Dzisiaj na tapetę bierzemy botwinkę, a właściwie buraki, bo to one są głównym składnikiem.Botwinka to danie, które przygotowuje się z młodych liści oraz korzeni buraka z dodatkiem śmietany, szczypiorku lub ziemniaków. Wiosna to idealny czas na przygotowywanie botwinki, ponieważ wtedy buraczki są jeszcze miękkie oraz delikatne, a korzenie małe. Z kolei liście posiadają najwięcej aromatu i pysznie smakują. Zobaczcie co warto wiedzieć o burakach oraz poznajcie ciekawe przepisy na botwinkę.

0

Co nieco o buraku

Starożytni ogrodnicy tak długo krzyżowali odmiany niejadalnej rośliny, aż stworzyli jadalne warzywo w znanej nam postaci. Później, wraz z rzymskimi podbojami, burak rozprzestrzenił się po kontynencie. Imperium upadło, burak pozostał, robiąc furorę na północy, a stopniowo tracąc na znaczeniu na południu. Zwłaszcza gdy okazało się, że wyjątkowo służy mu właśnie nie śródziemnomorskie słońce, a klimat okolic Morza Północnego. Dzisiaj uprawiane są w średnich szerokościach geograficznych, w ok. 40 odmianach, tworzą wiele form różniących się kształtem i intensywnością barwy.

Jest w nim prawie cała tablica Mendelejewa. Buraczane bulwy zawierają białka, tłuszcze, węglowodany, błonnik, substancje mineralne: cynk, moc potasu, sód, wapń, żelazo, fosfor, magnez oraz dwa rzadkie metale: rubid i cez. Do tego witamina C, A, H i cała grupa B. Dzięki temu buraki wpływają na wszystko – począwszy od układu krwionośnego, przez nerwowy, pokarmowy, odpornościowy aż po hormonalny. Burak bardzo korzystnie wpływa na wątrobę i dba o jej oczyszczanie z toksyn. To czerwone warzywo oddziałuje także bardzo pozytywnie na jelito grube – dzięki wysokiej zawartości błonnika wspiera jego perystaltykę. Działa zasadotwórczo, przywracając naturalną równowagę kwasowo-zasadową organizmu. Dzięki dużej zawartości antocyjanów buraki są zalecane jako profilaktyka przeciw chorobom nowotworowym oraz wspomagająco podczas samego leczenia. Jedząc buraki, leczymy oczy, włosy, skórę, krew, wzmacniamy odporność na choroby i stres. Zjadanie czerwonych buraków w postaci jarzynki ma ponadto działanie lecznicze w otyłości, przy zaparciach i chorobach nerek. Buraki pomagają też bardzo przy leczeniu anginy, grypy i wszelkich przeziębień. Zaletą buraków jest niska kaloryczność – 46 kcal w 100 g surowego warzywa lub 90 kcal w 100 g buraków zasmażanych.

Buraczki działają na cerę jak salon odnowy. Kwas foliowy zawarty w burakach odgrywa znaczącą rolę w tworzeniu czerwonych ciałek krwi. Wypicie szklanki soku buraczanego zapewnia połowę dziennej dawki tego składnika. Obecna w burakach betaina zwiększa odporność organizmu i chroni jelita oraz ma właściwości regenerujące wątrobę. Zaleca się je więc chorym na wątrobę, woreczek żółciowy czy przewody żółciowe oraz na wszystkie choroby, którym towarzyszy odmineralizowanie kości i zębów.

Buraki wpływają na wszystko, od układu krwionośnego, przez nerwowy, pokarmowy, odpornościowy, limfatyczny aż po hormonalny. Jedząc buraki, leczymy oczy, włosy, skórę, krew, wzmacniamy odporność na choroby i stres. Zjadanie czerwonych buraków w postaci jarzynki ma ponadto działanie lecznicze w otyłości, przy zaparciach stolca i chorobach nerek. Buraki pomagają też bardzo przy leczeniu anginy, grypy i wszelkich przeziębień. Buraka nie da się przedawkować, więc zachęcam do zjadania go w dowolnych ilościach, im więcej, tym lepiej. Wydaje się jednak, że buraki są w Polsce niedocenione. Przeciętna gospodyni potrafi przyrządzić z nich tylko czerwony barszcz i ćwikłę. A przecież z burakami da się kulinarnie eksperymentować na dziesiątki sposobów.

Barszcz botwinkowy

• pęczek młodych buraczków z liśćmi
• pęczek koperku
• 1 marchewka
• 1 pietruszka
• kawałek selera
• 1 burak zeszłoroczny
•   pół szklanki śmietany
• łyżka mąki
• 2 łyżki cukru
• kwasek cytrynowy
• sól, pieprz
• 4 jajka na twardo

Zaczynamy od ugotowaniu bulionu z kośćmi oraz pokrojonymi warzywami. Zupę gotujemy przez pół godziny, a następnie dodajemy pokrojoną botwinkę oraz zakwas. Teraz musisz uważać, aby zupa nie zaczęła wrzeć, w odpowiednim czasie wyłącz ogień i dodaj śmietanę zahartowaną z zupą. Na sam koniec wrzucamy koperek oraz przyprawy.

Sałatka letnia z botwinką

składniki:

• botwinka
• jajka
• pomidor
• ogórek
• majonez
• sok z cytryny

Przygotowanie:

Botwinkę myjemy i gotujemy w osolonej wodzie. Najważniejsza część to łodyżki, jednak ja dodaję też lekko obgotowane liście (powiedzmy 3/4 łodyg i 1/4 liści). Po ugotowaniu kroimy na małe kawałki. Jajka gotujemy i kroimy w ćwiartki. Ogórka i pomidora kroimy. Całość mieszamy, dodajemy majonez, skrapiamy dość obficie sokiem z cytryny. Opcjonalnie solimy i pieprzymy do smaku.

Sałatka z liści botwinki z pomidorem i parmezanem

składniki:

• liście z dwóch pęczków boćwiny
• pół kalarepy startej na tarce
• sok z cytryny
• oliwa z oliwek
• sól, pieprz, młody czosnek – dwa ząbki posiekany
• starty parmezan wedle uznania
• pomidor malinowy
• opcjonalnie: natka pietruszki, koperek, szczypiorek

Przygotowanie:

Wszystkie składniki mieszamy w salaterce, dodajemy sok z cytryny, dwie łyżki oliwy, doprawiamy do smaku, posypujemy startym parmezanem.

Sałatka z botwinki i truskawek

Składniki:

• 30 dag młodziutkich liści botwinki bez łodyg
• 20 dag truskawek
• 1 łyżka prażonych orzeszków pistacjowych
• Sos: 1 łyżka soku z limonki
• 2 łyżki oleju (z pestek winogron lub lniany)
• 1 łyżka octu balsamicznego
• 2-3 łyżeczki brązowego cukru
• sól do smaku
• świeżo zmielony biały pieprz

Przygotowanie:
Liście botwinki przebrać i opłukać. Truskawki pokroić, połączyć z botwinką, posypać orzeszkami. Wymieszać składniki sosu i polać sałatkę. Delikatnie wymieszać. Odstawić na 10 min. do nabrania smaku.

Bruschetta ze szpinakiem i botwinką

Składniki:

• 200g szpinaku mrożonego
• ciabatta (ew.kromki czerstwego chleba)
• 2 pęczki botwniki
• 4 ząbki czosnku
• 100g sera lazur
• 8 łyżek oliwy z oliwek
• sól
• pieprz
• szczypta świeżo startej gałki muszkatołowej

Przygotowanie:

Obieramy czosnek i kroimy w plasterki. Podsmażamy na 2 łyżkach oliwy z oliwek, gdy zacznie pachnieć dodajemy rozmrożony szpinak, dusimy przez 12 minut. Następnie myjemy botwinkę, osuszamy i kroimy. Dodajemy do szpinaku. Dusimy 5 minut, po tym czasie dodajemy sól, pieprz i gałkę muszkatołową. Mieszamy i odstawiamy. Na patelni grilowej podsmażamy ciabattę pokrojoną w ukośne 2 cm kromki, aż będzie chrupiąca. Gotowe grzanki nacieramy ząbkiem czosnku, a następnie układamy liście szpinaku z botwinką. Układamy kawałki sera lazur.

zobacz również:

1. Dlaczego warto jeść truskawki?

2. Oczyszczające maseczki truskawkowe

3. 10 najbardziej korzystnych produktów dla serca

4. Dieta bogatoresztkowa