Dynia króluje na naszych stołach od końca września nawet do końca stycznia. Dynia to warzywo, które bardzo dobrze się przechowuje i idealnie nadaje na przetwory. Prawdziwą skarbnicą wielu witamin i minerałów są pestki dyni.
Pestki dyni (w Ameryce Południowej zwane uroczo pepitas), to przysmak o subtelnie słodkim, orzechowym smaku. Na rynku znajdziemy szeroki wybór pestek i gdyby nie ich kaloryczność, można byłoby jeść bez umiaru! Trzeba jednak zaznaczyć, że owe kalorie to kopalnia korzystnych dla zdrowia składników.
Dlaczego warto jeść pestki dyni?
1) Pestki dyni w 100 g zawierają aż 550 mg magnezu (ok. 150% dziennego zapotrzebowania), 1174 mg fosforu (168%), 4,49 mg manganu (214%) i 7,64 mg cynku.
2) Nasiona dyni od dawna ceni się między innymi za wysoką zawartość cynku, który pomaga wzmacniać włosy i paznokcie. Prażone niełuskane pestki zawierają około 3 mg na garść (30 g), co daje jedną trzecią zapotrzebowania organizmu dorosłego człowieka na ten pierwiastek. Łuskane pestki dyni zawierają go nieco mniej – około 2,5 mg na garść. Cynk ma też dobroczynny wpływ na cerę – wzmacnia ją, rozjaśnia i wygładza, przyśpiesza gojenie ran. Cynk to także prawdziwy przyjaciel męskiej potencji. Po pierwsze przyczynia się do lepszej pracy gruczołu krokowego i produkcji testosteronu. Odgrywa również istotną rolę w produkcji spermy oraz podtrzymywaniu żywotności plemników.
3) Witamina B1 odgrywa zasadniczą rolę w procesach oddychania tkankowego, głównie w przemianie węglowodanów. Niedobór witaminy B1 może powodować zaburzenia układu nerwowego, krążeniowego oraz pokarmowego.
4) Inne witaminy z grupy B zawarte w pestkach dyni to witaminy B2 i B6. Witamina B2 uczestniczy w procesach utleniania w organizmie, współdziała w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego, a wraz z witaminą A bierze udział w prawidłowym funkcjonowaniu błon śluzowych, dróg oddechowych, nabłonka naczyń krwionośnych i skóry. Witamina B6 natomiast ułatwia rozkład aminokwasów, uczestniczy w przemianie tłuszczów i cukrów, tworzeniu enzymów, hormonów, hemoglobiny i prostaglandyn – hormonów, które regulują procesy fizjologiczne organizmu. Poza tym zawarta w pestkach dyni witamina B6 umożliwia magazynowanie energii i usprawnia funkcjonowanie układu nerwowego.
5) Pestki dyni są też bogate w witaminę B3, czyli niacynę, niezbędną do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego (100 g zaspokaja 30% dziennego zapotrzebowania).
6) Zawarta w pestkach dyni witamina A ma pozytywny wpływ na wzrost kości i zębów. Ponadto utrzymuje dobry stan skóry, włosów i paznokci oraz bierze udział w procesie widzenia i rozróżniania barw.
7) Nie tylko pestki dyni, ale w ogóle cała dynia stanowi cenne źródło witaminy C, która podnosi odporność organizmu na infekcje. Ponadto witamina C wpływa na wytwarzanie i zachowywanie kolagenu w komórkach, ułatwia gojenie się ran i złamań oraz hamuje tworzenie się sińców i krwawienie dziąseł.
8) Warto dodawać pestki dyni do codziennych posiłków także ze względu na obecną w nich witaminę D. Witamina D bierze udział w metabolizmie kości, a poza tym ma korzystny wpływ na system nerwowy i mięśniowy. Pośrednio działa przeciwbakteryjnie, zapobiega powstawaniu komórek nowotworowych i wspomaga komórki szpiku kostnego w spełnianiu funkcji obronnych organizmu.
9) Zawierają aminokwasy, takie jak alanina, kwas glutaminowy czy glicyna.
10) Nasiona dyni mają wyjątkową kombinację wielonienasyconych kwasów tłuszczowych oraz fitosteroli, które zapobiegają miażdżycy.
11) Pestki dyni w dużej części zawierają zdrowe kwasy tłuszczowe, tzw. kwasy wielokrotnie nienasycone. Stanowią one niezbędne dla organizmu elementy, wykorzystywane do budowy witaminy D, hormonów, a także ścian komórkowych. Kwasy tłuszczowe spełniają również w organizmie funkcje transportowe – biorą udział w przenoszeniu enzymów w ludzkim ciele.
12) Kwas linolowy, zawarty w pestkach dyni, zaliczany jest do egzogennych kwasów tłuszczowych, tzn. nie jest syntetyzowany przez organizm i dlatego powinien stanowić składnik zdrowej diety. Jest jednonienasyconym kwasem tłuszczowym, który uczestniczy w wielu reakcjach enzymatycznych.
13) W pestkach dyni występuje także kwas palmitynowy, który nie ulega rozpadowi na jony, lecz spala się, funkcjonując w organizmie jako źródło energii, potrzebnej do przebiegu reakcji biologiczno-chemicznych.
14) Wyciśnięty z nasion dyni olej należy do najsmaczniejszych i najcenniejszych tłuszczów roślinnych. Pomaga w niedomaganiach wątroby i układu naczyniowo-sercowego.
15) Olej z nasion dyni używany z glukozą ma porównywalną skuteczność kliniczną jak tryptofan (naturalny środek pobudzający organizm do wytwarzania melatoniny – odpowiedzialnej za dobry sen).
16) Pestki dyni pomagają pozbyć się owsików, tasiemca i innych pasożytów: tęgoryjca dwunastnicy, glisty ludzkie, lamblii. Dzięki zawartości kukurbitacyny – substancji zawartej w błonce otaczającej nasiona, zabezpieczającej je przed drobnoustrojami. Najwięcej kukurbitacyny jest w świeżych, miękkich pestkach, dlatego dyniową kurację odrobaczającą najlepiej przeprowadzić jesienią.
17) Pestki dyni pomagają też zwalczyć chorobę lokomocyjną.
18) Według ostatnich badań, pestki dyni wpływają również na białko o ogólnej nazwie interferon (IFN), aktywują go i tym samym wzmocnione zostają mechanizmy obronne układu odpornościowego.
19) Pestki dyni są źródłem witaminy E, w tym alfa-tokomonoenolu i gamma-tokomonoenolu, których antyoksydacyjne korzyści są obecnie tematem zainteresowań naukowców. Przypuszczalnie ich biodostępność może być większa, niż innych form witaminy E. Witamina E to w organizmie ważny przeciwutleniacz. Bierze udział w dostarczaniu składników odżywczych do komórek. Poza tym wzmacnia ściany naczyń krwionośnych oraz chroni czerwone krwinki przed przedwczesnym rozpadem.
20) Pestki dyni jako składnik zdrowej diety mogą być skutecznym wspomagaczem leczenia nerek, ponieważ zawarte w nich witaminy zmniejszają ilość wydalanego z moczem kwasu szczawiowego. Poza tym pestki dyni zapobiegają tworzeniu się kamieni nerkowych.
21) Jedzenie pestek dyni pomaga zwalczać skurcze mięśniowe, bóle dłoni i nadgarstków oraz łagodzi objawy tzw. napięcia przedmiesiączkowego, a więc drażliwość, depresję, bolesność piersi i bóle głowy.
22) Badania wykazują, że nasiona dyni wyrównują poziom pH w organizmie. Jeśli w Twoim ciele poziom kwasu jest zbyt duży, zdrowe komórki ulegają zniszczeniu – na skutek zmienionego środowiska – i wykształcają się z nich przeróżne bakterie, prowadzące do rozwoju chorób.
23) Nasiona dyni zawierają glutaminian i tryptofan, które redukują objawy stresu i poprawiają ogólne samopoczucie.
24) Pestki z dyni to także lecytyna. Jeśli masz kłopoty z koncentracją, masz też kolejny powód, by włączyć je do swojej diety (właściwości lecytyny są także nieocenione w procesach przemiany materii).
25) Białka wyizolowane z nasion dyni, testowane na zwierzętach wykazały zdolność do zmniejszenia toksyczności paracetamolu.
By zachować zdrowie i dobrą kondycję organizmu, warto dodawać pestki dyni do ulubionych potraw. Dodane do muesli, zupy, surówki i innych potraw pestki z dyni będą stanowiły nie tylko doskonały walor smakowy, ale także wzbogacą posiłek o potrzebną dawkę mikroelementów. Świeże czy prażone pestki dyni smakują znakomicie!
