Celiakia, to trwająca całe życie choroba o podłożu genetycznym. Dochodzi w niej do nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego pod wpływem spożycia glutenu – białka zapasowego zawartego w zbożach, takich jak pszenica, żyto i jęczmień. Na temat celiakii można spotkać w ostatnim czasie wiele mitów. Kilka z nich postaram się przytoczyć i wyjaśnić.
Celiakię można zdiagnozować wykonując badania krwi, gastroskopię lub badania genetyczne – FAKT
Diagnostykę celiakii niezależnie od wieku osoby należy rozpocząć od oznaczenia we krwi stężenia:
- przeciwciał przeciwko transglutaminazie tkankowej w klasie IgA,
- przeciwciał w klasie IgA.
Kolejnym wykonanym badaniem powinna być gastroskopia z pobraniem wycinków jelita cienkiego. W ostatniej kolejności można zrobić panel genetyczny w kierunku tej choroby.
Po ustąpieniu objawów, chory z celiakią może z powrotem zacząć spożywać gluten – MIT
Jedynym sposobem leczenia celiakii jest sumienne stosowanie diety bezglutenowej przez całe życie. Unikanie glutenu powoduje wycofanie zmian zanikowych w jelicie cienkim, a także obniżenie ilości przeciwciał we krwi. Wpływa to na poprawę stanu zdrowia, samopoczucia i ustąpienie objawów choroby.
Osobie chorej na celiakię może zaszkodzić bardzo mała porcja glutenu – FAKT
Nawet najmniejsze ilości glutenu są dla takich osób szkodliwe. Prowadzi on do zaniku kosmków jelita cienkiego, które odpowiadają za zwiększanie jego powierzchni wchłaniania składników odżywczych. W wyniku upośledzonego przyswajania pokarmu, dochodzi do wystąpienia różnorodnych objawów klinicznych.
Celiakia charakteryzuje się głównie objawami pochodzącymi z przewodu pokarmowego – MIT
Celiakia to choroba, która może dawać bardzo różne objawy. Mogą one pochodzić z przewodu pokarmowego lub ze strony innych układów i narządów.
- Układ pokarmowy – przewlekła biegunka, zaparcia, wzdęcia brzuch, przewlekłe bóle brzucha, wymioty, brak apetytu, spadek masy ciała, niedobór masy ciała
- Układ krwionośny – niedokrwistość z niedoboru żelaza, niedokrwistość megaloblastyczna
- Układ ruchu – osteoporoza, osteopenia, zapalenie stawów
- Układ nerwowy – depresja, zaburzenia lękowe, padaczka, migrena
- Układ rozrodczy – zaburzenia miesiączkowania, poronienia, wczesna menopauza, bezpłodność
- Jama ustna – afty, niedorozwój szkliwa zębowego
Na celiakię chorują zarówno dzieci, jak i dorośli – FAKT
Kiedyś nazywana „rzadkim schorzeniem małych dzieci, z którego wyrasta się po kilku latach diety”. Z biegiem czasu, teoria ta uległa modyfikacji. Teraz uważa się, że może ona ujawnić się w każdym wieku, zarówno u niemowląt, jak i w okresie dorastania. Obecnie najczęściej wykrywa się celiakię u osób w wieku od 30 do 50 lat, choć zdarzają się przypadki choroby u 80-latków.
Nieleczona celiakia nie jest groźna – MIT
W przypadku celiakii źle leczonej, skutkiem złego wchłaniania substancji odżywczych są przede wszystkim niedobory mikro- i makroelementów, zmęczenie, niedokrwistość z niedoboru żelaza, osteoporoza. Ze strony układu nerwowego możemy zauważyć depresję, padaczkę, migreny. Nieprzestrzeganie diety bezglutenowej zwiększa również ryzyko pojawienia się np. cukrzycy typu 1.
