Cykoria to wciąż niezbyt popularne warzywo w Polsce, a szkoda, gdyż korzystnie wpływa na nasze zdrowie i urodę. Jakie cenne właściwości posiada warzywo i jak je przyrządzić? Przeczytaj!
Cykoria to roślina dwuletnia z gatunku astrowatych i rodziny liściastych. Warzywo posiada duży mięsisty spichrzowy korzeń i rozetę bardzo kruchych liści, o różnych odmianach kolorystycznych.
Co wiemy o cykorii?
Cykoria jest warzywem znanym już od najdawniejszych czasów. Starożytni Egipcjanie, Grecy i Rzymianie produkowali z niej wina, syropy, toniki oczyszczające organizm i wspomagające trawienie. Cykorię wykorzystywano także do leczenia różnych dolegliwości m.in. wątroby i chorób skóry. Pod koniec XIX wieku zaczęto uprawiać warzywo w Belgii, potem we Francji, Włoszech, Anglii, Hiszpanii, Szwajcarii i Niemiec. Z czasem cykoria dotarła do Polski i mimo cennych właściwości jest wciąż mało popularna.
Cykoria uważana była też za roślinę magiczną i wykorzystywana była w czarnej magii. Roślina rosła w ciemnościach, była blada i krucha i ludzie się jej bali. Do dziś używamy sformułowania „mieć cykorię”, czyli po prostu bać się. Warto dodać, że z cykoria jest też substytutem kawy bogatym w minerały i witaminy.
Właściwości cykorii
Cykoria jest niskokaloryczna – 100 g tego warzywa to tylko 17 kcal – dlatego jest składnikiem diet odchudzających. Cykoria zawiera witaminy B1, B2, C,E, K oraz minerały: sód, potas, magnez, mangan, żelazo, miedź, cynk, fosfor. Ponadto w warzywie obecna jest niacyna, karoten, błonnik, białko, węglowodany, kwas szczawiowy i kwas nikotynowy. Za delikatną gorycz odpowiedzialne są laktucynie i laktukopikrynie. Składniki te pobudzają też apetyt i stymulują wydzielanie większej ilości żółci.Cykoria wpływa na tworzenie się czerwonych krwinek, usprawnia działanie przewodu pokarmowego, nerek i wątroby. Jest polecana karmiącym mamom – wspomaga i zwiększa ilość produkowanego mleka. Cykoria, dzięki zawartości betakarotenu, korzystnie wpływa także na urodę – poprawia koloryt skóry i odmładza ją. Samodzielnie wykonanym tonikiem z liści cykorii możemy leczyć stany zapalne, trądzik i łuszczycę.
Jak przyrządzać cykorię?
Warzywo to doskonale sprawdzi w sałatkach i surówkach z orzechami, serami, owocami (np. jabłkami), a nawet wędlinami. Z cykorii możemy również przyrządzić zapiekankę czy inne dania duszone lub pieczone. Warzywo doda smaku dziczyźnie i rybom, a faszerowana owocami morza lub kaszą jęczmienną zachwyci niejednego smakosza. Na imprezie doskonale sprawdzi się jako zakąska z sosami (czosnkowym, warzywnym, czy majonezowym). W Polsce można kupić cykorię w okresie od listopada do kwietnia. Cykorie przed spożyciem należy opłukać w zimnej wodzie, usunąć wierzchnie liście i wyciąć głąbik. Zdrowe listki są jędrne, chrupiące i nie mają brązowych plamek. Najlepiej wybierać warzywa, które mają mniejsze główki. Świeżą cykorię możemy przechowywać w lodówce przez 5 dni.
Surówka z cykorii
Składniki: cykoria, jabłko, seler, szczypiorek, sos czosnkowy; Przygotowanie: Cykorię opłucz, osusz i posiekaj drobno. Selera i jabłko obierz i zetrzyj na tarce o grubych oczkach. Szczypiorek posiekaj. Wszystko polej sosem czosnkowym.
Zapiekanka z cykorii
Składniki: pełnoziarnisty makaron rurki lub inny, pięć cykorii, kukurydza (mała puszka), żółty ser, szynka gotowana, masło, mleko, gałka muszkatołowa.
Wykonanie: Makaron ugotuj, cykorię blanszuj w lekko osolonej wodzie przez trzy minuty, a następnie przelej zimną wodą. Szynkę pokrój w kostkę, ser zetrzyj na tarce o grubych oczkach. Przygotuj sos beszamelowy z mleka, masła i gałki muszkatołowej. Wszystkie składniki umieść w naczyniu żaroodpornym, polej sosem, posyp serem. Zapiekankę piecz przez 40 minut w temperaturze 200-220 st. C.
Sałatka z cykorii, gruszki i granatu
Składniki: 2 główki cykorii, podzielone na liście, 75 g rzeżuchy, 2 dojrzałe gruszki, obrane, pokrojone, 2 łyżki soku z cytryny, 2 łyżeczki oliwy z oliwek, 200 g sera feta, 50 g nasion granatu Przygotowanie: Liście cykorii dokładnie umyć i osuszyć, włożyć do salaterki. Następnie dodać rzeżuchę, plasterki gruszki wymoczone w soku z cytryny. Oliwę wymieszać z pozostałym sokiem z cytryny i szczyptą pieprzu. Pokruszyć ser na kawałki i dodać je do salaterki. Wszystko polać sosem z cytryny i posypać nasionami granatu.
Zupa z cykorii
Składniki: por, cebula, cykoria cheddar Sposób wykonania: Warzywa ugotować do miękkości w bulionie warzywnym, zmiksować dodając przy okazji śmietanę i pieprz. Dodać ser cheddar i grzanki.
Cykoria z miodem i orzechami
Składniki: 4 główki cykorii, 75 g sera typu Stilton, 60 g orzechów włoskich, prażonych Dressing: 20-25 ml płynnego miodu, 20-25 ml angielskiej musztardy, 50 ml oleju orzechowego, 50 ml oliwy z oliwek, sól morska i czarny pieprz Przygotowanie: Liście cykorii rozdzielić, umyć i osuszyć, po czym ułożyć na talerzach. Pokruszyć ser Stilton i posypać lekko rozgniecionymi orzechami włoskimi. Przygotować sos, przyprawić solą i pieprzem do smaku. Sałatkę skropić sosem.
Sałatka z cykorii z kurczakiem
Składniki: cykoria, filet z kurczaka, seler naciowy, papryka, kukurydza, majonez, oliwa z oliwek, cytryna, sól pieprz, Sposób wykonania: Kurczaka przypraw i usmaż na grillu. Wymieszaj majonez, oliwę z oliwek, sól, pieprz w misce. Dodaj pokrojonego w kostkę kurczaka i pokrojone drobno warzywa (seler i paprykę) i kukurydzę. Wszystko wymieszaj, dodaj sok z cytryny i dopraw solą oraz pieprzem.
Z cykorii odetnij twardą końcówkę, umyj warzywo i osusz. Rozbierz na pojedyncze liście – łódeczki. Sałatkę wyłóż na liście cykorii i ułóż na talerzu. Podawaj z ciemnym pieczywem.