Autyzm – czy dieta jest konieczna?

15 grudnia 2011, dodał: dietetyk medyczny
Artykuł zewnętrzny

U większości dzieci Autystycznych korzystne okazuje się zastosowanie dość okrojonej diety składającej się z trzech diet: bezglutenowej, bezmlecznej i bezcukrowej.

Dlaczego aż takie ograniczenia? Ze względu na dość częste występowanie dysbiozy jelit (tzw. jelito nieszczelne), która powoduje, że część białek pochodzących z pokarmu nie zostaje strawiona i przechodzi w formie peptydów (opiatów) do krwiobiegu, skąd przedostaje się do układu nerwowego i dalej do mózgu.

Cząsteczki te w swojej strukturze przypominają opioidy, takie jak morfina, dlatego też powodują zmiany w odczuwaniu rzeczywistości – podobne do efektu jaki osiąga się po zażyciu narkotyku – najczęściej jest to nadwrażliwość bądź niewrażliwość zmysłowa. Przykładowo: niewrażliwość na ból aż do autoagresji (dzieci mogą walić głową w ścianę nie czując bólu), nagłe zmiany nastroju (od ataku śmiechu po nieustanny płacz), izolowanie się lub autostymulacja.Konkretnie, chodzi tu o białka znajdujące się w niektórych zbożach (gluten) tzw. glutenomorfiny oraz białka mleka (kazeina), które rozkładają się do kazomorfin. Stąd też zalecenie dot. diety bezglutenowej oraz bezmlecznej.

Dodatkowo u sporej części Dzieci Autystycznych diagnozuje się wieloważne alergie pokarmowe, dlatego często występuje konieczność zastosowania diety eliminacyjnej.Dieta takich dzieci jest wyjątkowo ograniczona, jednak aby zauważyć pozytywne zmiany należy przestrzegać jej wyjątkowo restrykcyjnie.

Dieta bezglutenowa

Produkty naturalne nie zawierające glutenu: ryż, kukurydza, ziemniaki, gryka, maniok, tapioka, kasztany jadalne, mleko i jego pochodne, mięso, ryby, jajka, oleje roślinne, warzywa i owoce.

Poza tym, szeroki wachlarz gotowych (przetworzonych) produktów przeznaczonych dla osób na diecie bezglutenowej (chleb, makaron, ciastka, ciasta, itp.), rozpoznawalnych dzięki umieszczonym na opakowaniu napisom „produkt bezglutenowy”, „produkt nie zawiera glutenu” lub posiadających znak symbolizujący „przekreślony kłos”.

Grupa produktów, których nie można uważać w 100% za bezpieczne w diecie bezglutenowej, ponieważ – mimo że wśród składników nie występuje gluten – niektóre z nich mogły z nim się zetknąć podczas procesu produkcyjnego. Produktami takimi są np. wędliny, sosy sojowe, gotowe zupy, słodycze, lody., itp. Produkty te mogą zostać spożyte przez osoby stosujące dietę bezglutenową dopiero po upewnieniu się, że nie zawierają glutenu.

Produkty, które należy całkowicie usunąć z jadłospisu a są nimi wszystkie pokarmy zawierające: pszenicę, jęczmień, żyto, orkisz, kamuta, bulgur, pszenica durum, semolina, białko seitane, kuskus, wszelkie płatki pełnoziarniste i wielozbożowe oraz owies (czasami).

W grupie tej są również wyroby, których skład nie sugeruje, że mogą zawierać pszenicę, jęczmień, żyto lub owies, jednak na opakowaniu posiadają informację o składnikach alergennych, a wśród nich został wymieniony „gluten” (śladowe ilości „pszenicy” lub „białek pszenicy”).


Informacje na opakowaniu, które powinny wzmożyć naszą czujność, gdyż sugerują występowanie glutenu:

– syropy glukozowe na bazie pszenicy, w tym glukoza (dekstroza) oraz produkty z nich wytworzone, jeżeli stopień, w jakim zostały przetworzone, nie może zwiększyć poziomu alergenności oszacowanej przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) dla produktu, z którego się wywodzą

– maltodekstryny na bazie pszenicy oraz produkty z nich wytworzone, jeżeli stopień, w jakim zostały przetworzone, nie może zwiększyć poziomu alergenności oszacowanej przez EFSA dla produktu, z którego się wywodzą

Dieta bezmleczna

Do produktów, które absolutnie należy wyeliminować należą:

– mleko i jego przetwory: kefiry, jogurty naturalne, serki homogenizowane, sery białe oraz żółte, desery mleczne, śmietany, mleczka do kawy, budynie, masło oraz wszelkie przetwory, które w składzie zawierają białko mleka

Do produktów dozwolonych zaliczymy:


– mleko: ryżowe, kokosowe, migdałowe (o ile dziecko nie ma uczulenia na migdały), mleko ziemniaczane (przy grzybicy jednak nie jest zalecane), mleko jaglane, mleko z soczewicy, wszelkie mieszanki mleczne dla alergików typu: Bebilon pepti, Nutramigen, Isomil.

– olej ryżowy oraz kokosowy, który całkiem nieźle zastępuje masło oraz margaryny bezmleczne.

Pod znakiem zapytania znajdują się napoje sojowe, w tym mleko sojowe. Najczęściej nie są zalecane ponieważ są dość mocno alergizujące.

Dieta bezcukrowa

Dodatkowo występuje znaczna część Dzieci Autystycznych, które bardzo źle reagują na cukier. Zdarza się, że już po kilkunastu minutach po spożyciu sacharozy stają się bardzo pobudzone. Cukier przyspiesza również rozrost Candidy w organizmie. Dlatego należy unikać cukru i produktów słodzonych.


Jednym z bezpieczniejszych zamienników cukru jest ksylitol – naturalny słodzik pozyskiwany z kory brzozy, którego smak i wygląd do złudzenia przypomina cukier. Drugim, dość popularnym substytutem sacharozy jest stevia, pochodząca z Paragwaju. Do słodzenia używane są jej sproszkowane liście. Podobnie jak w przypadku ksylitolu jej spożywanie nie podnosi poziomu glukozy we krwi, więc z powodzeniem mogą ją stosować również chorzy na cukrzycę. Dodatkowo zawiera mniej kalorii od zwykłego cukru i wykazuje pozytywne oddziaływanie na organizm. Kolejnym zamiennikiem może być inulina będąca naturalnym probiotykiem. Poza słodkim smakiem ma właściwości zagęszczające, jest więc stosowana do zagęszczania sosów oraz zup.

W diecie bezcukrowej bezwzględnie należy natomiast zrezygnować ze słodzików typu: aspartam, maltodekstryna, sacharoza, glukoza czy fruktoza.

Justyna Marszałkowska-Jakubik www.e-prolinea.pl

Zobacz również:

  1. Nasze problemy zdrowotne – forum
  2. Muzykoterapia dobra na stres
  3. Niezwykłe leczenie – delfinoterapia
  4. Do serca przytul psa