Jak ugotować pyszny rosół? Porady i sprawdzone przepisy
Królowa i baza dla innych zup. Rozgrzewający, sycący, dobry na przeziębienia i smutki – oto rosół. Najlepiej ten babciny, którego smak pamiętamy do dzisiaj.
Dla jednych – najprostsza zupa na świecie, dla innych – wyrafinowana potrawa, którą należy właściwie gotować. I rzeczywiście, ogrom porad i sposobów jego przygotowywania może onieśmielać. W gruncie rzeczy przygotowanie rosołu to nie „czarna magia”, zwłaszcza z poradami, które udało nam się tutaj zebrać.
Rosół warto gotować w wysokiej jakości garnkach, polecamy zestaw garnków Fissler PARIS – Garnki.pl
1. Mięso zalewamy zimną wodą. W ten sposób więcej składników smakowych przejdzie do rosołu i będzie on bardziej esencjonalny i aromatyczny. Wrzątek powoduje denaturację białek, zmienia ich strukturę. Gdybyśmy wrzucili mięso do wrzątku
2. Mięso do rosołu myjemy ciepłą wodą. Do mycia mięsa chyba nie trzeba nikogo przekonywać, a ciepła woda najlepiej rozpuści tłustą otoczkę na powierzchni mięsa. Myć należy szybko, tak aby tylko zmyć brud a nie wyprać mięso ze smaku.
3. Kiedy solimy rosół? Mięso wkładajmy do zimnej i NIE posolonej wody, dzięki temu rosół będzie smaczniejszy. Rosół solimy pod koniec gotowania. Najlepiej przed wrzuceniem warzyw.
Rosół warto gotować w wysokiej jakości garnkach, polecamy zestaw garnków Peperoni – Garnki.pl
4. Warzywa. Warzywa mają delikatniejszą strukturę niż mięso, dlatego wygotowanie z nich składników smakowych wymaga mniej czasu. Możemy je dodać od razu do wywaru, ale jak wiadomo długotrwałe gotowanie niszczy witaminy, dodanie warzyw później nieznacznie temu zapobiegnie. Marchew, pietruszka, seler, por, cebula są nieodzowne. A co z kapustą? Zdania są podzielone. Według niektórych dodatek kapusty wzbogaca smak rosołu. Jednakże rosół należy gotować pod przykryciem, a wszelkie kapustne – bez, aby nieprzyjemne w zapachu olejki eteryczne ulotniły się i nie powodowały wzdęć i innych nieprzyjemności. Zastosowanie kapusty włoskiej i uprzednie sparzenie jej przed dodaniem do rosołu mogą temu zapobiec. W klasycznych przepisach na rosół radzi się zazwyczaj, aby cebulę, którą będziemy dodawać do wywaru opiec w piekarniku lub „opalić” nad płomieniem, tak spreparowana nadaje bowiem wywarowi dodatkowego smaku i aromatu. Cebulę można również dodać do rosołu w łupinie (pozbywamy się zewnętrznej warstwy, która może być brudna, ale pozostawiamy jedną ze złocistych skórek) i dzięki tej metodzie rosół zyskuje bardziej żółty kolor – podobnie jak w przypadku przygotowywanych dawnymi metodami wielkanocnych kraszanek. Na poprawę barwy naszego rosołu wpłynie również dodatek buraka. Do zupy można dodać także: natkę pietruszki i lubczyk.
Smak, który nadawany jest przez warzywa:
– marchew dodaje słodyczy (najlepiej więcej – około 3-4 sztuk, aby uzyskać też piękny kolor)
– seler nadaje smak korzenny
– por i cebula dodaje ostrości, podpiekanie cebuli na blasze nadaje goryczkę i piękny zapach
– dodatkowo marchew i cebula w łupinie dodaje koloru
– w kuchniach południowych zamiast selera korzeniowego wykorzystuje się seler naciowy
5. Gotowanie. Rosół gotujemy na bardzo małym ogniu, co pozwala uzyskać rosół klarowny. Dodatkowo pozwala, aby niektóre białka rozpuściły się w wodzie zanim ulegną denaturacji we wrzątku. Zdenaturowane przez zbyt szybkie gotowanie białka tworzą nieapetyczne „farfocle” i powoduję mętnienie rosołu. Jeśli mięso zalane było zimną wodą i powoli doprowadzone do wrzenia białka wydzielają się wolniej i w większych skupieniach. Unoszą się one w całym roztworze. Jednocześnie uwalnia się tłuszcz, który podpływa do góry, po drodze zbierając te białka, otaczając je tłuszczowym płaszczem. W przypadku szumowania zdania są podzielone i obie metody mają swoich zwolenników. Zbyt krótkie i szybkie gotowanie również pozbawi rosół smaku. Optymalny czas to około 3 godzin. Rosół z samego drobiu około 2 godzin.
8. Dobór mięsa na rosół
Przyjmuje się, że im bardziej różnorodne mięso w rosole tym lepszy jego smak, wołowina i drób to podstawa najlepszego rosołu mieszanego. Z wołowiny czy cielęciny najlepiej nadają się dość chude kawałki mięsa z przednich części tuszy (wołowina – najczęściej szponder lub łata). Jeżeli chodzi o kurczaka to wystarczy choć raz spróbować rosołu z prawdziwej kury, żeby już nigdy w życiu nie kupować do rosołu kurczaka, porcji rosołowych i tego typu wynalazków. Kura najlepiej taka wiejska, zdobyczna albo chociaż ekologiczna ze sklepu. Najlepiej, aby była to cała tuszka. Do rosołu można
9. Rozmrażanie
Do rosołu najlepiej nie używać mięsa zamrożonego lub rozmrażanego na szybko w mikrofalówce, ponieważ jego dodanie może spowodować zmętnienie wywaru. Jeśli jednak tylko takie mięso posiadamy, powinniśmy rozmrozić je przed gotowaniem. W tym celu najlepiej na dzień wcześniej przenieść je z zamrażarki do lodówki.
10. Przyprawy
Jak każde danie tak i rosół wymaga dodatków.
– Sól to przyprawa numer jeden w rosole.
– Pieprz oczywiście ziarnisty, czarny. Gotowy rosół można doprawić świeżo mielonym pieprzem; pasuje także pieprz czerwony, jeśli lubicie.
– Ziele angielskie, ziarniste
– Liść laurowy – razem z zielem angielskim stanowi nieodzowną przyprawę do rosołu, nadając mu specyficzny aromat.
– Rozmaryn – warto powrócić do przyprawiania rozmarynem rosołu, zwłaszcza zawierającego mięso wołowe, cielęcinę, nadaje delikatny „leśny” aromat.
– Lubczyk – pierwowzór maggi, niezwykle aromatyczne zioło, które daje dobrze się hodować choćby i na balkonie a od maggi, która składa się głównie z niezdrowej soli o wiele zdrowszy
– Czosnek – amatorzy tej roślinki chętnie dodają czosnek do rosołu, nie jest on konieczny, ale warto wypróbować jego dodatek, bo jest zdrowy a wrzucenie jednego przepołowionego ząbka na wielki gar rosołu nikomu nie powinno przeszkadzać.
– Glutaminian sodu – chodzi oczywiście o kostki rosołowe, które bezczeszczą piękną nazwę rosół! Do prawidłowo ugotowanego
W zależności od gustu oraz smaku i koloru, jaki chce się uzyskać możemy dodać natkę pietruszki, suszone grzyby (szczególnie kurki, które nie zdominują smaku), a nawet goździki. Smak bulionu można też wzbogacić śliwkami, karmelem (dla bardziej intensywnej barwy), szafranem lub jałowcem.
11. Dodatki do rosołu
W kulturze i języku polskim doszło do tak dalece idącego utożsamienia rosołu z makaronem, że te dwie części niedzielnej zupy dla tak wielu z nas stały się praktycznie zbitką frazeologiczną – „rosół z makaronem”. Klasycznym uzupełnieniem rosołu jest oczywiście cienki makaron (zazwyczaj nitki lub wstążki), zupę można jednak podawać także z innymi dodatkami. W niektórych regionach Polski podaje się go również z ziemniakami, plackami, czy kluskami (na przykład wątrobianymi lub lanymi). W sytuacji, kiedy rosół nie wyszedł nam zbyt klarowny lub kiedy chcemy go przygotować w bardziej sycącej wersji, możemy na około 20 minut przed końcem gotowania dodać do niego nieco ryżu, albo kaszy (na przykład manny). Mniej typowe dodatki to pierożki ravioli, klopsiki mięsne, kluseczki z grzybami, naleśnikowe wstążki, kulki ryżowe. Dodatki do rosołu stanowić może wygotowaną w rosole i pokrajana w paseczki włoszczyzna, trochę w maśle podduszona dla smaku. Grzanki z czerstwej bułki, pokrajanej w kosteczkę, zrumienione na patelni, w piecyku, z dodaniem masła lub na sucho. Fasola, kalafior lub groszek zielony, ugotowane oddzielnie, mogą też stanowić dodatek do rosołu. Kuchnia świata zna szereg innych dodatków: austriackie kluseczki wątrobiane i ryż wątrobiany, litewskie kołduny, czy nawet włoskie w stylu klopsiki z mięsem obficie przyprawionym świeżymi ziołami lub
12. Wspaniała baza
Rosół jest doskonały nie tylko sam w sobie. Na jego podstawie można również przyrządzić wiele innych dań. Po wstawieniu rosołu do lodówki i zdjęciu z niego tłuszczu, który po jakimś czasie pojawi się na wierzchu, uzyskamy bulion (czyli odtłuszczony rosół), który doskonale sprawdza się jako baza wszelakich zup. Bulion taki można przechowywać w lodówce lub zamrażarce, w zamkniętych na gorąco słoikach przez około 3 miesiące. Z ugotowanego w rosole mięsa można przygotować na przykład pyszny farsz do pierogów, pyz czy krokietów, a także mięso w galarecie. Część warzyw można podać w rosole lub przeznaczyć na tradycyjną sałatkę z majonezem. Pozostałe warzywa można zemleć wraz z mięsem, przyprawić i użyć jako farszu, np. do pierożków, naleśników lub warzyw.
Rosół warto gotować w wysokiej jakości garnkach, polecamy zestaw garnków Ambition – Garnki.pl
Rosół tradycyjny wołowo-drobiowy
Składniki:
– kawałęk mięsa wołowego – rostbeefu (20-30 dag)
– 1 kg porcji rosołowej (+ ewentualnie kilka skrzydełek)
– 1 szyja indyka
– 1 duża marchew
– kawałek selera
– 1 mały por
– niewielki kawałek kapusty włoskiej
– 1 cebula z łupką
– 2-3 liście laurowe
– 5 ziaren ziela angielskiego
– 5 ziaren pieprzu czarnego
– sól
– natka pietruszki
Przygotowanie: Do zimnej wody włożyć całe przygotowane i umyte mięso i gotować. Szumowiny zebrać przy pomocy małego sitka. Po usunięciu szumowin do garnka wrzucić wszystkie, umyte i obrane wcześniej, warzywa. Zaraz po warzywach dodać wszystkie przyprawy, częściowo przykryć garnek z rosołem przykrywką i pilnować, aby rosół jedynie delikatnie bulgotał. Gotować łącznie 2-3 godziny. Doprawić. Po zakończeniu gotowania przelać rosół przez sitko, a z resztek wybrać te składniki, które chcemy zachować do spożycia. Podawać z cienkim jajecznym makaronem, kawałkiem ugotowanej marchwi i posypać posiekaną natką pietruszki.
Rosół drobiowy
Składniki:
– 3 podudzia lub pół kury
– 3-4 marchewki
– 1 pietruszka
– 1 cebula
– 2 liście laurowe
– 3 ziarna ziela angielskiego
– sól, pieprz
– natka pietruszki do posypania
– makaron, np. krajanka
Przygotowanie:
Wszystkie warzywa obrać, umyć i pokroić na duże kawałki. Cebulę przekroić wzdłuż i mocno przypiec na patelni z małą ilością oliwy. Mięso umyć, włożyć do garnka z zimną wodą, gotować około pół godziny ma małym ogniu. Następnie wrzucić do garnka warzywa, cebulę, przyprawić i gotować jeszcze przez 45-60 minut. Na koniec łyżką cedzakową wybrać wszystkie składniki. Rosół można podawać według uznania: z pokrojonymi ugotowanymi warzywami, mięsem albo klarowny, tylko z makaronem. Przed podaniem posypać natką pietruszki i/lub pieprzem mielonym.
Rosół wołowy
Składniki:
– 1 kg mięsa wołowego z kością (pręga, gicz, szponder lub krzyżowa)
– 2 duże marchewki
– 2 pietruszki
– pół selera,
– ćwierć główki włoskiej kapusty
– 1 por
– kilka łodyg selera
– 1 cebula
– 2 suszone grzyby
– kilka ziaren pieprzu
– listek laurowy
– kilka ziaren ziela angielskiego
– ząbek czosnku
– łyżeczka cząbru
– pół pęczka natki pietruszki
– pół pęczka koperku
– sól
Przygotowanie:
Mięso opłukać, zalać zimną wodą i gotować. Szumowiny zebrać, zanim woda się zagotuje. Po zagotowaniu wody, zmniejszyć gaz i gotować półtorej godziny. Po tym czasie dodać obraną i pokrojoną na mniejsze kawałki włoszczyznę (marchew, selera, pora, pietruszkę, łodygi selera, kapustę). Na suchej patelni lub nad gazem opiec cebulę i dodać ją do zupy wraz z czosnkiem. Następnie wrzucić: lubczyk, pieprz, listek laurowy, ziele angielskie, cząber, grzyby. Powoli gotować, następnie doprawić solą. Rosół jest gotowy, gdy mięso jest zupełnie miękkie. Podawać z makaronem swojej roboty, francuskimi kluskami, pasztecikami z mięsem. Przed podaniem posiekać koperek i natkę i posypać zupę na talerzach.
Rosół z indyka z lanymi kluseczkami
Składniki:
– 1/4 szklanki mąki
– 1 opakowanie włoszczyzny
– 2 białka
– 1 ząbek czosnku
– 1 natka lubczyku
– 1 natka pietruszki
– 4 ziarna czarnego pieprzu
– 4 ziarna ziela angielskiego
– 8 liści laurowych
– do smaku sól i pieprz
Przygotowanie:
Do garnka wrzuć mięso i obraną włoszczyznę. Dodać przyprawy i czosnek i zalać całość wodą. Gotować wywar na wolnym ogniu przez ok. 3 godziny. Gdy rosół będzie gotowy wymieszać w szklance białka z mąką, tak by powstała jednolita i lejąca konsystencja. Zmiejszyć ogień i wlać do rosołu cienkie strumienie lejącej masy za pomocą widelca. Wlewając ciasto wykonywać okrężny ruch ręką, by kluski się nie posklejały. Całość gotować razem 2-3 minuty, aż kluski wypłyną na powierzchnię. Wlać rosół do misek i udekorować.
Rosół z cielęciną
Składniki:
– 750 g wołowiny z kością (szponder albo łopatka lub mostek)
– 250 g cielęciny z kością
– 400 g kurczaka (udka; skrzydełka; szyja)
– pół średniej wielkości korzenia selera
– duża pietruszka
– mały por
– cebula
– 1/4 główki małej kapusty włoskiej
– 1 duży liść laurowy
– 3-4 ziarenka pieprzu
– 2 ziarenka ziela angielskiego
– 2 ziarenka jałowca
– koperek lub natka pietruszki
– sól
– pieprz
Przygotowanie:
Dokładnie umyć mięso, włożyć do 5-litrowego garnka, zalać ok. 3,5 l wody, dodać liść laurowy, ziele angielskie, pieprz, jałowiec. Postawić na małym ogniu pod przykryciem i bardzo powoli doprowadzić do wrzenia. Szumowiny usunąć łyżką cedzakową. Przykryć garnek pokrywką, pozostawiając lekko uchyloną i gotować na bardzo małym ogniu przez 30 min. Marchewkę, seler i pietruszkę obierać i opłukać, z pora i kapusty usunąć zewnętrzne warstwy i dokładnie wymyć, pokroić na duże kawałki bądź wrzucić w całości. Cebulę naciąć i opiec nad płomieniem kuchenki lub pokroić na grube plastry i każdy z obu stron przypiec na blasze lub suchej patelni, dodać ok. pół godziny po warzywach. Posolić. Gotować tak długo, aż mięso będzie miękkie i doprawić. Odcedzić, podawać gorący z marchewką, mięsem, posiekaną natką pietruszki i makaronem.
Rosół drobiowy z kapustą
Składniki:
– 1 porcja rosołowa
– 1 pierś z kurczaka
– 2 marchewki
– kawałek selera
– 1 liść kapusty białej
– 1 mała cebula biała
– 1 liść laurowy
– 2 ziela angielskie
– sól
– pieprz
– natka pietruszki
– kapusta pekińska – wg uznania
Przygotowanie:
Do garnka włożyć oczyszczoną porcję rosołową i pierś z kurczaka, zalać wodą, dodać ziele oraz liść laurowy i gotować przez około 15 minut. Następnie ściągnąć szumowinę, posolić i dodać obrane warzywa – marchew, pietruszkę oraz seler, liść kapusty, opieczoną na ogniu cebulę. Całość gotować do miękkości warzyw na niewielkim ogniu, przed końcem gotowania dodać połowę natki pietruszki, doprawić solą i pieprzem do smaku. Kapustę pekińską pokroić wg uznania, ugotowaną pierś pokroić w paski. Na talerz nakładać z kapustą i mięsem oraz innymi dodatkami.
Domowy rosół z kaczki
Składniki:
– 1 kaczka o wadze ok. 2 kg
– 2 cebule
– 3 marchewki
– 1 por
– pół selera
– 2-3 ząbki czosnku
– 2 liście laurowe
– 5 ziaren ziela angielskiego
– 3 goździki
– 1 łyżka stołowa ziaren czarnego pieprzu
– szczypta suszonego lubczyku
– natka pietruszki
Przygotowanie:
Obrać warzywa. Opłukać i pokroić na dość duże kawałki (oprócz cebuli). Umyć kaczkę, podzielić na cztery części. Włożyć do garnka i wlać 3 litry zimnej wody. Postawić na niezbyt dużym ogniu, zebrać szumowiny. Dodać pokrojone warzywa, jedną cebulę i wszystkie przyprawy. Zmniejszyć ogień, wsypać 1 łyżkę soli i gotować. Kiedy mięso będzie prawie miękkie przekroić drugą cebulę na pół i podpiec na płonącej płytce gazowej. Brzegi cebuli powinny się lekko zwęglić. Dodać do rosołu. Doprawić odpowiednią ilością soli, wrzucić natkę pietruszki i gotować jeszcze pół godziny. Gotowy rosół przecedzić przez gęste sitko.
Rosół z dziczyzny
Składniki:
– 400 g mięsa z dziczyzny
– 200 g kości z dziczyzny
– 1 cebula
– 3 łyżki oleju
– 2 ząbki czosnku
– pół gałązki tymianku i rozmarynu
– 3 ziarna pieprzu
– 2 jagody jałowca
Przygotowanie:
Mięso i kości opłukać i osuszyć, mięso pokroić na małe kawałki. Cebulę obrać i pokroić w dużą kostkę. Marchewki obrać, umyć i pokroić na kawałki. Mięso i kości podsmażyć na rozgrzanym oleju. Dodać marchewkę i cebulę, poddusić. Kilka razy polewać odrobiną wody i gotować, aż odparuje. Następnie wlać 2 l wody, doprowadzić do wrzenia, potem gotować na wolnym ogniu ok. 2 godziny. W trakcie gotowanie regularnie usuwać tworzącą się na wierzchu pianę. Czosnek obrać, tymianek i rozmaryn opłukać i osuszyć, razem z ziarnami pieprzu i jagodami jałowca dodać do wywaru po godzinie gotowania. Ugotowany bulion przecedzić, ewentualnie odtłuścić. Bulion zagotować na wolnym ogniu, ewentualnie doprawić solą.
Rosół na golonkach
Składniki:
– 2 szt. tylnych golonek
– 1 marchewka
– 1 łyżka soli
– włoszczyzna
– 1/2 szklanki piwa
Przygotowanie:
Golonki włożyć do dużego garnka, zalać wodą, gotować. Zebrać szumowiny i wrzucić łyżkę soli, małą cebulę, włoszczyznę i gotować aż golonki będą na pół miękkie. Wyjąć mięso, obrać z kości i pokroić mięso wkładając do drugiego garnka. Wlać odrobinę wywaru i dusić do miękkości. Doprawić. Pod koniec wkroić do golonek cebulkę i zalać połową szklanki piwa, poddusić. Podawać z rosołem i ulubionymi dodatkami.
Rosół z pieczarkami
Składniki:
– kura
– 25 dag pieczarek
– 1 marchew
– seler
– cebula
– kapary
– chrzan
– liść laurowy
– ziele angielskie
– natka pietruszki (posiekana)
– pieprz
Przygotowanie:
Umyć kurę, oczyścić i pokroić warzywa. Do zimnej wody włożyć kurę oraz warzywa. Dodać ziele angielskie, liść laurowy i pieprz. Gotować powoli, do uzyskania wywaru. Pokroić pieczarki i cebulę, następnie razem podsmażyć. Rosół przecedzić, dodać cebulę i pieczarki, kapary, marchewkę, natkę pietruszki i chrzan. Doprawić do smaku, podawać zaraz po ugotowaniu.
Rosół z grzybami leśnymi
Składniki:
– 200 g grzybów leśnych (kurka, podgrzybek, gąska, borowik)
– 1 l rosołu (może być wywar z warzyw)
– 2 ząbki czosnku posiekane
– 3 łyżki siekanego koperku
– 1 jajko
– mąka
– sól, pieprz
– ziele angielskie
– liść laurowy
– ¼ kostki masła
Przygotowanie:
Na maśle obsmażyć cebulę i czosnek, dodać pokrojone grzyby i dusić ok. 5 minut. Wszystko zalać bulionem, dodać przyprawy i gotować na małym ogniu kolejne 15 minut. Dodać koperek i sprawdzić smak. Jajko z odrobiną soli wymieszać z taką ilością mąki, aby powstało twarde, jednolite ciasto. Wyrobione ciasto zetrzeć na tarce i dodać do zupy. Doprowadzić do wrzenia i podawać.
Rosół z papryką
Składniki:
– 80 dag wołowiny
– 1 seler 1 sztuka
– 1 pietruszka
– koperek
– 2 jajka
– sól
– pieprz
– papryka mielona
– strąg papryki
Przygotowanie:
Umyte mięso zalać zimną wodą, gotować około 2,5 godziny na wolnym ogniu. Posolić, seler, pietruszkę i paprykę oczyścić, opłukać zemleć utrzeć z białkiem, włożyć do rosołu pod koniec gotowania. Mięso wyłączyć, rosół przecedzić, wymieszać z posiekaną natką i innymi dodatkami, doprawić do smaku.
Rosół mieszany z chili
Składniki:
– 60 dag rostbefu
– 40 dag karkówki
– 4 litry wody
– 1 liść kapusty
– 1 cebula
– 3 marchewki
– 1/2 selera
– 1/2 białej części pora
– pietruszka
– 6 ziaren ziela angielskiego
– 3 liście laurowe
– 4 ziarna pieprzu
Przygotowanie:
Cebulę obrać i opiec na palniku z każdej strony, tak by się porządnie zarumieniła. Trzy rodzaje mięsa zalać wodą i gotować około 30 min, na małym ogniu, zebrać szumowiny. Marchewkę, pietruszkę, seler obrać, a por dokładnie opłukać. Dodać warzywa i przyprawy do mięsa z wodą, gotować na małym ogniu przez około półtorej godziny, pod uchyloną przykrywką. Doprawić. Mięso z rosołu podsmażyć na rozgrzanej patelni z posiekanym chili i sparzonym plastrem cytryny. Mięso z chili i cytryną zalać gorącym rosołem.
Polecamy garnki wysokiej jakości w sklepie Garnki.pl – garnki stanowią podstawowe wyposażenie każdej domowej kuchni. To w nich przyrządzamy każdy obiad. Ich używanie powinno być czystą przyjemnością, a ich walory i funkcjonalność powinna tylko nam pomagać i zachęcać do gotowania.
zobacz również: