Ogródek balkonowy a zdrowie seniorów – jak uprawianie roślin wpływa na samopoczucie

Pamiętajcie o ogrodach

Przecież stamtąd przyszliście

W żar epoki użyczą wam chłodu

Tylko drzewa, tylko liście

Kto nie nucił chociaż raz tej piosenki Janusza Kofty? A ile w niej życiowej prawdy! Żyjąc wśród kostek kamiennych i betonu, w dusznych miastach, tak często i silnie tęskni się obecnie do natury. Silną więź z przyrodą odczuwają zwłaszcza ludzie starsi, którzy wzrastali w zupełnie innych okolicznościach, nie w tak bardzo zurbanizowanym świecie. Młodość na wsi, wśród pól i lasów często powraca we wspomnieniach. Na poprawę samopoczucia oraz zdrowia seniorów znaczny, pozytywny, wpływ może mieć założenie i pielęgnacja ogródka balkonowego.

Ogródek balkonowy dla seniorów

Ogródek balkonowy to świetny sposób na uprawę roślin i cieszenie się zielenią w miejskim środowisku, szczególnie dla seniorów, którzy mogą mieć utrudniony dostęp do ogródków działkowych lub innych przestrzeni zielonych. Nawet niewielkich rozmiarów ogródek może dostarczyć wielu dobrych wrażeń i satysfakcji. Ale zalet jest o wiele więcej.

Korzyści z posiadania ogródka balkonowego dla osób starszych:

1. Poprawa nastroju – kontakt z roślinami i zielenią może pomóc poprawić nastrój i zmniejszyć stres. Ogródek balkonowy może być miejscem do relaksu i odpoczynku, a jednocześnie dostarczać wrażeń wizualnych i zapachowych.
2. Dostęp do świeżych produktów – uprawa własnych warzyw i ziół na balkonie może dostarczyć świeże produkty do kuchni. To dobry sposób na zmniejszenie kosztów spożywczych i zdrową alternatywę do kupowania przetworzonej żywności. Dodatkowo przyrządzanie posiłków z własnych plonów dostarcza radości i satysfakcji i jest dobrą motywacją do zmiany nawyków żywieniowych.
3. Poprawa aktywności fizycznej – praca w ogródku balkonowym może być dobrym sposobem na poprawę aktywności fizycznej i koordynacji ruchowej. Nawet niewielka praca w ogrodzie może przynieść korzyści dla zdrowia i samopoczucia. Niezbyt duży wysiłek włożony w pielęgnację roślin na świeżym powietrzu jest odmianą gimnastyki i aktywną formą spędzania czasu.
4. Zwiększone poczucie samodzielności -–posiadanie ogródka balkonowego daje poczucie samodzielności i niezależności, szczególnie jeśli seniorzy nie są w stanie opuszczać domu z różnych powodów. Własna uprawa roślin ozdobnych i warzyw daje poczucie sprawczości, a widoczne efekty poprawiają samopoczucie i nastrój.
5. Poprawa jakości powietrza – rośliny w ogródku balkonowym mogą pomóc poprawić jakość powietrza wokół domu. Rośliny wytwarzają tlen i absorbują dwutlenek węgla, co może przynieść korzyści dla zdrowia.
6. Wsparcie procesu uczenia się – uprawa roślin i opieka nad nimi może być dobrym sposobem na wspieranie procesu uczenia się i poszerzanie wiedzy na temat botaniki i roślinności. W ten sposób można rozwinąć nowe zainteresowania, zachęcić osoby starsze do wyjścia do biblioteki po książki z zakresu ogrodnictwa lub do ogrodu botanicznego.

Jeśli jesteś osobą starszą lub masz seniorów w swoim otoczeniu, zadbaj o otoczenie, w jakim przebywają. Uprawianie roślin na balkonie dla osób starszych może być odskocznią od monotonnej codzienności, wspomoże ich aktywizację i z pewnością będzie czynnikiem prozdrowotnym. Już sam efekt wizualny i sensoryczny– zieleń i kolory kwiatów za oknem, zapach ziół – wpłyną korzystnie na zdrowie i nastrój seniorów.

Jak stworzyć ogródek balkonowy – poradnik dla seniorów

Masz mieszkanie z balkonem? Wykorzystaj go! Wystarczy nawet niewielki balkon lub szeroki parapet i można zacząć własną uprawę roślin. Nie wymaga to wielkiego wysiłku, ale czasu i cierpliwości, a tego zazwyczaj seniorom nie brakuje! Od czego zacząć? Oto krótki poradnik. Opowiedz sobie na kilka podstawowych pytań:

Jakie rośliny wybrać do ogródka balkonowego dla seniorów?

Do uprawy w ogródku balkonowym wybrać można ulubione rośliny kwitnące, warzywa bądź zioła o odpowiednich wymaganiach stanowiskowych tak, żeby ogródek był łatwy w utrzymaniu i pielęgnacji. Wybór ten zależy przede wszystkim od preferencji danej osoby, ale też warto zwrócić uwagę na ilość miejsca, jaka jest do wykorzystania oraz ekspozycję balkonu. Oto kilka propozycji:

• zioła– takie jak bazylia, oregano, tymianek, mięta czy pietruszka, są łatwe w uprawie i mogą być wykorzystane w kuchni jako świeże dodatki do potraw. Dodatkowo, wiele ziół ma właściwości lecznicze i może przynieść korzyści dla zdrowia. Przeczytaj artykuł na temat uprawy w grządce podwyższonej tutaj.
• Pomidory – można je łatwo uprawiać w pojemnikach na balkonie. Są one źródłem witaminy C i mogą być wykorzystane w różnych potrawach.
• Papryka – podobnie jak pomidory, może być łatwo uprawiana w pojemnikach na balkonie. Jest to dobre źródło witaminy C i może być wykorzystana do różnych dań kuchni.
• Sałata – jest łatwa w uprawie i może być uprawiana przez cały rok. Jest ona źródłem witamin i składników mineralnych, które są ważne dla zdrowia.
• Kwiaty jednoroczne – kwiaty, takie jak petunie, lobelie, begonie czy pelargonie, są łatwe w uprawie i mogą dodać koloru do ogródka balkonowego. Są one także źródłem nektaru dla pszczół i innych owadów.
• Trawy ozdobne – takie jak trawa miskanta, trawa bambusowa czy trawa zwisająca, są łatwe w uprawie i mogą dodać strukturę i ruch do ogrodu balkonowego. Dodatkowo mogą stanowić osłonę od wiatru lub od siąsiadów.

Jak pielęgnować rośliny w ogródku balkonowym dla seniorów?

Pielęgnacja roślin powinna być odpowiednia do ich wymagań, ale też niewymagająca dużego wysiłku tak, żeby dostarczała ruch w umiarkowanym stopniu oraz dużą dawkę przyjemności. Jak zwykle przy uprawie roślin pamiętać należy o kilku niezbędnych zabiegach pielęgnacyjnych:

• Regularne podlewanie – rośliny w ogródku balkonowym wymagają regularnego podlewania. Ważne jest, aby nie przesuszać ani nie przelewać roślin, ponieważ oba warunki mogą wpłynąć negatywnie na rozwój roślin.
• Nawożenie – regularne nawożenie roślin jest ważne, aby dostarczyć im odpowiednią ilość składników odżywczych. Można stosować nawozy organiczne lub sztuczne, ale należy pamiętać o ich stosowaniu zgodnie z zaleceniami producenta.
• Odchwaszczanie – systematyczne usuwanie chwastów jest ważne, aby nie konkurowały one z roślinami o składniki odżywcze. Można to zrobić ręcznie lub za pomocą narzędzi ogrodowych.
• Przycinanie – przycinanie roślin może być konieczne, aby utrzymać ich kształt i zapobiec nadmiernemu wzrostowi. Należy pamiętać, aby używać odpowiednich narzędzi do przycinania, aby uniknąć uszkodzenia roślin.
• Kontrolowanie szkodników i chorób – mogą one być szkodliwe dla roślin w ogródku balkonowym. W przypadku wystąpienia problemu, należy podjąć odpowiednie kroki, takie jak stosowanie naturalnych lub chemicznych środków ochrony roślin.
• Odpowiednie warunki świetlne – rośliny w ogródku balkonowym potrzebują odpowiedniego oświetlenia. Należy wybrać rośliny, które będą dobrze rosnąć w danym miejscu, biorąc pod uwagę warunki klimatyczne i ekspozycję na słońce.
• Uprawa w doniczkach – rośliny w ogródku balkonowym najlepiej uprawiać w doniczkach, aby móc je łatwo przestawiać i kontrolować warunki ich wzrostu.

Jakie donice wybrać?

Pojemniki do uprawy roślin powinny odpowiadać ich wielkości oraz możliwości wzrostu. Ważne jednak, żeby wykonane były z naturalnych tworzyw oraz miały dno z drenażem dla odprowadzenia wody. Dostępne są na rynku donice wiszące, donice na balustrady i tradycyjne donice stojące. Idealnym wyborem donic do ogródka balkonowego dla seniorów będą donice podwyższane lub miniszklarnie. Mają one odpowiednie wymiary i zmieszczą się na pewno na każdym balkonie. Ich wysokość zapewnia wygodny dostęp do roślin w trakcie ich pielęgnacji – bez schylania się i pielenia chwastów na kolanach, co dla osób starszych i tych, którym doskwierają bóle kręgosłupa może mieć duże znaczenie. W zadaszonych miniszklarniach możliwa jest uprawa roślin już z nasion. W takich warunkach nawet wrażliwe siewki, chronione przed wiatrem i niskimi temperaturami, będą dobrze wzrastać i wydadzą plony. Dostępne są również podwyższane donice ze schowkiem na narzędzia ogrodnicze, co w przypadku uprawy ogródka na balkonie jest praktycznym rozwiązaniem. W schowku umieścisz konewkę oraz niezbędne preparaty do pielęgnacji roślin.

Dzięki podwyższonym donicom uprawa ogródka na balkonie będzie dla osób starszych niewielkim wysiłkiem i wielką przyjemnością.

Co z dodatkami?

W ogródku balkonowym ozdobą z pewnością będą same rośliny. Dla komfortu osób starszych warto zadbać też jednak o dodatki.

Niezbędne na balkonie będzie krzesełko ogrodowe lub leżak, tak żeby można było odpocząć, poczytać książkę i po prostu nacieszyć się własnym ogródkiem. Przydatna będzie też osłona przed nadmiernym słońcem, zwłaszcza gdy balkon ma ekspozycje południową. Wystarczy parasol ogrodowy i już można zażyć odpoczynku w cieniu. Natomiast na wieczory odpowiedni nastrój wprowadzą lampiony lub lampki solarne. W takim otoczeniu miło będzie osobie starszej zażyć trochę powietrza przed snem.

To drobne dodatki, ale wpływają na komfort użytkowania balkonowego ogrodu i poprawiają warunki relaksu i odpoczynku.

Uprawa własnego ogródka, nawet jeśli tylko na balkonie, zdecydowanie wpływa na poprawę zdrowia i nastroju osób starszych. Niewielkim kosztem można stworzyć dla nich przytulny, zielony zakątek, w którym popracują i odpoczną, będą cieszyć się kwitnieniem kwiatów i plonami warzyw. Uprawianie roślin na balkonie dla osób starszych ma same zalety i będzie nieocenione dla ich kondyzji psychicznej i fizycznej.