25 maja – Światowy Dzień Mleka

24 maja 2011, dodał: Emilia Stasiak

Artykuł zewnętrzny

Dla zdrowia powinniśmy pić co najmniej dwie szklanki dziennie tego napoju. Z przeprowadzonych badań wynika, że wie o tym aż 87 % Polaków. Niestety, tylko 18 % stosuje się do tego zalecenia. Pomyślmy o ty.

Mleko towarzyszy nam już od pierwszych dni życia i zawiera niezbędne składniki do prawidłowego rozwoju organizmu takie, jak: wapń, białko, witaminy: A, B2, B12, D. Co prawda, na początku to bogato składnikowa siara, ale później staje się matczynym mlekiem, nieco słonym, ale jak najbardziej odpowiednim dla dziecka. Z biegiem miesięcy i lat, naszą „karmicielką” jest krowa.

Już w starożytnym Egipcie Kleopatra doceniła jego pielęgnujące działanie na skórę. Było także symbolem bogactwa. Coraz częściej proteiny mleka dodawane są do kremów i balsamów.

W różnych krajach pija się mleko od przeróżnych zwierząt. U nas preferowane jest mleko krowie, ale już np. Grecy lubują się w kozim, Hiszpanie w owczym, Afrykańczycy w bawolim, Arabowie w wielbłądzim, a Lapończycy i Finowie w reniferowym…

Dzień Mleka został ustanowiony przez FAO – Food and Agriculture Organization (Organizacja do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa ) na dzień 25 maja. Głównym celem jest propagowanie mleka jako elementu codziennego jadłospisu, będącego zarazem produktem niezwykle odżywczym.

Co mleko kryje w sobie?
Mleko to skarbiec wielu składników, niezbędnych do rozwoju i prawidłowego funkcjonowania człowieka. Jest bogate zarówno w witaminy, jak i w pierwiastki. Najwięcej ma witaminy A (antyutleniacz, zapobiega m.in. kurzej ślepocie), ale zawiera też D (zapobiega krzywicy, usprawnia wchłanianie wapnia), B2 (dobrze wpływa na nerwy i błony śluzowe) i B12 (zapobiega niedokrwistości). Bez wątpienia jest źródłem wapnia i potasu oraz fosforu, magnezu i cynku. Wapń przede wszystkim stanowi składnik budulcowy kości, ale bierze też udział w przekaźnictwie nerwowym i krzepnięciu krwi. Potas i magnez łagodzą „skołatane” serce oraz poprawiają kurczliwość mięśni. Fosfor jest składnikiem kości i zębów oraz bierze udział w przemianie węglowodanów, tłuszczów i białek. Cynk jest pierwiastkiem, który dba o naszą skórę, włosy i paznokcie. Przyspiesza tez gojenie się ran.

Co jest lepsze: mleko prosto od krowy, pasteryzowane czy UHT?

O jakości mleka spożywczego decyduje jakość mleka surowego. Mleko prosto od krowy, nawet gdy zachowana jest jego czystość i świeżość, jest produktem niezbyt bezpiecznym, ponieważ istnieje możliwość zakażenia drobnoustrojami chorobotwórczymi. Natomiast mleko po obróbce cieplnej jest produktem o najwyższej jakości i wartości odżywczej. Procesy pasteryzacji i UHT zabijają niebezpieczne bakterie i sprawiają, że produkt jest bezpieczny w spożyciu, jego wartość odżywcza zostaje zachowana, a termin przydatności wydłużony. Dlatego każde mleko dostępne w handlu detalicznym było poddane obróbce termicznej.
„Pij mleko, będziesz wielki!”
Mleko pomaga utrzymać organizmowi dobre zdrowie. Dla dzieci powinno być podstawą w żywieniu. Z uwagi na to, że zawiera tłuszcze, cukry i białka, stanowi źródło energii na każdy dzień. Kompozycja jego składników stanowi ponadto leczniczą miksturę w napięciu nerwowym i zmęczeniu. Ułatwia pracę mózgu i oczu. Poprawia też pracę układu pokarmowego oraz pomaga w walce z nadwagą. Obniża też poziom „złego cholesterolu”
Samymi zaletami picia mleka jest wymieniony już skład, ale warto też dodać, że można je spożywać pod wieloma postaciami, jak np. kakao, latte, zupa mleczna, z dodatkiem owoców, musli, płatków. Na ciepło i na zimno. Na pochwałę zasługuje akcja „Pij mleko…”. W niektórych szkołach rozdawane jest mleko oraz prowadzone są pogadanki na temat zdrowego żywienia. Co z resztą?

Kto nie może spożywać mleka?
Niedoinformowana część ludzi często sadzi na odwrót: „Pij mleko, będziesz kaleką”. Istnieją przeciwwskazania do picia tego napoju, ale niektórzy o tym nie wiedzą i rodzą się tego typu opinie.
Najbardziej uczulającym jest mleko kozie. Z pewnością mleka nie mogą pić osoby z alergią na białka mleka, np. kazeinę, z nietolerancją „mlecznego cukru” – laktozy, a także ci którzy mają problemy z tworzeniem się kamieni nerkowych i innych. Ponadto, warto wiedzieć, że mleko krowie sprzyja wytwarzaniu się śluzu w organizmie, głównie w drogach oddechowych. Toteż jego spożycie muszą zredukować chorzy na astmę i mukowiscydozę. Nagromadzenie śluzu sprzyja rozwojowi infekcji w układzie oddechowym. Nadmiar mleka w diecie jest równie groźny jak jego znaczny deficyt. Trzeba wiedzieć, że picie mleka prosto od krowy nie jest wskazane, ze względu na zakażenie, mogące wywołać boreliozę.

Zamienniki roślinne białego napoju
Przede wszystkim, nie zawierają tyle tłuszczu, co mleka zwierzęce. Chyba najpopularniejsze to sojowe i kokosowe, ale są też inne np. ryżowe i migdałowe.

Sojowe ma trochę specyficzny smak, który nie wszystkim odpowiada. Jest też trochę droższe. Dostępne jest jako mleko smakowe np. truskawkowe, waniliowe, bananowe.

Mleko kokosowe jest przyjemniejsze w smaku – lekko słodkie, śmietankowe, z wyczuwalną nutką aromatu kokosowego. Jest także mlekiem bogatoskładnikowym. Zawiera niezliczoną ilość witamin i pierwiastków, a także… hormony roślinne. Stanowi podstawę potraw w m. in. w kuchni tajskiej.

Mleko ryżowe jest bardzo zdrowe. Nie zawiera cukru i cholesterolu. Z powodzeniem może zastąpić mleko krowie. Ma subtelny, słodkawy smak i jest lubiane przez dzieci.

Mleko migdałowe można przyrządzić samemu. Oto przepis: na 1 szklankę migdałów, 2 szklanki przegotowanej wody i troszeczkę soli do smaku. Migdały trzeba sparzyć i obrać ze skórki, następnie zalać wodą i odstawić na około 12 godzin np. do piwnicy. Następnie płukać migdały, aż do momentu, gdy woda będzie klarowna. Po tych zabiegach, umieścić migdały w mikserze, zalać wodą przegotowaną i doprawić solą. Przez około 1,5 – 2 minuty miksować na największych obrotach urządzenia. Następnie przecedzić, wlać do słoika lub butelki i szczelnie zakręcić. Przechowuje się w lodówce. Mleko to jest dobrym dodatkiem do kawy i innych potraw gdzie wykorzystuje się mleko zwierzęce. Ma lekko orzechowy smak i do złudzenia wyglądem przypomina mleko zwierząt.

Światowy Dzień Mleka to okazja by zachęcić wszystkich do spożywania tego napoju. W ten łatwy sposób możemy uzupełnić swoją dietę w wapń i witaminy, co pozwoli nam cieszyć się zdrowiem przez długie lata. Pamiętać należy, że również w spożywaniu należy zachować umiar.