Czy powinno sie pić mleko: zalety picia mleka…

25 maja 2011, dodał: Redakcja

Artykuł zewnętrzny

Zimne, gorące, smakowe, cafe latte, cafe frappe, kakao, mleko z musli czy płatkami, jako zupa mleczna… Mleko można pić na przeróżne sposoby. Można je również spożywać w postaci produktów mlecznych: jogurtu, kefiru, sera, twarożku, masła… Najlepiej znaleźć, ten, który najbardziej nam odpowiada.

Obecnie mleko jest coraz częściej badane przez naukowców pod kątem dobroczynnego wpływu na zdrowie i rozwój człowieka. Nie brakuje również opinii o tym, że mleko szkodzi. Jednakże badania wykazują, że korzyści dla zdrowia wynikające z konsumpcji mleka przewyższają wszelkie możliwe wynikające stąd zagrożenia, zmniejszając liczbę przypadków śmiertelnych na podłożu pospolitych chorób o 15-20%. Dlatego na podstawie badań i rozważań naukowych postanowiłam pokazać udowodnione zalety picia mleka.

1. Foliany zawarte w mleku i jego przetworach obniżają poziom homocysteiny wpływając tą drogą na obniżenie ryzyka chorób układu krążenia, twierdzi doc. dr hab. Mirosław Jarosz, kierownik Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie. Profesor Ian Givens, dietetyk z Uniwersytetu Reading i współautor badań, także twierdzi, że białka w mleku pomagają obniżyć ciśnienie krwi, co z kolei zmniejsza obciążenie serca i naczyń krwionośnych. Naukowcy z Uniwersytety Reading i Uniwersytetu w Cardiff porównali wyniki ponad 320 badań

z całego świata, przeprowadzonych na tysiącach badanych, dotyczących spożywania mleka. Okazało się, że u tych, którzy pili około pół litra mleka dziennie, ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia było niższe o 15 do 20%. Dalsze badania wykazały, że produkty mleczne mogą pozytywnie wpływać na prace układu krążenia, bo pobudzają produkcję tzw. insulinopodobnego czynnika wzrostu -1 (IFG-1). Wysokie stężenie tego hormonu w organizmach dorosłych związane jest z mniejszym ryzykiem zawału serca i śmierci spowodowanej uszkodzeniem tego narządu, podaje newsweek.pl.

2. Jak wynika z badań, wapń zawarty w mleku ułatwia utrzymanie ciśnienia tętniczego u osób zdrowych na prawidłowym poziomie, a u chorych na nadciśnienie sprzyja jego normalizacji. Dostatecznie duża podaż wapnia zwiększa możliwość poprawy struktury lipidów w surowicy krwi podnosząc poziom ochronnego cholesterolu HDL i równocześnie obniżając poziom szkodliwego cholesterolu LDL, co zmniejsza zagrożenie chorobami układu krążenia od 20 do 30%.

prof. dr hab. med. Roman Lorenc, kierownik Zakładu Biochemii i Medycyny Doświadczalnej Instytutu „Pomnika-Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie, podaje, że wapń jako kofaktor szeregu reakcji enzymatycznych uczestniczy także w metabolizmie komórkowym i stanowi przekaźnik informacji wewnątrzkomórkowej. Podstawową, metaboliczną funkcją wapnia jest więc odpowiedzialność za sprzężenie zwrotne przewodzenia rozmaitych informacji wewnątrzkomórkowych w postaci sygnałów i bodźców zewnątrzkomórkowych. Głównym źródłem pokarmowym zapewniającym podaż wapnia jest mleko i jego przetwory.

Tabela 1. Szacunkowa zawartość wapnia w różnych produktach

3. W mleku a szczególnie w serach, jest zawarty CLA (koniugowany kwas linolowy) – jeden z najsilniej działających związków o właściwościach przewciwnowotworowych zawartych w pożywieniu.

4. prof. dr hab. Jan Gawęcki i dr inż. Małgorzata Zielke z Katedra Higieny Żywienia Człowieka AR, Poznań piszą, że mleko i produkty mleczne należą do żywności o szczególnie dużej gęstości odżywczej (INQ), przy czym wszystkie składniki są dobrze przyswajalne i efektywnie wykorzystywane przez organizm, z wyjątkiem laktozy, która przez część ludzi dorosłych bywa źle tolerowana i wywołuje u nich zaburzenia jelitowe.

5. Mleko pomaga gubić kilogramy. Jak podaje zdrowie.gazeta.pl w czasie trwającego dwa lata badania osób odchudzających się naukowcy zauważyli, że pijący mleko mają przewagę nad tymi, którzy wykluczyli je ze swej diety. W badaniu uczestniczyło ponad trzysta kobiet i mężczyzn z nadwagą (albo bliskich jej) w wieku od 40 do 65 lat. Badacze obserwowali skutki stosowania trzech różnych diet: niskotłuszczowej, śródziemnomorskiej albo o niskiej zawartości węglowodanów. Stwierdzili, że niezależnie od rodzaju diety, uczestnicy, którzy przez pół roku pochłaniali największe dzienne dawki wapnia pochodzącego z nabiału (w ich przypadku były to niemal dwie szklanki mleka dziennie) pod koniec dwuletnich badań stracili ok. 5,5 kg. – w porównaniu z około trzema kilogramami u osób spożywających najmniej wapnia z nabiału (średnio – po około pół szklanki mleka dziennie). Okazało się również, że każda dodatkowa porcja mleka lub jego produktów (równa 170 g. – odpowiadająca mniej więcej trzem czwartym szklanki mleka) przekładała się na utratę dodatkowych 4,5 kg (w porównaniu z osobami unikającymi nabiału) w skali pół roku. Na sukces związany z utratą wagi wpływa nie tylko ilość wapnia, ale i stężenie w organiźmie witaminy D. Najbogatszym źródłem obu tych związków w diecie badanych było mleko i jego przetwory.

Wiele badań epidemiologicznych wskazuje również na związek pomiędzy występowaniem otyłości a wielkością spożycia wapnia, czytamy w publikacji dr hab. n. med. Małgorzaty Kozłowskiej-Wojciechowskiej, przewodniczącej Rady Promocji Zdrowego Żywienia Człowieka. Wykazano, że w przypadku spożywania zalecanej dziennej dawki wapnia ryzyko wystąpienia wyższych wartości BMI (Body Mass Index) jest o 85% mniejsze. Badania przeprowadzone wśród młodych kobiet wykazały, że kobiety które nie spożywały zalecanej dawki wapnia z produktów mlecznych miały o 15% częściej nadwagę niż kobiety stosujące się do zaleceń.

6. Mleko chroni przed cukrzycą typu II. Naukowcy Harvard School of Public Health sądzą, iż picie mleka może pomóc organizmowi w ustrzeżeniu się przed cukrzycą typu II, wyrastającą na podłożu otyłości i mało ruchliwego trybu życia oraz przed innymi zakłóceniami przemiany materii i energii, czytamy na portalu medonet.pl. Cytowany w publikacji „The Annals of Internal Medicine” dr Dariush Mozaffarian przekonuje, że badania po raz pierwszy wykazały występowanie związku między (obecnym w produktach mlecznych) palmitynowym kwasem w postaci trans, a ryzykiem zachorowania na cukrzycę. „Zastanawiamy się, czy ten typ kwasu tłuszczowego występujący w naturalnej postaci w produktach mlecznych może częściowo naśladować biologiczną rolę swego odpowiednika w postaci cis produkowanego przez ciało” – mówi Mozaffarian. Różnica między kwasami tłuszczowymi trans a cis dotyczy odmiennego sposobu wiązania się atomów węgla. Kierujący badaniami prof. Gokhan Hotamisligil wskazuje, że palmitynowy kwas odmiany trans ma „silny efekt ochronny”, silniejszy w przypadku cukrzycy, niż inne substancje, ale potrzebne są dalsze prace, by ustalić, jaki jest mechanizm jego działania. Naukowcy badali 3700 osób w okresie 20 lat. Analizowali m. in. poziom glukozy we krwi, insuliny i poziomy kwasów tłuszczowych. Ustalili, że wyższe poziomy kwasów palmitynowych odmiany trans mają związek ze zdrowszymi poziomami cholesterolu we krwi i insuliny. U osób o najwyższych poziomach kwasów palmitynowych w postaci trans ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II zmniejszyło się o 60% – ocenili prowadzący badania.

7. Mleko obniża ryzyko raka piersi. Najnowsze publikacje naukowe dostarczają niezbitych dowodów, że kobiety, które szczególnie po okresie menopauzy spożywają zgodne z zaleceniami ilości mleka i produktów mlecznych, są mniej podatne na rozwój raka piersi. Na podstawie badań przeprowadzonych wśród kobiet z rakiem sutka piersi stwierdzono, że spożywały one 20% mniej wapnia, niż kobiety bez nowotworu, przytacza dr hab. n. med. Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska, przewodnicząca Rady Promocji Zdrowego Żywienia Człowieka.
8. Mleko zmniejsza ryzyko rozwoju zespołu metabolicznego. Francuscy naukowcy dowiedli również, że niskotłuszczowe produkty mleczne spożywane w codziennej diecie zmniejszają ryzyko rozwoju zespołu metabolicznego. Zespół metaboliczny rozpoznajemy u osób z otyłością brzuszną oraz współtowarzyszącymi: nadciśnieniem tętniczym i/lub podwyższonym poziomem glukozy na czczo i/lub wysokim poziomem „złego” cholesterolu (LDL) i/lub niskim poziomem cholesterolu „dobrego” (HDL) oraz podwyższonymi wartościami trójglicerydów w surowicy krwi. Na podstawie badań przeprowadzonych wśród mężczyzn w wieku 45-64 lat, dowiedziono, że ryzyko wystąpienia zespołu metabolicznego jest o 40% mniejsze w przypadku osób, które spożywały zalecane ilości mleka i przetworów mlecznych. W przypadku osób z nadwagą, spożywających odpowiednie ilości wapnia, zespół metaboliczny występował nawet 61% rzadziej. Ponadto wykazano, że mężczyźni spożywający większe ilości produktów mlecznych w codziennych dietach mieli mniejszy obwód pasa, niższe ciśnienie tętnicze krwi oraz niższe poziomy trójglicerydów w surowicy krwi.

Badanie The Coronary Artery Risk Development in Young Adults (CARDIA) pokazało także, że odpowiednie spożycie produktów mlecznych odwrotnie koreluje ze wszystkimi składowymi zespołu metabolicznego, włączając w to otyłość brzuszną. W tym badaniu ponadto wykazano 21% redukcję ryzyka insulinooporności w przypadku codziennego spożywania produktów mlecznych.

9. Zmniejsza ryzyko osteoporozy. Wiele badań długookresowych dowiodło, że zwiększone ilości mleka i wapnia, przyjmowane przez kobiety w okresie po menopauzie i osoby starsze, obniżają tempo utraty masy kostnej. Badanie przeprowadzone w okresie 18 miesięcy wśród zdrowych, starszych kobiet mieszkających w domach opieki wykazało, że zwiększenie ilości wapnia (1200 mg

dziennie) i witaminy D (800 IU dziennie) zmniejszyło ryzyko złamania biodra i innych złamań – oprócz złamania kręgosłupa (zmniejszenie ubytku masy kostnej). W podobnym badaniu, w którym wzięli udział starsi mężczyźni i kobiety mieszkające w domu, to znaczy nie objęci opieką instytucjonalną, podawanie 500 mg wapnia dziennie w postaci dodatkowych porcji mleka lub napojów fermentowanych oraz witaminy D w wysokości 700 IU dziennie spowodowało spadek ryzyka utraty masy kostnej i złamań innych niż złamanie kręgosłupa. Wiele badań wykazało, że zarówno sama witamina D jak i przyjmowanie jej z wapniem obniża ryzyko złamań w wyniku upadku u starszych kobiet i mężczyzn.

10. Mleko chroni przed chorobami wieku podeszłego, a tym samym wydłuża życie. Naukowcy z University of Bristol w Wielkiej Brytanii oraz Queensland Institute of Medical Research w Australii prześledzili dane medyczne 4374 osób, które w roku 1930 były dziećmi. Wtedy właśnie brytyjscy badacze zapytali rodziców, jak duże ilości mleka spożywają ich pociechy. Dzisiaj te kwestionariusze są bezcenne, bo naukowcy znają już dalsze losy dzieci i wiedzą, na jakie choroby zapadły w podeszłym wieku. Mogli więc sprawdzić, w jakim stanie zdrowia byli badani po 65 latach. Analiza opublikowana przez pismo „Heart” wykazała, że osób, które w dzieciństwie piły bardzo mało mleka, po 65 latach przy życiu pozostało o jedną czwartą mniej niż ludzi, którzy jako maluchy często sięgały po szklankę z białym napojem. Mleko okazało się doskonałą ochroną przed udarem mózgu. Naukowcy wykazali, że picie w dzieciństwie około pół litra mleka dziennie aż o 60% zmniejsza ryzyko wystąpienia tej choroby w wieku podeszłym. Naukowcy uwzględnili fakt, że większe ilości produktów mlecznych spożywają najczęściej dzieci z zamożniejszych rodzin, gdzie dieta ogólnie jest lepsza, co samo w sobie może przyczyniać się do wydłużenia życia. Jednak nawet wśród biednych dzieci udało się zaobserwować, że wapń obecny w mleku dodatnio wpływa na ciśnienie krwi u dorosłego, a tym samym zmniejsza ryzyko udaru.

Powyższe odkrycia zaprzeczają powszechnej opinii, jakoby picie mleka było szkodliwe dla zdrowia. „Dowiedliśmy, że zła reputacja mleka jest niezasłużona. Inne badania wykazywały już, że mleko pozytywnie wpływa na stan zdrowia, ale byłem zaskoczony, że było ich aż tak wiele” – konkluduje profesor Givens, dietetyk z Uniwersytetu Reading.