Choć wątroba zajmuje sporo miejsca w naszym organizmie, to jednak często w ogóle nie odczuwamy jej obecności. Nie znaczy to, że można w ogóle o niej zapomnieć – wręcz przeciwnie. Warto pamiętać o swojej wątrobie na co dzień i troszczyć się o jej zdrowie. Kiedy bowiem zacznie niedomagać, może się to dla nas skończyć wyjątkowo boleśnie i niebezpiecznie.
Rola wątroby dla zdrowia organizmu
Prawidłowo działająca wątroba jest niezbędna, aby cały organizm mógł również funkcjonować bez problemów. Według wyliczeń naukowców, wątroba pełni w organizmie aż 500 szczegółowych funkcji, dzięki którym cały ten wewnętrzny mechanizm nie przestaje pracować. Zdrowa wątroba jest nam zatem tak samo potrzebna do życia, jak sprawne serce czy mózg. Wśród najistotniejszych ról wątroby można wyróżnić:
- neutralizację toksyn i odtruwanie organizmu,
- dostarczanie energii do całego ciała poprzez uwalnianie glukozy,
- produkcję białek i aminokwasów, a także żółci, która jest potrzebna w procesie trawienia tłuszczów,
- syntezę węglowodanów, białek, fosfolipidów i cholesterolu,
- magazynowanie witamin i składników mineralnych, przy pomocy których wspomaga układ odpornościowy, nerwowy, kostny i pokarmowy (m.in. witamina A, D, K, B12, żelazo),
- przemianę hemu w bilirubinę (poziom bilirubiny to jeden z podstawowych parametrów, świadczących o stanie zdrowia wątroby).
Gdy wątroba zaczyna boleć
Wątroba tak naprawdę nie może boleć, ponieważ jej płaty nie są unerwione. Jednak kiedy pojawiają się w niej nieprawidłowości, zaczyna się powiększać, uciskając otrzewną i pozostałe narządy znajdujące się w pobliżu. Dlatego odczuwamy ból pod żebrami po prawej stronie tułowia. Kiedy pojawia się ból, pierwszą czynnością, jaką należy wykonać, jest zmniejszenie ucisku – należy położyć się w wygodnej pozycji, w której wątroba nie będzie w żaden sposób ściśnięta i ewentualnie rozluźnić ubranie. Można również wykonać delikatny masaż oraz zaparzyć zioła, np. melisę czy dziurawiec. Jednak na takiej „pierwszej pomocy” nie należy poprzestawać. Ból w okolicy wątroby może być sygnałem poważnych chorób, a im szybsza diagnoza, tym skuteczniejsze leczenie. Należy zatem udać się do lekarza i wykonać przynajmniej podstawowe badania krwi (z próbami wątrobowymi) i moczu. Dodatkowo w diagnostyce wątroby zaleca się USG lub tomografię, zaś w niektórych przypadkach konieczna jest biopsja lub laparoskopia dla uzyskania jak najdokładniejszej diagnozy.
Jak dbać o wątrobę na co dzień?
Aby uniknąć bólu i zapobiec dolegliwościom wątroby, trzeba dbać o nią każdego dnia. Ogromne znaczenie ma to, co jemy i jak jemy. W codziennej diecie powinny znaleźć się warzywa i owoce, zwłaszcza buraki, jarmuż, pomidory, fasola, soczewica czy brokuły – należy za to ograniczyć spożycie tłuszczów zwierzęcych i alkoholu. Nie można również jeść zbyt szybko i zbyt dużo naraz – najlepiej spożywać 3-5 posiłków dziennie, w regularnych odstępach czasu. W poszukiwaniu wskazówek dotyczących dbania o wątrobę warto zajrzeć na stronę Akcji Szczęśliwa Wątroba (http://szczesliwawatroba.pl/o-akcji.html), na której znajdziemy m.in. test wątroby oraz pomysły na zdrowe potrawy. Pamiętajmy także o wykonywaniu profilaktycznych badań krwi – niektóre choroby wątroby nie zawsze są sygnalizowane bólem i trudno je wykryć bez regularnych badań.