Ciekła parafina na zaparcia. Skuteczna pomoc czy kontrowersyjny sposób?

Zaparcia to problem, który znacznie częściej dotyka kobiet niż mężczyzn. Problemy z wypróżnianiem niezależnie jednak od płci i wieku, dość mocno uprzykrzają życie i powodują spory dyskomfort. Nic więc dziwnego, że chętnie sięgamy po sprawdzone domowe sposoby na zaparcia. Które z nich są szczególnie godne uwagi? Opisujemy zastosowanie ciekłej parafiny, leku, który znają nasze babcie oraz osoby, stosujące sprawdzone i bezpieczne metody leczenia niekonwencyjnego.

Problem z zaparciami – co warto wiedzieć?

Zaparcie to problem charakteryzujący się stałym, trudnym lub niepełnym wypróżnianiem. To wieloobjawowe zaburzenie przewodu pokarmowego, które negatywnie wpływa na jakość życia osób dotkniętych chorobą i generuje wysokie koszty opieki zdrowotnej. Częstość występowania zaparć na całym świecie waha się od 8% do 30% i wielokrotnie częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Co więcej konsekwencje epizodów zaparć mają większy wpływ fizyczny i emocjonalny na kobiety niż na mężczyzn. Jest to złożona choroba, której przyczyn jest wiele, ale najczęściej wskazuje się małą aktywność fizyczną, złe nawyki żywieniowe, niezdrowy styl życia oraz stosowanie leków dostępnych bez recepty.

Zgodnie z kryteriami diagnostycznymi zaparcia charakteryzują takie objawy, jak: parcie; grudkowate lub twarde stolce, uczucie niepełnego wypróżnienia, uczucie niedrożności (blokady odbytniczej) i mniej niż trzy wypróżnienia na tydzień. Pomimo faktu, że nie ma standardowej propozycji dotyczącej leczenia zaparć, obecne standardy zalecają, aby opierało się ono na zmianach zachowania, które obejmują zwiększenie spożycia błonnika i płynów oraz udział w aktywności i ćwiczeniach fizycznych. Podstawowa strategia obejmuje również wykorzystanie probiotyków, prebiotyków lub synbiotyków.

Dolegliwości związane z ostrym lub przewlekłym zaparciem należą do najczęściej występujących objawów podawanych w aptece w kontekście samoleczenia. Jednakże leczenie za pomocą leków jelitowych powinno być stosowane, tylko wówczas, gdy inne sposoby nie są pomocne. Ponieważ wiele środków przeczyszczających jest źródłem sodu, magnezu lub fosforanów, ich stosowania należy raczej unikać ze względu na ich potencjał do promowania zmian elektrolitowych.

Płynna parafina – dlaczego warto stosować?

Ciekła (płynna) parafina czyli olej mineralny to przezroczysta, bezbarwna, bezwonna lub prawie bezwonna, oleista ciecz składająca się z nasyconych węglowodorów otrzymywanych z ropy naftowej. Stosowanie płynnej parafiny zyskało popularność po tym, jak Sir W. Arbuthnot Lane, chirurg naczelny Guy’s Hospital w 1913 roku zalecił jej stosowanie do leczenia zastoju jelitowego i przewlekłych zaparć.

Obecnie podkreśla się, że popularność płynnej parafiny jako środka do leczenia zaparć wynika przede wszystkim z jej tolerancji i łatwości miareczkowania. Chociaż konwersja oleju mineralnego do hydroksykwasów tłuszczowych wywołuje efekt osmotyczny płynna parafina działa przede wszystkim jako środek smarujący, dlatego jej stosownie nie jest związane ze skurczami brzucha, biegunką, wzdęciami, zaburzeniami elektrolitowymi ani pojawieniem się tolerancji przy długotrwałym stosowaniu, czyli efektami ubocznymi, które są powszechnie związane z osmotycznymi lub pobudzającymi środkami przeczyszczającymi. Te cechy sprawiają, że płynna parafina jest szczególnie atrakcyjna do stosowania w przewlekłych zaparciach.

Obszerne badania z długotrwałym doustnym stosowaniem płynnej parafiny wykazały jej skuteczność i bezpieczeństwo, a Północnoamerykańskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dziecięcego (NASPGN) wyraźnie wskazuje parafinę ciekłą jako lek pierwszego wyboru w leczeniu zaparć u dzieci. Lek ten łączy łatwość miareczkowania z tolerancją i długotrwałym działaniem pomimo długotrwałego stosowania, co czyni go atrakcyjnym do stosowania w leczeniu zaparć. U dorosłych i młodzieży powyżej 12 lat stosuje się 15 ml (łyżka stołowa) do 45 ml (3 łyżki stołowe) na noc lub rano na czczo, wypróżnienie następuje po kilku godzinach.