Cząber gdzie stosować, właściwości i różne przepisy

20 listopada 2019, dodał: Małgorzata Kopeć
Artykuł zewnętrzny

Cząber to przyprawa, którą rozpoznasz po pikantnym smaku i aromacie. Może nieco przypominać majeranek lub tymianek. Cząber spotkasz pod postacią kilku gatunków jednak najpopularniejsze to cząber górski i ogrodowy. Przyprawa ta posiada mnóstwo właściwości zdrowotnych. Przekonajcie się sami.

Co nieco o przyprawie

Cząber zyskał popularność już w starożytnej Grecji oraz Rzymie, gdzie głównie był wykorzystywany w kuchni. Świetnie sprawdzał się w zupach, mięsie i farszach. Co ciekawe cząber był przez nich uważany za afrodyzjak. Po pewnym czasie przyprawa dotarła aż do Ameryki i tutaj rozpowszechniła się na wszystkie strony świata.

Przyprawa charakteryzuje się cienkimi łodygami, które mają kolor ciemnozielony. Jej liście są z kolei wąskie i drobne. Cząber  posiada odmianę letnią oraz zimową. Ta druga ma po prostu mocniejszy smak ostrości i gorzkości. Cząber poza kuchnią doskonale sprawdza się jako roślina lecznicza. Posiada działanie antybakteryjne, antyseptyczne, a także zwalcza biegunki i wzdęcia.

Właściwości zdrowotne

Cząber posiada w sobie sporą dawkę potasu, który obniża ciśnienie krwi. Poza tym znajdziesz w nim żelazo, które pomaga w transporcie krwi, a także wspomaga leczenie anemii. Z kolei karwakol odpowiada za właściwości przeciwgrzybiczne hamujące rozwój bakterii m.in.: Escherichia coli, Bacillus cereus. Cząber zawiera również tymol, który skutecznie zwalcza występowanie zakażeń grzybiczych.

W składzie rośliny pojawiają się też witamina C oraz cynk. Dzięki nim z pewnością wzmocnisz swoją odporność, a organizm Ci za to podziękuje brakiem chorób. Jedząc cząber możesz zapomnieć o przykrych wzdęciach czy biegunce. Ponad to przyprawa pobudzi Twoje soki trawienne do działania a tym samym usprawni trawienie. Błonnik pokarmowy obniży stężenie cholesterolu w Twoim organizmie.

Dla tych co liczą każde kalorie mamy dobrą wiadomość – cząber jest niskokaloryczny a za to posiada wysoką zawartość składników mineralnych i witamin. Zawiera mnóstwo żelaza, wapna, magnezu, miedzi, cynku oraz witamin z grupy B. Ponadto cząber zawiera garbniki, żywice, śluzy i olejki eteryczne, m.in.: cymol, karwakrol, kariofylen, terpineol i pinen.

Zastosowanie w kuchni

Cząber to doskonała przyprawa do mięs, warzyw, dań z fasolą czy soczewicą. Świetnie komponuje się też z kapustą czy brukselką. Jeżeli chodzi o mięsa to najlepiej pasuje do cielęciny, drobiu, jagnięciny, kaczki, wieprzowiny oraz mięsa z królika.

Przyprawy tej używa się również do ryb a w szczególności do pstrąga. Nie bój się dodać go do pasztetów warzywnych, sałatek, zup, gulaszów, dań z ziemniakami czy grzybami. To również świetny składnik uzupełniający wszelkie sosy czy sery kozie, pomidory i ogórki.

 Zupa pieczarkowa z cząbrem

Pieczarki obieramy i kroimy w plastry wraz z nóżkami. Wstawiamy bulion, gdy zacznie się gotować wrzucamy do niego pokrojone grzyby. W tym czasie w osobnym garnku gotujemy makaron. Gdy pieczarki zmiękną rozpuszczamy w zupie dwie łyżki masła i zabielamy śmietaną (aby śmietana się nie zważyła należy ją zahartować lub wymieszać z płaską łyżeczką soli). Zupę przyprawiamy do smaku świeżo zmielonym pieprzem oraz świeżym cząbrem. Podajemy z ugotowanym makaronem.Smacznego!

Pasztet soczewicowy z żurawiną

Co kupić?

  • 2 szklanki ugotowanej brązowej lub zielonej soczewicy / około 200 g suchej soczewicy
  • 1 szklanka ugotowanej kaszy jaglanej / około 100 g suchej kaszy
  • 100 ml oleju
  • 2 cebule
  • 4 łyżki suszonej żurawiny
  • 2 – 3 łyżki sosu sojowego
  • 2 liście laurowe
  • 2 ziarna ziela angielskiego
  • 2 goździki
  • ¾ łyżeczki majeranku
  • ½ łyżeczki cząbru
  • ¼ łyżeczki lubczyku
  • szczypta gałki muszkatołowej
  • sól i czarny pieprz
  • kilka łyżek oleju do smażenia

Przygotowanie:

Cebulę pokrojoną w kostkę usmaż razem z liściem laurowym, zielem angielskim oraz goździkami. Kiedy tylko cebula się zeszkli należy wyrzucić pozostałe rzeczy. Następnie wymieszaj cebulę z ugotowaną soczewicą, kaszą jaglaną, olejem, sosem sojowym,  przeprawami do smaku oraz solą i pieprzem. Całość zblenduj na gładką masę, a potem dodaj żurawinę i wymieszaj tylko łyżką. Gotową masę włóż do foremki i piecz 40-45 minut w 180 stopniach. Po upieczeniu zostaw pasztet na noc i dopiero następnego dnia pokrój na kawałki.

Sałatka z kozim serem fondant

Co kupić?

  • 150 g koziego sera
  • 30 ml (2 łyżki) miodu
  • 1/2 szklanki orzechów pecan
  • świeży cząber (1 łyżka stołowa)
  • 1 i 1/2 szklanki mix młodych zielonych sałat
  • 15 ml (1 łyżka stołowa) oliwy z oliwek

Przygotowanie:
Rozgrzać piekarnik, pokroić ser na osiem plasterków. Wyłożyć na blaszce do pieczenia wyłożonej pergaminem. W misce wymieszać miód z pekanami, cząbrem i oliwą. Doprawić solą i pieprzem. Dodać na plasterki sera. Piec na górnym ruszcie piekarnika przez około 2 minuty. Rozłożyć sałaty na talerzach, udekorować każdą porcję dwoma kawałkami sera.

Fasola z tymiankiem

Co kupić?

  • 3 puszki fasoli w zalewie
  •  6 łyżek oliwy
  •  1/2 łyżeczki cząbru
  •  1/2 łyżeczki tymianku
  • główka czosnku
  • sól
  • świeżo zmielony czarny pieprz
  •  garść drobno posiekanej natki pietruszki

Przygotowanie:
Fasolę zalej zimną wodą i odstaw do napęcznienia na kilkanaście godzin. Odlej wodę, zalej nową i gotuj do średniej miękkości – około 60 minut na średnim ogniu. Odcedź. Czosnek obierz i pokrój na cienkie plasterki. W rondlu rozgrzej oliwę, wrzuć czosnek i cały czas mieszając smaż pół minuty, dodaj fasolę, cząber, tymianek. Dopraw solą i pieprzem. Wymieszaj i smaż na średnim ogniu, cały czas mieszając przez 2-3 minuty. Podawaj z zieloną sałatą jako samodzielne danie lub jako dodatek do gulaszu.

Filet wołowy z fasolką szparagową

Co kupić?

  • Mięso:
  • 400 g filetu wołowego
  •  ½ cebuli
  • 1 ząbek czosnku
  • 2 łyżki sosu sojowego
  •  1 łyżka bulionu warzywnego instant
  •  2 łyżki oleju
    Jarzynka:
  •  800 g fasolki szparagowej
  • 1 gałązka cząbru
  •  sól
  • 1 cebula
  •  pieprz
  •  kilka kropli sosu sojowego

Przygotowanie:

1. Filet osuszyć i pokroić na 4 steki jednakowej wielkości. Przygotować marynatę: obrać cebulę i ząbek czosnku, drobno posiekać i wymieszać z sosem sojowym oraz bulionem. Marynatę przelać do foliowych woreczków do zamrażania i włożyć do niej steki. Całość dobrze wymieszać. Woreczki zamknąć i włożyć na godzinę do lodówki.
2. W tym czasie umyć i oczyścić fasolkę, a następnie pokroić ją na kawałki. W dużym garnku zagotować 250 ml wody, włożyć do niej fasolkę i cząber i dosypać ¼ łyżeczki soli. Całość gotować pod przykryciem na średnim ogniu przez ok. 15 min. po ugotowaniu odcedzić na sitku i zostawić do odcieknięcia. Cebulę obrać i pokroić w drobną kostkę.
3. Piekarnik rozgrzać do temp. 80oC. Na dużej patelni rozgrzać olej i położyć na niej steki z marynatą, a następnie smażyć je z każdej strony po 2 min. Po usmażeniu zdjąć, owinąć w folię aluminiową i włożyć do ciepłego piekarnika.
4. Pokrojoną w kostkę cebulę przełożyć na patelnię z tłuszczem po smażeniu mięsa i zeszklić. Dodać fasolkę i całość smażyć przez 8-10 min. Doprawić solą, pieprzem i sosem sojowym. Rozłożyć na 4 uprzednio podgrzane talerze. Steki również rozłożyć na talerzach, skropić sokiem z mięsa i od razu podawać. Danie doskonale się komponuje z ryżem Basmati, zapiekanką ziemniaczaną lub bagietką.

zobacz również:

Komosa ryżowa – właściwości i przepisy

Szybki obiad w 15 minut – dania i przepisy

Estragon – jak i gdzie stosować aromatyczne zioło?

Jak przygotować szwedzki stół?