Wczesną wiosną w niejednym sklepie spożywczym czy też na targowym straganie pojawiają się pierwsze w danym roku kalendarzowym wiosenne warzywa zwane potocznie nowalijkami, po które zaczyna z roku na rok sięgać oraz większa liczba osób. Zimą niestety nie ma co liczyć na świeże warzywa, dlatego też nowalijki to prawdziwy rarytas, jednak czy zawsze warto po nie sięgać? Czy pierwsza w sezonie rzodkiewka, botwinka, szczypiorek, szpinak czy też cebulka to pełne walorów smakowych oraz wartości odżywczych produkty?
Pełnia zdrowia
Po zimie bogatej głównie w tłuste potrawy zastrzyk witamin i minerałów w postaci świeżych nowalijek to coś, co z pewnością w pozytywny sposób wpłynie na stan zdrowia oraz samopoczucie. Nowalijki to prawdziwe bogactwo składników odżywczych, jednak niezwykle ważne jest to, w jaki sposób i gdzie dana roślina została wyhodowana. Najlepsze będą oczywiście warzywa wyhodowane w przydomowym ogródku lub na parapecie, jednak nie każda osoba może sobie na takie coś pozwolić. Z tego też względu konieczny może stać się zakup nowalijek w sklepie lub na targowisku, jednak wtedy należy koniecznie zapoznać się z informacjami, które znajdują się na opakowaniu danego produktu, a jeśli ich brakuje, to zapytać sprzedawcę lub skontaktować się z producentem.
Pochodzenie
Przez cały zimowy okres w sklepach można zakupić głównie warzywa importowane z innych krajów, które przez wiele osób uważane są za równie zdrowe i wartościowe, jak te wyhodowane w Polsce. Wszystko uzależnione jest jednak od tego, w jakich warunkach dany produkt został wyhodowany, ponieważ niektórzy producenci stosują do uprawy związki azotu lub też hodują rośliny, wykorzystując sztuczne oświetlenie, co niestety nie wpływa zbyt korzystnie na walory smakowe danego produktu. Warto również wiedzieć o tym, iż warzywa, a także owoce sprowadzane z dosyć dalekich krajów muszą zostać zabezpieczone, aby przetrwać nawet kilkudniową podróż, dlatego też są pryskane specjalnymi środkami, które mogą wywoływać różne nieprzyjemne dolegliwości. Przed zakupem nowalijek warto zatem dokładnie sprawdzić, skąd dany produkt pochodzi i w jakich warunkach był produkowany. Aby jednak dokonać właściwego wyboru, warto nieco bliżej przyjrzeć się sposobom na wyhodowanie wiosennych nowalijek.
Nowalijki wyhodowane na kuchennym parapecie
Nowalijki takie jak szczypiorek, rzeżucha oraz natka pietruszki mogą być z powodzeniem hodowane na kuchennym parapecie, o ile oczywiście jest on na tyle widny, że roślinki otrzymają niezbędną każdego dnia porcję światła. W jaki jednak sposób można wyhodować wspomnianą zieleninę? Najlepszym rozwiązaniem jest przygotowanie w doniczce odpowiedniego podłoża (może być sama ziemia, jednak lepiej wymieszać piasek z ziemią ogrodniczą), a następnie umieszczenie kilku nasion, które zaraz po zimie zaczynają pojawiać się w sklepach. Jeśli chodzi natomiast o rzeżuchę to aby ją wyhodować, wystarczy posłużyć się kawałkiem zwilżonej waty lub gazy, którą należy rozciągnąć nad dosyć dużym pojemnikiem z wodą i gotowe.
Nowalijki wyhodowane w tunelu foliowym
Tunele foliowe są bardzo popularne, ponieważ dają nieco więcej możliwości hodowli, jednak na takie coś mogą sobie pozwolić jedynie osoby posiadające przydomowy ogródek lub działkę poza miastem. Jakie jednak nowalijki można uprawiać w takim tunelu? Przede wszystkim rzodkiewkę, szpinak, sałatę, kalarepę, seler naciowy, a także cebulkę dymkę.
Nowalijki wyhodowane w gruncie
Z pewnością niewiele osób wie o tym, iż wczesną wiosną można zbierać z gruntu ozime warzywa, które późną jesienią zostały zasadzone, jednak charakteryzują się dosyć dużą odpornością na mróz, przez co można je spożywać bez żadnych obaw. Do ozimych odmian należą przede wszystkim takie rośliny jak sałata (zwłaszcza roszponka), czosnek, marchew, a także pietruszka, które jednak przed większymi mrozami warto osłonić np. włókniną.
Spaghetti w sosie pomidorowym z czosnkiem i natką
Składniki:
pół opakowania spaghetti
4 duże pomidory malinowe
2 ząbki czosnku
2,5 łyżki oliwy z oliwek
1 łyżeczka słodkiej papryki w proszku
1/4 pęczka natki z pietruszki
odrobina soli i pieprzu do smaku
Makaron ugotować al dente, odcedzić zostawiając jednak 1/2 szklanki wody pozostałej po gotowaniu. Czosnek obrać i pokroić w cienkie plasterki. Na patelnię wylać oliwę, po czym obsmażyć przez chwile czosnek. Następnie dodać obrane i pokrojone w drobną kostkę pomidory, słodką paprykę, a także wodę pozostałą po gotowaniu dusząc całość do momentu całkowitego rozpadu pomidorów. Pod koniec duszenia do sosu dodać posiekaną natkę pietruszki, doprawić solą oraz pieprzem, po czym zmieszać całość z makaronem.
Wiosenna zupa z nowalijek
Składniki:
pęczek świeżej botwinki
1/2 pęczka młodej marchewki
100 g fasolki szparagowej
20 g rzeżuchy
1,5 gałązki selera naciowego
1/4 pora
150 g młodych ziemniaków
25 g masła
3 łyżki oliwy z oliwek
po 4 gałązki świeżej bazylii i natki pietruszki
odrobina soli i pieprzu do smaku
Warzywa opłukać bardzo dokładnie pod bieżącą wodą, po czym pokroić w średniej wielkości kostkę. Pora oraz fasolkę pokroić na kawałki o długości ok. 2 cm, a następnie wszystkie warzywa przełożyć do dużego garnka zalewając całość 1 litrem zimnej wody. Zioła opłukać i zmiksować wraz z oliwą w wysokim naczyniu. Gdy warzywa w garnku zmiękną zupę doprawić solą i pieprzem, dodać odrobinę masła mieszając całość przez chwilę. Zupę przelać do talerza, udekorować przygotowanymi wcześniej ziołami z oliwą
Sałatka z białym serem, kiełkami rzeżuchy, ogórkiem i sosem śmietanowo-koperkowym
Składniki:
200 g białego sera
1 pęczek rzodkiewki
1 świeży ogórek
1/2 pęczka świeżego koperku
pół opakowania kiełków rzodkiewki
50 ml śmietany
odrobina soli i pieprzu do smaku
Ser pokroić w małą kostkę. Rzodkiewkę i ogórka dokładnie umyć i pokroić w półplasterki. Do miseczki wlać śmietaną, dodać posiekany koperek doprawiając tak przygotowany sos odrobiną soli i pieprzu. Na talerzu umieścić ser, rzodkiewkę oraz kiełki, po czym całość polać wcześniej przygotowanym sosem.
Wiosenny chłodnik
Składniki:
2 pęczki botwinki
1,5 l bulionu
1 pęczek rzodkiewki
1 duży świeży ogórek
1 pęczek koperku
1 mały kefir
1 duży jogurt naturalny
3 jajka ugotowane na twardo
sól, pieprz i odrobina soku z cytryny
Buraki umyć i ugotować do miękkości, zetrzeć na tarce, po czym wrzucić do wcześniej przygotowanego wywaru wraz z pokrojonymi liśćmi botwiny. Ogórek zetrzeć na tarce o grubych oczkach, rzodkiewkę i koperek posiekać i dodać wszystkie składniki do zupy. Jogurt wymieszać z kefirem i dodać do zupy uważając na to, aby mieszanka się nie zważyła. Całość doprawić solą, pieprzem i sokiem z cytryny. Chłodnik podawać schłodzony z pokrojonymi na ćwiartki jajkami.
Sałatka z nowalijek
Składniki:
1 główka sałaty masłowej lub kruchej
po 1 pęczku szczypioru, rzodkiewki i listków botwiny
4 jajka ugotowane na twardo
1 świeży ogórek gruntowy
3 średnie pomidory
1 jogurt grecki
sól i pieprz do smaku
Wszystkie warzywa dokładnie umyć pod bieżącą wodą, Sałatę i liście botwiny porwać na mniejsze kawałki, szczypiorek poszatkować, ogórka i rzodkiewkę pokroić w cieniutkie plasterki natomiast pomidory w kostkę. Wszystkie warzywa dokładnie wymieszać dodając jogurt grecki, doprawić całość solem i pieprzem, po czym na wierzchu umieścić pokrojone jajka.
zobacz również:
- Różne sposoby na młodą kapustę
- Kapusta – właściwości lecznicze, zastosowanie, przepisy
- Czerwona kapusta – różne przepisy
- Dania z cukinii, kabaczka, patisona – różne przepisy
