Żurawina (Oxycoccus) jest wieloletnią, zimozieloną rośliną, występującą dość powszechnie na torfowiskach Europy, Syberii, Stanów Zjednoczonych i Kanady. Ta niskopienna krzewinka o czerwonych, lekko cierpkich owocach, zaliczana jest do rodziny żurawinowatych (Oxycoccaceae) (według systemu Reveala) lub do rodziny wrzosowatych (Ericaceae) (według innych systemów klasyfikacyjnych).
Ne terenie Polski w lasach i na torfowiskach spotykane są trzy gatunki z rodzaju Oxycoccus:
1. żurawina błotna (Oxycoccus palustris, syn. Oxycoccus quadripetalus, syn. Vaccinium oxycoccus) – gatunek rodzimy,
2. żurawina drobnoowocowa, syn. drobnolistkowa (Oxycoccus microcarpus, syn. Vaccinium microcarpon) – antropofit zadomowiony,
3. żurawina wielkoowocowa (Oxycoccus macrocarpus, syn. Vaccinium macrocarpon) – antropofit zadomowiony.
Przywędrowała do nas ze Skandynawii. Jej naturalnym środowiskiem bytowania są miejsca raczej wilgotne i mokre. Największe zasoby naturalne żurawiny w Polsce występują na obszarach Pomorza, Pojezierza Mazurskiego Podkarpacia i Lubelszczyzny. Najbardziej znana na świecie jest jednak żurawina amerykańska (Vaccinium macrocarpon). Do powszechnie wykorzystywanych w uprawie odmian żurawiny wielkoowocowej należą: „Wilcox”, „Smack”, „Pilgrim”, „Mc Farlin”, „Langlois”, „Hamilton” i „Early Black”. Odmiany te różnią się między sobą wielkością, jakością owoców, szybkością ich dojrzewania, wysokością plonu oraz ogólnym wyglądem rośliny, czy kwiatów.
Ze względu na atrakcyjną barwę i charakterystyczny lekko cierpki smak, owoce żurawiny znalazły zastosowanie w różnych potrawach i produktach spożywczych. Z żurawiny przyrządza się m.in. dżemy, konfitury i soki, a także stosuje się ją jako dodatek do sosów czy napojów. Przetwory z tego owocu są też doskonałym, bardzo wykwintnym dodatkiem podawanym do różnego rodzaju mięs i pasztetów. W handlu dostępne są świeże, suszone oraz mrożone owoce, jak również cała gama produktów spożywczych, w których żurawina stanowi główny lub dodatkowy składnik.
Przykładowe przepisy naszych Czytelników:
Mufinki z żurawiną i jabłuszkiem
Autor: iwa643
Składniki:
– 2 szklanka mąki
– 2 łyżeczki proszku do pieczenia
– 3/4 szklanki cukru
– 2 jajka
– 1/2 szklanka oleju
– 1 szklanka kefiru
– 2 jabłka
– 4 łyżki żurawiny Sante
– olejek cytrynowy
Przygotowanie:
Suche składniki mieszamy w misce . do maki dodajemy cukier i proszek do pieczenia. W drugiej misce łączymy składniki mokre jajka kefir i olej. Mieszamy . do mokrych wsypujemy suche i mieszamy łyżka drewniana, aż składniki ładnie się połączą. Dodajemy olejek i żurawinę. Mieszamy. Do papilotek wkładamy ciasto dajemy kawałek jabłka i jeszcze łyżkę ciasta. Tak wypełniamy całą blaszkę na muffiny. Pieczemy w 200 stopniach ok 20 min.
Sałatka z żurawiną i serem pleśniowym
Autor: Doren
Składniki:
– sałata lodowa
– pomidory
– ser pleśniowy (np. Lazur)
– żurawina suszona
– orzechy ziemne
– sos winegret: łyżka soku z cytryny, łyżka musztardy, sól, pieprz, oliwa
Przygotowanie:
Sałatę lodową porwać i wrzucić do miski. Dodać pokrojone świeże pomidory i skruszony ser pleśniowy, np. Lazur. Następnie sprażyć kilka orzechów ziemnych i posypać nimi sałatkę razem z garścią suszonych żurawin. Na koniec polać dobrze wymieszanym sosem z soku z cytryny, musztardy i oliwy, soli i pieprzu.
Owsiane ciasteczka z żurawiną
Autor: czekoladka
Składniki:
– 200 g płatków owsianych
– 140 g suszonej żurawiny
– 2 łyżki mąki pszennej
– łyżeczka proszku do pieczenia
– 15 dag margaryny
– 15 dag brązowego cukru
– jajko
Przygotowanie:
Żurawinę rozdrobnić w blenderze. Masło utrzeć z cukrem na puch, wbić jajko. Dodać mąkę zmieszaną z żurawiną, płatkami i proszkiem. Wymieszać łyżką. Uformować 2 rulony. Przykryć folią aluminiową i wstawić na 3 godz. do lodówki. Następnie pokroić na plastry gr. ok. 1cm. Ułożyć na blasze, piec ok. 15 min w temp. 170st. Ostudzić i wtedy zdjąć z blaszki.
Ciasteczka bardzo smaczne i zdrowe, bo z dodatkiem płatków owsianych oraz żurawiny.
Sałatka śledziowa z melonem i żurawiną
Autor: Redakcja
Składniki:
– matjas w sosie śmietanowym Lisner
– melon miodowy
– suszona żurawina
– orzechy włoskie
– seler naciowy
– mleko
Przygotowanie:
Melona obrać, wydrążyć i pokroić w łódki, orzechy włoskie gotować w mleku.
5 minut i odcedzić następnie schłodzić. Żurawinę pokroić w paski, seler naciowy obrać i pokroić w paski. Do sałatki dodać jogurt z selerem i orzechami, ułożyć na melonie i posypać żurawiną.
Czerwona kapusta z żurawiną
Autor: pinkmause
Składniki:
– 1 główki kapusty (średniej wielkości)
– 2 czubate łyżki konfitury z żurawiny (mało słodkiej)
– 1 łyżka octu winnego (jabłkowego lub wiśniowego)
– sól
– cukier
– pieprz mielony
– 2 łyżki masła
– czerwone porzeczki do ozdoby
Przygotowanie:
Kapustę drobno uszatkować. Zalać osoloną (1 łyżeczka soli) wodą .Gotować 30 min. Odcedzić. W rondlu rozpuścić masło. Włożyć kapustę. Dodać konfiturę z żurawiny, ocet i dusić mieszając 15 min. Doprawić do smaku solą, pieprzem i jeśli trzeba cukrem. Można ozdobić czerwonymi porzeczkami.
Barszcz czerwony z żurawiną i pulpetami drobiowymi
Autor: myszka9988
Składniki:
– 50 dag buraków
– 1 marchewka
– 1,5 litra bulionu warzywno- drobiowego (może być z kostki)
– 1 jabłko
– 1 łyżka suszonej żurawiny
– 1 łyżeczka soku z cytryny do smaku
– liść laurowy
– pieprz, sól, majeranek do smaku
– 40 dag piersi z kurczaka
– 1 łyżka kaszki kukurydzianej
– 1/3 szklanki śmietanki kremowej
– sól, pieprz do smaku
Przygotowanie:
Buraki, marchewkę umyć, obrać i pokroić w cienkie plasterki, zalać gorącym bulionem, dodać liść laurowy i gotować 20 minut.W połowie gotowania dodać starte na tarce jabłka. Ostawić na 20 minut, przecedzić i przyprawić do smaku. Żurawinę dodać do barszczu.
Piersi z kruczka umyć, osuszyć, zmielić dodać kaszkę kukurydzianą, śmietankę, wszystko wymieszać. Przyprawić do smaku,uformować małe kulki. Barszcz zagotować, wrzucić pulpety, ugotować je do miękkości i podawać.
Makaron z kurczakiem i żurawiną
Autor: pinkmause
Składniki:
– 2 łyżki masła
– 1 pierś z kurczaka
– garść żurawin
– kilka liści szpinaku
– 1/2 opakowania makaronu świderki
– 2 łyżki oleju
– sól i pieprz
– garść sera (Parmezan)
– 1 mała cebula
Przygotowanie:
Makaron ugotować w osolonej wodzie. Pierś kurczaka pokroić, posolić, obsmażyć na oliwie. Na maśle podsmażyć cebulkę i dodać szpinak. Makaron przełożyć do miseczki, dodać szpinak i cebulkę oraz mięso. Wrzucić wcześniej namoczoną żurawinę. Doprawić, delikatnie wymieszać.
Cykoria z orzeszkami pekan i żurawiną
Autor: pinkmause
Składniki:
– 10 g orzechów pekan
– 75 g sera typu Cambozola
– 1 łyżka śmietany (creme fraiche)
– 1 łyżka octu balsamicznego
– 10 g suszonej żurawiny, posiekanej
– 1 łyżka posiekanej świeżej pietruszki
– 10 liści cykorii
Przygotowanie:
Rozgrzać piekarnik do 200 st. C (180 st. z termoobiegiem). Włożyć orzechy pekan na blaszce i zapiec, aż staną się aromatyczne, (około 5 minut). Pozostawić do ostygnięcia, a następnie z grubo posiekać. W małej misce wymieszać dokładnie ser Cambozola z creme fraîche, ocet balsamiczny, suszoną żurawinę i 1 łyżkę posiekanej natki pietruszki. Podzielić mieszankę pomiędzy 10 liści cykorii. Posypać dekoracyjnie orzeszkami pekan, suszoną żurawiną i 1 łyżką posiekanej natki pietruszki.
Schab rolowany z żurawiną
Autor: pinkmause
Składniki:
– 3/4 szklanki wrzącej wody
– 1 jabłko, obrane, drobno posiekane
– 3 łyżki żurawiny suszonej
– 3/4 szklanki posiekanych prażonych orzechów
– 1 kg schabu
Przygotowanie:
Rozgrzać piekarnik. Dodać wrzącej wody do żurawiny, wymieszać, pozostawić 5 min. Dodać jabłko i orzechy, wymieszać delikatnie. Rozbić mięso, posmarować nadzieniem. Zwinąć, począwszy od długiego boku, związać sznurkiem, ułożyć na blaszce, pokropić oliwą. Piec 50 min. do 1 godziny. Wyjąć mięso z piekarnika, przykryć luźno folią. Odstawić na 10 min. przed krojeniem.
Schab z żurawiną
Autor: pinkmause
Składniki:
– 1 schab bez kości (2-2 1/2 kg)
– 2 łyżki musztardy Dijon
– 2 łyżki miodu
– 1/4 łyżeczki ziela angielskiego
– 1/4 łyżeczki soli
– 1/4 łyżeczki pieprzu
– smażona cebula francuska (2/3 szklanki)
– 1 szklanka suszonych żurawin
Przygotowanie:
Wymieszać ziele angielskie, sól i pieprz. Ułożyć na górze pieczeni. Umieścić mięso w piekarniku. Wymieszać musztardę z miodem i polać pieczeń. Posypać cebulą i żurawiną. Przykryć i piec 3-4 godziny. Wyjąć pieczeń, pokroić i podawać polane sosem i dodatkowo posypać pokruszoną cebulką.
Udka z żurawinowym sosem
Autor: pinkmause
Składniki:
– 2 udka doprawione solą i pieprzem
– 2 łyżki sosu sojowego
– skórka i sok z 1 pomarańczy
– 2 łyżki płynnego miodu
– 3 cm kawałek korzenia imbiru, startego
– 1 łyżeczka oleju sezamowego
– paczka suszonych żurawin
– cukier
– przyprawy: goździki, anyż, cynamon, gałka muszkatołowa, czarny pieprz, imbir
Przygotowanie:
Piekarnik nagrzać do 180 stopni. Wymieszać składniki na marynatę w żaroodpornym naczyniu, włożyć udka. Piec 1 godzinę pod folią, odlać nadmiar płynu i piec następne 45 min., podlewając sosem w razie potrzeby. Żurawinę zalać do połowy wodą, gotować, a kiedy puści sok, posłodzić i w zależności od pożądanej konsystencji krócej lub dłużej gotujemy. Dodać przyprawy. Udka podawać polane sosem.
Surówka z selera z żurawiną
Autor: Pyza
Składniki:
– 1 dość duży seler korzeniowy
– 1 jabłko, najlepiej odm. Champion bo długo nie ciemnieje
– sok z całej cytryny
– 3 łyżki posiekanego w cienkie półplasterki pora (biała i jasnozielona część)
– 2-3 łyżki gęstej śmietany albo zamiennie oliwa
– 1 łyżeczka cukru
– 3-4 łyżki suszonej żurawiny (takiej jakby kandyzowanej)
– do smaku: odrobina pieprzu
Przygotowanie:
Cytrynę szorujemy, sparzamy, wyciskamy sok. Selera oczyszczamy, obieramy, ścieramy na dużych oczkach tarki jarzynowej i od razu polewamy sokiem cytrynowym, mieszamy. Jabłko obieramy i też ścieramy na tarce, dodajemy do selera. Pora przekładamy na sitko, przelewamy wrzątkiem, dokładnie osączamy, dodajemy do selera. Przyprawiamy odrobiną pieprzu i cukru, dodajemy śmietanę albo oliwę. Żurawinę siekamy, 2/3 dodajemy do surówki, mieszamy dokładnie i odstawiamy na ok. 30 min.. Podajemy posypaną resztą żurawiny.
zobacz również:
- Wszystkie kulinarne isnpiracje
- Marchewka na różne sposoby – przepisy
- Dieta oczyszczająca Mai Błaszczyszyn
- Jak podawać szparagi – przepisy na sosy