Koty to przesympatyczne zwierzęta domowe. Przysparzają swoim właścicielom wiele radości. Nie ma nic bardziej relaksującego, niż słuchanie ich mruczenia i głaskanie przyjemnego futerka. Kontakty z kotem są też wykorzystywane w leczeniu wielu chorób. Taki sposób nazywany jest felinoterapią.

Nazwa felinoterapia pochodzi od łacińskiego słowa felis (kot) oraz greckiego therapeia (opieka, leczenie). Jest to jedna z form zooterapii lub inaczej animaloterapii. Opiera się na założeniu, że kontakt ze zwierzęciem przyczynia się do poprawy zdrowia fizycznego i psychicznego człowieka. Jest to terapia przełamująca różne ograniczenia, ułatwiająca komunikację, rozwijająca zdolność okazywania uczuć i emocji. Felinoterapia ma zastosowanie w terapii osób niepełnosprawnych umysłowo i ruchowo, dzieci z zespłem Aspergera, dzieci nadpobudliwych, dzieci autystycznych, dzieci z zespołem Downa, dzieci z zaburzeniami zachowania i emocji, dzieci z zaburzeniami lękowymi, dzieci nieśmiałych i zahamowanych społecznie, przy różnych zaburzeniach i problemach u ludzi dorosłych i starszych.
W przeciwieństwie do psów kot do felinoterapii nie potrzebuje tresury. Wystarczy jak zachowuje się w swój naturalny sposób. Kontakty z kotem wspaniale rozwijają wrażliwość u dzieci, uczą empatii. Dziecko w naturalny sposób rozpoznaje sygnały wysyłane przez zwierzę i reaguje na nie, często okazuje uczucia. Kot wspaniale uczy doświadczać otoczenie, motywuje je do cierpliwości i samokontroli. Fizyczny kontakt z kotem (głaskanie, przytulanie) stymuluje organizm człowieka do wytwarzania endorfin, pobudza układ odpornościowy i odpręża.
W przeciwieństwie do psów kot do felinoterapii nie potrzebuje tresury. Wystarczy jak zachowuje się w swój naturalny sposób. Kontakty z kotem wspaniale rozwijają wrażliwość u dzieci, uczą empatii. Dziecko w naturalny sposób rozpoznaje sygnały wysyłane przez zwierzę i reaguje na nie, często okazuje uczucia. Kot wspaniale uczy doświadczać otoczenie, motywuje je do cierpliwości i samokontroli. Fizyczny kontakt z kotem (głaskanie, przytulanie) stymuluje organizm człowieka do wytwarzania endorfin, pobudza układ odpornościowy i odpręża.
W wielu krajach zachodnich koty w terapii używane są już od dawna. Terapia ta znajduje szerokie zastosowanie w USA, Szwecji, Wielkiej Brytanii. Wykorzystywane są głównie w domach opieki i domach seniorów jako zwierzęta potrafiące szybko nawiązywać niepowtarzalne więzi z mieszkańcami tych placówek. W Polsce pojawiła się pod koniec 2005 roku i nie ma jeszcze swojej nazwy. Żargonowo można by ją nazwać „kototerapią” lecz nazwą bardziej odpowiednią jest felinoterapia. Inicjatywę przeniesienia do Polski programów wizyt kotów w placówkach opieki społecznej oraz pracy z niepełnosprawnymi przy udziale kotów, podjęła Fundacja „Mruczący Terapeuta” z Olsztyna. W planach działania fundacji jest promocja i prowadzenie działalności felinoterapeutycznej. Obecnie trwa nabór wolontariuszy ze spełniającymi szereg warunków kotami. Jednym z prekursorów stosowania tej metody jest Mirosław Tomasz Wende hodowca kotów rasowych, rasy egzotycznej i perskiej. Zajęcia z dziećmi prowadzi w Zespole Szkół Nr 6 w Toruniu, z osobami dorosłymi w Zakładzie Pielęgnacyjno-Opiekuńczym w Toruniu. Ale idealny kot to nie wszytko. Właściciel, który będzie zarazem wolontariuszem powinien być osobą sympatyczną, otwartą, cierpliwą i gotową poświęcić swój czas na odwiedzanie pensjonariuszy w różnych ośrodkach oraz prace z dziećmi niepełnosprawnymi. Uczestnicy terapii będą mogli do woli głaskać, przytulać, karmić zwierzęta. Koty pracować też będą z dziećmi niepełnosprawnymi w specjalnie do tego celu utworzonym Gabinecie Felinoterapii w oparciu o indywidualne programy terapeutyczne.
Prowadzone od lat 70-tych badania wykazują, że nawet krótkie spotkania ze zwierzętami mają pozytywny wpływ na psychikę osób biorących w nich udział. Poprawiają nastrój, urozmaicają życie, zmniejszają poczucie samotności. W Szwecji felinoterapia jest stosowana na szeroką skalę u dzieci autystycznych. Zauważono, że kot potrafi przeniknąć do ich zamkniętego świata. Dzieci stają się bardziej otwarte, uspokajają się. Kot pomaga im przełamywać lęki i nabierać zaufania do otaczającego ich świata. Kontakt z kotem pomaga im nawiązywać kontakty z ludźmi, okazywać uczucia. Jest pomostem między ich światem a naszym.
Felinoterapia sprzyja:
1) poznawaniu budowy ciała kota
2) doskonaleniu sprawności ruchowej, koordynacji
3) stymulowaniu rozwoju polisensorycznego
4) pracy nad koncentracją uwagi
5) rozwijaniu umiejętności identyfikowania emocji, nazywania i ekspresji
6) komunikacji z ludźmi,
7) nauce otwartości, zwiększaniu pewności siebie
8) kształtowaniu empatii
9) kształtowaniu orientacji autopsychicznej
10) wzbudzaniu spontanicznej aktywność poprzez zabawę z kotem
11) ćwiczeniom relaksacyjnym
12) kształceniu zachowań samodzielnych, odpowiedzialności, systematyczności
13) nawiązywaniu kontaktów z dziećmi poprzez wspólną płaszczyznę jaką jest świat zwierząt.

2) doskonaleniu sprawności ruchowej, koordynacji
3) stymulowaniu rozwoju polisensorycznego
4) pracy nad koncentracją uwagi
5) rozwijaniu umiejętności identyfikowania emocji, nazywania i ekspresji
6) komunikacji z ludźmi,
7) nauce otwartości, zwiększaniu pewności siebie
8) kształtowaniu empatii
9) kształtowaniu orientacji autopsychicznej
10) wzbudzaniu spontanicznej aktywność poprzez zabawę z kotem
11) ćwiczeniom relaksacyjnym
12) kształceniu zachowań samodzielnych, odpowiedzialności, systematyczności
13) nawiązywaniu kontaktów z dziećmi poprzez wspólną płaszczyznę jaką jest świat zwierząt.
Wydarzenia towarzyszące odwiedzinom dają tematy do rozmów i dyskusji, co często pomaga nowym osobom nawiązać pierwsze znajomości. Oprócz korzyści psychologicznych felinoterapia ma tez wpływ na nasze zdrowie fizyczne. Kontakt z kotem obniża ciśnienie, poziom trójglicerydów i cholerestolu we krwi, przez co zmniejsza ryzyko chorób serca i układu krążenia. Poza tym głaskanie, przytulanie, podnoszenie, karmienie kota to najprzyjemniejsza gimnastyka jaką można sobie wymarzyć. Ćwiczenia wykonywane podczas tych czynności poprawiają ruchomość stawów, a co za tym idzie zmniejszają dolegliwości bólów związanych z reumatyzmem. Osoby biorące udział w zajęciach ze zwierzętami zwiększają swoją aktywność nie tylko w czasie zajęć ale i długo po nich.
Zajęcia felinoterapii odbywające się regularnie przynoszą wiele pozytywnych efektów zarówno pedagogicznych, jak i terapeutycznych. Mogą być prowadzone w niewielkich grupach, lub w indywidualnej pracy terapeutycznej z dziećmi. W terapii indywidualnej kot redukuje opór związany ze stresem podczas pierwszych wizyt. Kot staje się wspólną płaszczyzną do dialogu dla dziecka i terapeuty. Na zajęciach grupowych z udziałem kota zachodzi bezpośredni kontakt z kotem. Terapię urozmaica się opowieściami o kotach, rozmową na temat kotów i zwierząt. Pomocne jest połączenie felinoterapii z innymi technikami: muzykoterapią, biblioterapią i arteterapią: przedstawianie kotów za pomocą różnych technik plastycznych.
Jaki powinien być idealny kot terapeuta?

2) Musi mieć aktualne szczepienia i świadectwo zdrowia.
3) Jest przyzwyczajony do różnych sytuacji takich jak obecność psa, tłum, hałas. To daje pewność, że gdy podobna sytuacja zdarzy się w placówce odwiedzanej, kot nie wystraszy się, nie wyskoczy nagle i nie podrapie osoby, która trzyma go aktualnie na rękach.
4) Nie boi się podróży samochodem i innymi środkami lokomocji.
5) Pozwala brać się na ręce i pieścić osobom obcym
6) Jest spokojny, przyzwyczajony do dzieci i pieszczot.
Koty są niesamowitymi i tajemniczymi zwierzętami, towarzyszącymi człowiekowi od zarania dziejów. Możemy się dzięki mim wiele nauczyć, rozwijać. Wymagają one naszej uwagi i troski, jak każdy zwierzęcy terapeuta. Może zatem warto szerzej zainteresować się terapią z udziałem naszych futrzanych zwierzaków…
Zobacz również:
Szczur: przyjaciel czy wróg?
Pies terapeuta
Zwierzę dla alergika
Hipoterapia – kontakt z koniem