Marmolady i nalewki z pigwy – różne przepisy

9 stycznia 2018, dodał: Marta Dasińska

Artykuł zewnętrzny

Mówi się, że Ewa skusiła Adama właśnie aromatyczną pigwą, nie jabłkiem. „Pigwę” można kandyzować, przygotowywać galaretki, dżemy, soki, nalewki, robić z nich marynaty do mięs, dipy do serów, piec pod kruszonką z miodem, dodawać do kiszonej kapusty, placków owocowych i ziemniaczanych, ciast, tortów.

Pigwę i owoc pigwowca, choć są twarde jak kamień i kwaśniejsze niż cytryna, znajdziecie w menu najlepszych światowych restauracji. Właśnie jest na nie sezon…

Pigwa i pigwowiec często są ze sobą mylone. Pigwa pospolita jest dużym krzewem albo niewielkim drzewkiem, ma charakterystyczne, owalne liście i kwiaty w kolorze białym, bladoróżowym lub różowym. Kwitnie na przełomie maja i czerwca. Owoce pigwy – zwane „owocami jabłkowatymi” – są duże i kształtem przypominają jabłko lub gruszkę. Zawierają pestki; miąższ jest mocno cierpki i aromatyczny. Dojrzewają jesienią (w październiku), są twarde i kwaśne.
Pigwowce zazwyczaj (ale nie tylko) pochodzą tylko z naszego kraju, jest to popularny, przydomowy krzew kolczasty z rodziny różowatych. Charakterystyczne są dla niego ozdobne kwiaty w kolorze różowym, czerwonym lub pomarańczowym, które kwitną na przełomie kwietnia i maja. Owoce są twarde, małe i okrągłe, z gładką w dotyku skórką. Są też czasami nazywane „polskimi cytrynami”. Wydzielają silny aromat, mają ostry i znacznie bardziej od pigwy kwaskowaty smak. W Polsce owoce pigwowca zwykło nazywać się popularnie pigwą.

Pigwy i pigwowca nie da się zjeść na surowo, ale przygotowując przetwory na zimę w słoikach zamykamy całą paletę minerałów, magnez, wapń, fosfor, potas, żelazo, miedź, witaminy A, B, C. W pigwowcu siedzi siedmiokrotnie więcej witaminy C niż w cytrynie.
Do przetworów nadaje się najlepiej po pierwszych przymrozkach, kiedy lekko zmarznie, pomarszczy się i zmięknie, to w przetworach puści więcej soku.

W Polsce pigwa i pigwowiec kojarzy się głównie z nalewkami i galaretkami. Najprościej skrojoną w cienkie plasterki pigwę/pigwowca przełożyć do słoików i zasypać cukrem. Pigwa/pigwowiec z jabłkami doskonale nadaje się do przecieru, który może być bazą do marynat i sosów. Zimą taki przecier można doprawić ostrą papryką, czosnkiem, pomidorami i zamarynować w nim mięso, drób lub nawet sery. Można przyprawić sokiem z bzu lub jagód i zjadać zamiast żurawin z dziczyzną. Pigwa popularna jest również na południu Europy i w Maroko, gdzie dodaje się ją do mięs, a Turcy uwielbiają pieczoną pigwę – pieką ją w całości, nie obierając aż zmięknie. Pieczona pigwa/pigwowiec doskonale smakuje z lodami, serkiem mascarpone lub bitą śmietaną. Uzbekowie robią z niej pikle i podają jako przekąskę. Macedończycy suszą ją i parzą z niej herbatę, a w Mołdawii faszerują pigwy orzechami.

Owoce te stosuje się nie tylko w kuchni – działa także leczniczo, pomagając przy stanach zapalnych jamy ustnej i gardła, odmrożeniach, zajadach, hemoroidach czy zapaleniu spojówek. Przy zaburzeniach trawienia zaleca się pić pigwę/pigwowca z miodem i octem. Francuskie damy macerują pigwową skórkę przez kilka tygodni w spirytusie, rozcieńczają go wodą i przemywają nim skórę. Podobno nic lepiej nie łagodzi zmarszczek. Greckie panny młode żują ją w noc poślubną, by mieć piękny oddech.

MARMOLADA Z PIGWY 1

Składniki:
– 1,5 kg dojrzałych owoców pigwy/pigwowca
– 1,5 kg cukru żelującego 1:1
– 2 laski wanilii
– 3 łyżki migdałowego likieru Amaretto

Przygotowanie:
Owoce umyć i pokroić na ćwiartki. Usunąć gniazda nasienne. Miąższ rozdrobnić. Zalać litrem zimnej wody, doprowadzić do wrzenia i gotować pół godziny. Wywar odcedzić do garnka. Do owoców wlać litr zimnej wody, zagotować. Wywar ponownie odcedzić. Wanilię rozkroić, wyskrobać ziarenka, dodać do wywaru razem z cukrem. Gotować, mieszając około 4 minuty. Dodać owoce i gotować, aż będą miękkie, na końcu wlać likier, wymieszać. Przełożyć do sterylnych słoików, szczelnie zamknąć.

MARMOLADA Z PIGWY 2

Składniki:
– 2 kg pigwy/pigwowca
– 3 l wody
– 70 dag cukru
Przygotowanie:
Owoce umyć , pokroić i zalać wodą, gotować ok. 30 min. Odcedzić owoce. Owoce zmiksować na krem. Do 1 kg kremu dodać 40 dkg cukru. Całość dusić ok. 40 min. Rozlać w słoiki.

MARMOLADA Z PIGWY 3

Składniki:
– 1l wody
– 2 łyżki soku z cytryny
– pół kilo pigwy/pigwowca
– 3 szklanki cukru.
Przygotowanie:
Wodę i sok cytrynowy zagotować w garnku. Owoce obrać, pokroić na ćwiartki, wyciąć gniazda nasienne i zetrzeć na tarce o dużych oczkach. Włożyć do wrzątku, zagotować, po czym zmniejszyć płomień i dusić przez 10 minut. Dodać cukier i dokładnie go rozmieszać, aż się całkiem rozpuści. Gotować bez przykrycia na średnim płomieniu jakieś 40-45 minut, aż zawartość garnka zgęstnieje, ale zachowa półpłynną konsystencję. Przełożyć dżem do słoików.

GALARETKA Z PIGWY 1
Składniki:
– 4 kg pigwy/pigwowca
– woda
– cukier
Przygotowanie:
Owoce umyć, pokroić na cząstki, zalać zimną wodą, tak by lekko przykryła owoce. Powoli gotować około 30 minut, do otrzymania wywaru. Owoce odcedzić i na każdy 1 litr wywaru dodać 1/2 kg cukru. Wymieszać i gotować, aż syrop zgęstnieje i nabierze koloru. Gorący płyn przełożyć do słoiczków i zakręć. Galaretkę przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu maksymalnie przez 2 lata.

GALARETKA Z PIGWY 2

Składniki:
– 2 kg owoców pigwy/pigwowca
– 3/4 cukru
– 3 l wody
Przygotowanie:
Owoce umyć i usunąć pestki, pokroić w kostkę. Przełożyć do płaskiego rondla, zalać zimną wodą i gotować do miękkości na małym ogniu (około 30 min.). Wywar przecedzić, wymieszać cukrem i gotować, stale mieszając, na małym ogniu do chwili, gdy galaretka zgęstnieje. Nalać do wyparzonych niewielkich słoików i zamknąć.

GALARETKA Z PIGWY 3

Składniki:
– 1 kg owoców
– cukier (w zależności od ilości soku)
– 2-3 szklanki wody
Przygotowanie:
Owoce umyć, pokroić na kawałki, usunąć pestki, zalać wodą i ugotować do miękkości, ostudzić. Rozgotowaną masę przełożyć do woreczka i odcisnąć sok, odmierzyć i zmieszać z cukrem w proporcji 1 litr soku – 3/4 kg cukru. Smażyć, mieszając, aby cukier dobrze się rozpuścił, przelać do wyparzonych małych słoików i zamknąć.

NALEWKA Z PIGWY 1

Składniki:
– 2.5 kg żółtych owoców pigwowca japońskiego
– 0,5 kg cukru
– 2 l spirytusu rozcieńczonego do 0,75%

Przygotowanie:
Owoce pokroić na plastry i odsiać pestki. Zasypać cukrem i odstawić na 3 dni. Zlać sok, dodać 100 g spirytusu 96% i odstawić do lodówki. Owoce zalać spirytusem 75%. Odstawić na 2 miesiące. Zlać nalewkę a owoce zalać wódką 40% ze spirytusu w ilości takiej aby przykryła owoce (ok 1,2 l) Odstawić na miesiąc. Odcedzić. Połączyć pierwszy i drugi nalew oraz sok. Przefiltrować przez bibułę filtracyjną na dużym lejku. Otrzymujemy ok 4,5 l 45% nalewki.

NALEWKA Z PIGWY 2

Składniki:
– 1 kg owoców pigwy/pigwowca
– 1/2 kg cukru
– 1 litr wódki

Przygotowanie:
Owoce dokładnie umyć, osuszyć i pokroić w ósemki, usuwając gniazda nasienne. Owoce umieścić w słoju, zasypać cukrem, zakręcić. Postawić na dwa tygodnie w ciepłym miejscu. Aby ułatwić tworzenie się soku, co kilka dni trzeba potrząsnąć zawartością słoja. Po dwóch tygodniach zalać owoce wódką i odstawić na miesiąc. Wódkę zlać do butelek przez watę i odstawić. Długie stanie nalewki gwarantuje jej jakość i wpływa na kolor. Świeża nalewka ma jasny słomkowy kolor, a po kilku latach – bursztynowy.

NALEWKA Z PIGWY 3

Składniki:
– 1 kg pigwy/pigwowca
– 1 litr wódki
– skórka i sok z całej pomarańczy
– 5-6 łyżeczek miodu
– ¾ szklanki cukru

Przygotowanie:
Zalać 1 kg obranej pigwy/pigwowca 1 litrem wódki i odstawić na 2 tygodnie. Zlać alkohol, a pozostałe owoce zasypać cukrem, dodać sok i skórkę z pomarańczy (w grubych paskach) i miód. Zostawiamy słój w ciepłym miejscu na kilka dni, codziennie potrząsać lub mieszać. Po ok. tygodniu zlać sok – dodać do wódki wcześniej zlanej, wszytko razem przefiltrować przez bardzo gęste sito, przelać do buteleczek.