Patologiczny kłamca – jak rozpoznać mitomana?

13 listopada 2023, dodał: Ewelina Szadkowska

Artykuł zewnętrzny

Od dziecka słyszymy, że kłamać nie wolno, jednak wśród nas są osoby, które tworzą mit swojego życia z niezliczonej ilości nieprawdziwych informacji, dzięki którym są postrzegane przez otoczenie jako ktoś niezwykły i wiodący barwne życie. Takie manipulacje faktami są sposobem na osiągnięcie popularności, przyciągnięcie partnera, zyskanie uznania w swoim otoczeniu. To zaburzenie doczekało się swojego określenia. Mitomania to ciągłe, patologiczne kłamanie nie w celu osiągnięcia doraźnej korzyści materialnej, ale w celu budowania lepszego obrazu siebie w oczach innych ludzi. Jest określana przez psychologów także jako pseudologia i zespół Delbrücka.

Osobom z takimi skłonnościami wyjątkowo często zdarza się wyolbrzymiać i koloryzować zdarzenia z przeszłości, ale również snuć plany na przyszłość, które są nacechowane wyjątkową barwnością. Bywa również, że mitoman ukazuje siebie jako ofiarę pewnych zdarzeń czy działań innych osób, wplatając w swą opowieść różne wątki z zakresu teorii spiskowych i podkreślając wyjątkowo traumatyczny charakter swoich przeżyć. Statystycznie na to zaburzenie cierpi więcej kobiet niż mężczyzn, a ogółem mitomania dotyka ok. 1% populacji.

Mitomania to działanie kompulsywne, czyli nacechowane pewnym przymusem wewnętrznym. Osoba budująca fałszywy obraz siebie czuje, że jej prawdziwe ja jest niewystarczające, nudne i niewarte uwagi. Dlatego wymyśla swą nieprawdziwą biografię, która jej zdaniem będzie dużo bardziej atrakcyjna dla otoczenia. Opowiada o swym życiu w taki sposób, w jaki chciałaby aby ono wyglądało. Tego typu kłamstwa nie są więc koniecznością. Co ciekawe, większość osób z zespołem Delbrücka pochodzi z rodzin dysfunkcyjnych, w których występowały choroby psychiczne, nałogi, niestabilność emocjonalna któregoś z rodziców lub skłonność do przestępczości. W pewnej części może to być również choroba dziedziczna.

Kłamstwa opowiadane przez mitomanów cechuje pewne prawdopodobieństwo, a ich rozmaite historie mają pewne punkty wspólne, dzięki którym osoby słuchające ich mogą w nie łatwiej uwierzyć. Pewien mężczyzna w czasach, gdy była planowana wymiana pieniędzy, opowiadał np., że te nowe banknoty ma już tylko prezydent i on – ale nie może ich teraz pokazać, bo zostawił je w innej marynarce… Mężczyzna ten kreował siebie również na bogatego człowieka, zawsze ubierał się elegancko i nawet gdy zupełnie nie miał pieniędzy, to dbał o schludny wygląd, by uwiarygodnić swoje opowieści.

Kreowanie własnego życia następuje zwykle na kilku płaszczyznach. Mitoman stwarza swe alternatywne, lepsze życie na płaszczyźnie zawodowej, związkowej i w relacjach społecznych. Przedstawia siebie jako osobę wykształconą, wręcz o wybitnych zdolnościach i cechach wyrastających ponad przeciętność, a także jako lubiana przez wszystkich duszę towarzystwa. Wśród mitomanów wiele jest osób ze stwierdzonymi innymi schorzeniami psychicznymi, np. chorobą afektywną dwubiegunową, schizofrenię czy inne objawy uszkodzenia mózgu. Najczęściej jednak jest zupełnie świadoma tego, że kłami i nawet przyłapana na mówieniu nieprawdy potrafi dalej obstawać przy swojej wersji.

Jak leczyć mitomanię? Pomocna może być psychoterapia, która ma na celu opanowanie impulsu skłaniającego do mówienia nieprawdy, a także pozwoli przepracować traumy i problemy emocjonalne, które przyczyniły się do takiego zaburzenia. W przypadku współistnienia innych chorób psychicznych konieczne będzie włączenie leczenia farmakologicznego pod kierunkiem lekarza psychiatry.

Źródło: https://gemini.pl/poradnik/artykul/mitomania-na-czym-polega-patologiczne-klamanie/