyć na talerz, ozdobić czereśniami i polać morelową glazurą. /za: www.ugotuj.to /

Ciasto:
– 35 dag mąki
– 10 dag miodu
– 20 dag masła
– szczypta soli

Masa:
– pół szklanki śmietanki kremówki 36%
– 1 łyżka miodu
– 1 łyżeczka mąki ziemniaczanej
– 30 dag świeżych czereśni
– 1 żółtko

Przygotowanie:
Do głębokiej miski wsypać przesianą mąkę i szczyptę soli, masło wyjąć z lodówki pół godziny przed przyrządzaniem ciasta, a kiedy zmięknie, dodać do mąki, wlać miód, starannie połączyć i utrzeć albo wymieszać mikserem, ciasto pokruszyć. Formę natłuść masłem, posypać mąką, na dno i boki formy wsypać połowę pokruszonego ciasta i lekko przygnieść je dłonią. Wstawić do piekarnika rozgrzanego do temperatury 180 st. C, piec ok. 10 min (na jasnozłoty kolor), wystawić, przestudzić. Śmietankę ubić na sztywno, dodając żółtko, miód i mąkę ziemniaczaną. Czereśnie przebrać, jeśli to konieczne, opłukać i osuszyć. Masę wyłożyć na podpieczone ciasto, obłożyć czereśniami, posypać resztą kruszonki. Ponownie wstawić do gorącego piekarnika na 30 min.

Składniki:
– 1,2 l soku z dojrzałych i drylowanych czereśni – 0,4 kg cukru
– 3-5 goździków
– 1 l spirytusu 96

Sok podgrzać z goździkami, podgrzać w nim cukier, wlać spirytus, po czym schłodzoną i przykrytą nalewkę odstawić w kąt. Po 3-4 miesiącach nalewkę przefiltrować i rozlać do butelek na ok. 2 miesiące.

Składniki:
– 2 kg dojrzałych czerwonych czereśni
– 0,5 kg cukru
– 2 szklanki  rumu
– 2 szklanki wódki
– 1 laska wanilii
– 8-10 goździków
– 1 ziarno kardamonu

Czereśnie przebrać, bezwzględnie odrzucić nadpsute, pokryte pleśnią itp. Dojrzałe owoce czereśni umyć, osączyć i wydrylować. Włożyć do słoja, dodać cukier, przyprawy i zalać rumem wymieszanym z wódką.  Macerować w chłodnym, ciemnym  miejscu przez 4 miesiące. Po tym czasie przefiltrować i przelać do butelek.

Zobacz również:

1. Owocowe i warzywne koktajle
2. Koktajle owocowe: dużo przepisów
3. Odmiany truskawek i pyszne przepisy
   
4. Najlepsze dania z truskawek i maseczki