Rozmaryn – właściwości i różne dania z rozmarynem!

6 października 2023,
dodał: Marta Dasińska

Artykuł zewnętrzny

Rozmaryn wykazuje cenne właściwości lecznicze, jest również wspaniałym dodatkiem do wielu potraw. Rozmaryn jest ziołem o bardzo silnych właściwościach prozdrowotnych. Wiąże się to z zawartością wielu składników aktywnych zawartych w jego olejkach eterycznych, które pomagają łagodzić astmę, kolkę nerkową czy choroby zapalne.

Zapobiegają chorobie niedokrwiennej serca, obniżają ciśnienie tętnicze, poziom glukozy we krwi, poprawiają profil lipidowy. Wykazują bardzo silne działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne – zmiatają wolne rodniki, zmniejszając jednocześnie prawdopodobieństwo pojawienia się nowotworów. Rozmaryn znany również ze swojego działania rozkurczającego, dzięki czemu wykorzystuje się go w chorobach przewodu pokarmowego. Łagodzi skurczowe bóle żołądka, wspomaga leczenie chorób jelit i pęcherzyka żółciowego oraz poprawia trawienie. Olejek rozmarynowy charakteryzuje się także działaniem przeciwbakteryjnym i przeciwwirusowym, a nawet uważa się że może wspomagać leczenie zachowań depresyjnych.

Rozmaryn w postaci świeżych lub suszonych liści wykorzystywany jest jako przyprawa w kuchni. Rozmaryn idealnie nadaje się do zupy pomidorowej i większości dań jednogarnkowych, sosu pomidorowego, sałatek z zielonej sałaty, z pomidorów, z żółtym serem, z mięsem, ryb gotowanych i duszonych, duszonych mięs: wieprzowiny, wołowiny, baraniny, dziczyzny, warzyw gotowanych i duszonych, marynat rybnych, duszonych grzybów czy sporządzania farszów. Rozmaryn można również dodawać do octu winnego. Świeże listki świetnie sprawdzają się też jako dodatek do pizzy, dań z kurcząt i królików oraz mięs pieczonych na ruszcie lub rożnie. Fantastycznie wzbogaca smak i aromat świeżo upieczonego chleba, często wykorzystywany jest także do produkcji napojów gorących (jako dodatek do zimowej herbaty), zimnych (na przykład ginu) i co ciekawe dobrze komponuje się także z owocami.

Udka z rozmarynem

Składniki:
Udka:
– 2 łyżki oliwy z oliwek
– 1 kg udek z kurczaka, ze skórą i kością (ok. 5-6 szt.)
– sól i pieprz
– przyprawa włoska

Grzyby:
– 2 łyżki masła
– 8 uncji grzybów (w plasterkach)
– 3 ząbki czosnku (posiekane)

Na sos winny:
– 1 łyżka masła
– 1 łyżka mąki
– ½ szklanki bulionu z kurczaka
– ¼ szklanki wytrawnego białego wina
– 2 łyżki posiekanych świeżych liści rozmarynu + gałązki rozmarynu dla smaku
– ½ łyżeczki soli
– ½ łyżeczki czarnego pieprzu

Przygotowanie:
Rozgrzać piekarnik do 200 st. C. Udka z kurczaka doprawić solą, pieprzem i przyprawą włoską. Rozgrzać 2 łyżki oliwy z oliwek, położyć udka z kurczaka skórą do dołu i smażyć przez 8 do 10 min. z każdej strony. Zdjąć kurczaka z patelni. Na patelnię dodać masło i pokrojone w plasterki grzyby i smażyć przez 3-4 min. Dodać posiekany czosnek i smażyć kolejne 1-2 min. Zmniejszyć ogień i dodać na patelnię 1 łyżkę masła. Przesunąć grzyby na bok i dodać 1 łyżkę mąki do roztopionego masła. Powoli dodawać wino i gotować przez kilka min. Dodać bulion z kurczaka i posiekany rozmaryn i gotować wszystko przez około 5 min. Dodać sól i pieprz. Włożyć udka z kurczaka z powrotem na patelnię i dodać świeże gałązki rozmarynu na kurczaka dla smaku. Włożyć patelnię do piekarnika i piec przez 35 min.

Makaron z pesto z rozmarynem

Składniki:
– 300 g makaronu spaghetti
– 100 g orzechów włoskich
– 2 łyżki posiekanego rozmarynu
– 100 g oliwy z oliwek
– 1 ząbek czosnku
– 2 anchois
– 1 łyżeczka soli
– ½ łyżeczki mielonego pieprzu
– 40 g sera parmigiana reggiano (opcjonalnie)

Przygotowanie:
Połączyć składniki pesto w robocie kuchennym i zmiksować, aż powstanie pasta. Ugotować makaron zgodnie z instrukcją na opakowaniu i odcedzić, zachowując trochę wody. Wymieszać makaron i pesto na patelni na małym ogniu, dodając kilka łyżek wody z makaronu, aby stworzyć jedwabisty sos. Podawać z serem.

Marchewka pieczona z rozmarynem

Składniki:
– 1 kg marchewki
– 3 łyżki oliwy z oliwek lub oleju roślinnego
– 2 łyżki świeżego rozmarynu
– sól i pieprz do smaku
– 2 łyżki miodu

Przygotowanie:
Rozgrzać piekarnik do 180 st. C. Obrać marchewki i wrzucić je na olej, dodając kilka szczypt soli i pieprzu. Rozmaryn posiekać. Obrane warzywa ułożyć na blaszce lub naczyniu do pieczenia i posypać świeżym rozmarynem. Piec przez 30 min., a następnie skropić marchewkę miodem. Dobrze wymieszać i piec przez kolejne 20 min., aż warzywa będą miękkie.

Masło z rozmarynem

Składniki:
– 1 mała główka czosnku (około 50g)
– 1 łyżeczka oliwy z oliwek
– 150 g masła, miękkiego
– 10 g świeżych liści rozmarynu, bardzo drobno posiekanych
– 1 cytryna otarta i 1 łyżka soku

Przygotowanie:
Rozgrzać piekarnik do 180 st. C. Położyć główkę czosnku na kwadratowym kawałku folii z oliwą i odrobiną przypraw. Zwinąć w rulon i piec przez 25-30 min., aż po naciśnięciu będą naprawdę miękkie. Odstawić do całkowitego ostygnięcia. W międzyczasie widelcem rozgnieć w misce masło, rozmaryn, skórkę i sok z cytryny. Gdy czosnek ostygnie, wycisnąć miękkie ząbki, rozetrzeć z masłem i przełożyć na arkusz folii spożywczej. Zawinąć formując kształt kiełbaski, a następnie skręcić końce, aby zamknąć. Schładzać przez 3 dni, aż będzie gotowy do podania.

Zupa jarzynowa z rozmarynem

Składniki:
– ¼ szklanki oliwy z oliwek
– 1 duża pokrojona w kostkę cebula
– ½ łyżeczki soli
– 6 ząbków drobno posiekanego czosnku
– 3 marchewki, pokrojone w kostkę
– 1 szklanka pokrojonego w kostkę selera
– 1 łyżka ziół prowansalskich
– ½ szklanki wytrawnego białego wina
– 6 filiżanek rosołu z kurczaka
– 10 kropel sosu Tabasco (lub do smaku)
– gałązki rozmarynu
– 1 mała dynia piżmowa, obrana i pokrojona w kostkę
– 4 szklanki drobno posiekanych liści jarmużu (bez łodyżek)
– 1 duży pomidor, pokrojony w kostkę

Przygotowanie:
Rozgrzać olej w garnku do zupy o grubym dnie, dodać cebulę i sól i smażyć, często mieszając, aż cebula zmięknie i zacznie brązowieć. Dodać czosnek i smażyć do 1 min. Dodać marchewkę, seler i zioła prowansalskie. Przykryć i gotować 5 do 8 min. Dodać wino i gotować, mieszając od 3 do 5 min. Dodać bulion, sos Tabasco i rozmaryn i doprowadzić do wrzenia. Dodać dynię i gotować ok. 12 min. Dodać jarmuż i pomidory i gotować 4 do 5 min.

Schab pieczony z rozmarynem

Składniki:
Marynata:
– 2 większe polędwiczki wieprzowe (ok. 2 kg)
– ½ szklanki oliwy z oliwek
– ¼ szklanki czerwonego octu winnego
– 4 zmiażdżone ząbki czosnku
– 2 łyżki musztardy Dijon
– 1 łyżka brązowego cukru
– 1 ½ łyżeczki posiekanego świeżego rozmarynu
– 1 łyżeczka soli
– ½ łyżeczki pieprzu
– ¼ łyżeczki płatków czerwonej papryki

Glazura:
– ¼ szklanki miodu
– ¼ szklanki brązowego cukru
– 1 łyżka melasy
– 1 łyżka oliwy z oliwek
– 1 łyżka musztardy Dijon
– 1 łyżeczka sosu sojowego
– ½ łyżeczki pieprzu
– ¼ łyżeczki mielonego imbiru
– 1 łyżka posiekanych świeżych liści rozmarynu
– spray do pieczenia

Przygotowanie:
W misce wymieszać ze sobą wszystkie składniki marynaty. Zalać marynatą polędwiczki wieprzowe w torebce. Przechowywać w lodówce od 8 do 24 godz. Rozgrzać piekarnik do 180 st. C. Przygotować blachę do pieczenia, wyłożyć ją papierem pergaminowym lub folią i spryskać sprayem. Wyciągnąć polędwiczkę wieprzową z marynaty i osuszyć. Ułożyć marynowane polędwiczki wieprzowe na blasze do pieczenia. W misce wymieszać wszystkie składniki glazury oprócz rozmarynu. Polać polędwiczki, następnie posypać rozmarynem. Piec przez 30 min. Wyjąć z piekarnika i odstawić mięso na 5-10 min., a następnie pokroić na kawałki.