Sałatki z buraków: dużo przepisów

Starożytni ogrodnicy tak długo krzyżowali odmiany niejadalnej rośliny, aż stworzyli jadalne warzywo w znanej nam postaci. Później, wraz z rzymskimi podbojami, burak rozprzestrzenił się po kontynencie. Imperium upadło, burak pozostał, robiąc furorę na północy, a stopniowo tracąc na znaczeniu na południu. Zwłaszcza gdy okazało się, że wyjątkowo służy mu właśnie nie śródziemnomorskie słońce, a klimat okolic Morza Północnego. Dzisiaj uprawiane są w średnich szerokościach geograficznych, w ok. 40 odmianach, tworzą wiele form różniących się kształtem i intensywnością barwy.

Zaletą buraków jest niska kaloryczność – 46 kcal w 100 g surowego warzywa lub 90 kcal w 100 g buraków zasmażanych. Buraczane bulwy zawierają białka, tłuszcze, węglowodany, błonnik, substancje mineralne: wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, sód, kobalt, prowitaminę A (karoten), witaminy B1, B2, PP, C, kwas foliowy oraz barwnik zwany betainą. Liście buraków natomiast są bogate w witaminę C i prowitaminę A. Ze względu na dużą zawartość żelaza buraki mają zastosowanie we wspomaganiu leczenia niedokrwistości wynikającej z niedoboru żelaza, anemii oraz nadciśnienia tętniczego. Obecny w nich w dużej ilości błonnik powoduje, że buraki regulują pracę przewodu pokarmowego i przeciwdziałają zaparciom.

Dzięki temu zapobiega tworzeniu się rakotwórczych ognisk zapalnych. Poza tym, jelito z wyczyszczonymi ściankami, lepiej przyswaja witaminy z diety. Można jeść mniej ilościowo, nie ryzykując przy tym niedoborów pierwiastków. Jelito grube ma też bezpośredni wpływ na urodę. Po twarzy widać, w jakiej kondycji kto ma jelita, bo im więcej nieusuniętych złogów, tym więcej zmarszczek i odbarwień. Buraczki działają na cerę jak salon odnowy. Kwas foliowy zawarty w burakach odgrywa znaczącą rolę w tworzeniu czerwonych ciałek krwi. Wypicie szklanki soku buraczanego zapewnia połowę dziennej dawki tego składnika. Obecna w burakach betaina zwiększa odporność organizmu i chroni jelita oraz ma właściwości regenerujące wątrobę. Zaleca się je więc chorym na wątrobę, woreczek żółciowy czy przewody żółciowe oraz na wszystkie choroby, którym towarzyszy odmineralizowanie kości i zębów.

Dzięki dużej zawartości antocyjanów buraki są zalecane jako profilaktyka przeciw chorobom nowotworowym oraz wspomagająco podczas samego leczenia. Botwinka ma wysoką zasadowość. Ponieważ mięsa, ciasta, słodycze są kwasotwórcze, dla utrzymania równowagi kwasowo-zasadowej niezbędne jest jadanie zasadotwórczych warzyw. Botwina, podobnie jak bulwa, zawiera mnóstwo potasu, żelaza, trochę sodu, fosforu, dużo witaminy A, B i C.

Buraki wpływają na wszystko, od układu krwionośnego, przez nerwowy, pokarmowy, odpornościowy, limfatyczny aż po hormonalny. Jedząc buraki, leczymy oczy, włosy, skórę, krew, wzmacniamy odporność na choroby i stres. Zjadanie czerwonych buraków w postaci jarzynki ma ponadto działanie lecznicze w otyłości, przy zaparciach stolca i chorobach nerek. Buraki pomagają też bardzo przy leczeniu anginy, grypy i wszelkich przeziębień. Buraka nie da się przedawkować, więc zachęcam do zjadania go w dowolnych ilościach, im więcej, tym lepiej. Wydaje się jednak, że buraki są w Polsce niedocenione. Przeciętna gospodyni potrafi przyrządzić z nich tylko czerwony barszcz i ćwikłę. A przecież z burakami da się kulinarnie eksperymentować na dziesiątki sposobów. Oto kilka przepisów na sałatki z buraków, które mogą zagościć w każdej kuchni.

– 24 kromki bagietki

– 1/2 szklanki oliwy z oliwek

– 1/2 szklanki rozdrobnionego sera feta lub koziego sera mascarpone

– 2 łyżki soli

– 1/2 łyżeczki pieprzu

– 4 średnie buraki ćwikłowe

– 3 szklanki białych grzybów

– 3 szklanki różnych grzybów (portabellas, shiitakes, borowiki, smardze , itp.)

– 1 główka cykorii

– 1 i 1/2 szklanki rukoli

– 3 szklanki zielonych Mesclun (mieszanka sałat)

– 1 i 1/3 szklanki orzechów

– 4 łyżeczki białej oliwy truflowej

– 1/2 szklanki pokrojonej szalotki

– 2 łyżki octu sherry

– 2 łyżki soku z cytryny

– 1/2 łyżeczki mielonego czosnku

– 1/2 łyżeczki soli

– pieprz do smaku

– 1/2 szklanki oliwy

– 2 łyżki białej oliwy truflowej

– 3 łyżki posiekanego świeżego majeranku

– 3 łyżki posiekanej świeżej natki pietruszki

– 2 łyżki posiekanej świeżej mięty

Rozgrzać piekarnik, kromki bagietki pokropić z obu stron oliwą z oliwek. Położyć na blaszce do pieczenia i upiec na złoty kolor. Wymieszać ser feta z odrobiną pieprzu i soli (jeśli ser nie jest zbyt słony). Posmarować 1 łyżką mieszanki sera po jednej stronie każdej grzanki. Zapiekać aż ser się rozpuści. Buraki ugotować w osolonej wodzie (30-40 minut). Ostudzić, obrać i pokroić na średniej wielkości kostki. Włożyć do miski i skropić 3 łyżkami oliwy z oliwek. Dodać sól i pieprz do smaku. Vinaigrette: W średniej misce wymieszać szalotki, ocet, sok z cytryny, czosnek, sól i pieprz, do uzyskania jednolitej konsystencji. Dodać 1/2 szklanki oliwy i 2 łyżki oliwy truflowej ciągle ubijając. Dodać zioła. Rozgrzać patelnię na średnim ogniu. Dodać 2 łyżki oliwy z oliwek i wrzucić grzyby. Smażyć na złoty kolor (4-5 minut). Przełożyć do miski i dodać 3/4 szklanki sosu vinaigrette. Wymieszać razem cykorię, rukolę i inne sałaty wraz z pozostałym sosem. Dodać grzyby. Ułożyć buraki wokół zieleni i udekorować orzechami i grzankami. Skropić 4 łyżeczkami oliwy truflowej.

– 3-4 średnie buraki

– 1/2 szklanki świeżych liści kolendry

– 1 szklanka nasion granatu

– 2 łyżki koncentratu granatu

– 2-3 łyżki soku z cytryny

– 2 łyżeczki sambal ulek

– 2 łyżki oleju z orzechów włoskich

– łyżka oleju sezamowego

-szczypta soli

Ugotować buraki. Obrać po ochłodzeniu. Buraki zetrzeć lub pokroić w drobną kostkę. Wymieszać wszystkie składniki sosu razem w miseczce. Dodać liście kolendry oraz nasiona granatu wymieszać z buraczkami. Pokropić dressingiem i delikatnie wymieszać.