Jesienna kuchnia pełna smaku: najlepsze przepisy z ziemniaków na chłodne dni

15 listopada 2025,
dodał: Marta Dudzińska

Jesień to czas, gdy kuchnia nabiera głębi i aromatu, a na stole królują dania sycące, rozgrzewające i pełne prostoty. To właśnie teraz ziemniak – niepozorny, a jakże wszechstronny – staje się bohaterem wielu naszych codziennych posiłków. Zamiast traktować go jako nudny dodatek, warto odkryć jego kulinarne możliwości na nowo.

W polskiej tradycji to składnik, który łączy pokolenia, przypomina o domowych obiadach i smakach dzieciństwa. Trudno znaleźć produkt bardziej uniwersalny – ziemniaki potrafią być wszystkim: bazą dla wykwintnego dania, ciepłym dodatkiem lub samodzielną, pyszną potrawą, która zadowoli nawet najbardziej wymagające podniebienia.

Jesień pachnąca ziemniakami

Jesienią odkrywamy ich smak na nowo. To czas, gdy ziemniaki stają się aksamitne, pełne treści i naturalnej słodyczy, której nie znajdziemy w żadnym innym warzywie. Wystarczy odrobina ziół, masła czy sera, by wydobyć z nich ich prawdziwe oblicze. Galette z ziemniaków, z chrupiącymi brzegami i delikatnym środkiem, to francuski ukłon w stronę polskiej tradycji – prostota połączona z elegancją. Z kolei pieczone ziemniaki z fetą i świeżymi ziołami przywodzą na myśl śródziemnomorskie popołudnia, ale pozostają tak swojskie, jak tylko potrafi być jesienna kuchnia.

Nie brakuje tu też klasyki w najlepszym wydaniu – zapiekanka serowo-ziemniaczana, kremowa i pachnąca czosnkiem, to kwintesencja comfort foodu, który otula po długim dniu. A jeśli dorzucimy do niej mięso, powstaje sycąca zapiekanka ziemniaczana, która z powodzeniem zastąpi dwudaniowy obiad. W każdym z tych dań ziemniak staje się nie tylko składnikiem, ale też bohaterem – tym, który łączy smak, zapach i wspomnienia.

Ziemniaki mają w sobie coś wyjątkowego: potrafią być codzienne i odświętne zarazem, swojskie, a jednocześnie eleganckie. Są symbolem jesiennej kuchni – ciepłej, prostej, ale pełnej emocji. Ich złocista skórka, delikatny miąższ i wszechstronność sprawiają, że trudno im się oprzeć. Jesienna kuchnia na bazie ziemniaka to nie tylko zbiór przepisów, lecz także filozofia gotowania z sercem: bez pośpiechu, z radością i szacunkiem do tego, co daje natura. Bo właśnie w tej prostocie kryje się prawdziwy smak domowego szczęścia.

Ziemniaki w jesiennej kuchni – przepisy

Galette z ziemniaków

Składniki:
– 1/3 szklanki smalcu z boczku
– 1,5 kg ziemniaków, pokrojonych w bardzo cienkie plasterki
– 2 szalotki, pokrojone
– 55 g drobno startego parmezanu (ok. 1 szklanki)
– 2 łyżeczki czosnku granulowanego
– 2 łyżeczki świeżych liści tymianku
– 1 łyżeczka posiekanego świeżego rozmarynu
– sól koszerna
– świeżo zmielony czarny pieprz

Przygotowanie:
Rozgrzać piekarnik do 220 st. C. Nasmarować żeliwną lub żaroodporną patelnię odrobiną tłuszczu z boczku. W dużej misce wymieszać ziemniaki, szalotkę, parmezan, czosnek granulowany, tymianek, rozmaryn, 2 łyżeczki soli i 1 łyżeczkę pieprzu, aż składniki się połączą. Dodać tłuszcz z boczku i dobrze wymieszać. Zaczynając od środka przygotowanej patelni, układać ziemniaki i szalotki w okręgu, lekko na siebie nakładając plastry. Powtarzać warstwy, mocno dociskając między każdą warstwą, aby wyrównać powierzchnię. Piec galette, aż będzie miękka po nakłuciu widelcem i złocistobrązowa na wierzchu, przez 50 do 60 min. Pozostawić do ostygnięcia na 20 min. przed podaniem. Posypać większą ilością tymianku, w razie potrzeby dopraić solą i pieprzem.

Pieczone ziemniaki z fetą

Składniki:
– sól koszerna
– 1 1/2 małych ziemniaków, przekrojonych na pół
– 225 g fety
– 115 g serka śmietankowego, temperatura pokojowa
– 1 mały ząbek czosnku
– 3 łyżki oliwy z oliwek
– skórka z 1 cytryny
– 1/4 łyżeczki cebuli w proszku
– 1/4 łyżeczki wędzonej papryki
– posiekany świeży koperek i pietruszka do podania

Przygotowanie:
Rozgrzać piekarnik do 200 st. C. Ugotować ziemniaki, aż będą miękkie, ale nie rozgotowane. Odcedzić. W międzyczasie zmiksować w robocie kuchennym fetę, serek śmietankowy, czosnek, 1 łyżkę oleju i skórkę z połowy cytryny, do uzyskania gładkiej konsystencji. Wyłożyć na talerz i schłodzić w lodówce do momentu podania. Skropić dużą blachę do pieczenia pozostałymi 2 łyżkami oleju. Posypać cebulą w proszku, papryką i 1 łyżeczką soli. Obtoczyć ziemniaki w mieszance oleju. Piec ziemniaki, aż spód będzie złocistobrązowy i chrupiący, przez 20-25 min. Wyłożyć ziemniaki na ubitą fetę. Posypać koperkiem, natką pietruszki i pozostałą skórką z cytryny.

Zapiekanka serowo-ziemniaczana

Składniki:
– 60 g masła
– 1/4 szklanki mąki pszennej
– 2 1/3 szklanki mleka
– 2 szklanki startego sera
– 1,2 kg ziemniaków, obranych i pokrojonych w cienkie plasterki

Przygotowanie:
Rozgrzać piekarnik do 180 st. C z termoobiegiem. Natłuścić formę do pieczenia. Rozpuścić masło w rondlu o grubym dnie, dodać mąkę. Smażyć ciągle mieszając, przez 2 min., aż sos się zagotuje. Zdjąć z ognia. Powoli dodawać mleko, ciągle mieszając, aż do połączenia składników. Postawić z powrotem na ogniu. Gotować, mieszając, aż sos się zagotuje. Dodać 1 i 1/2 szklanki sera. Wymieszać, doprawić. Ułożyć jedną trzecią ziemniaków na dnie formy do pieczenia, aby plasterki lekko na siebie nachodziły. Posypać solą i pieprzem. Polać ziemniaki jedną trzecią sosu serowego. Powtórzyć dwa razy. Posypać pozostałą połową szklanki sera. Piec przez 1 godz., aż ziemniaki będą miękkie, a wierzch złocisty. Jeśli wierzch zacznie się za bardzo rumienić, przykryć folią.

Zapiekanka ziemniaczana z mięsem

Składniki:
– 2 łyżki oliwy z oliwek
– 500 g opakowanie mielonego mięsa (wołowego)
– 1 duża marchewka, obrana i pokrojona w kostkę
– 1 łodyga selera, drobno posiekana
– 1 duża cukinia, pokrojona w kostkę
– 1 por, drobno posiekany
– 1 ząbek czosnku, drobno posiekany
– 3 łyżki mąki pszennej
– 300 ml bulionu
– puszka (390 g) krojonych pomidorów
– 1 łyżka sosu Worcestershire
– 1 łyżka świeżych listków tymianku
– 100 g mrożonego groszku
– 100 g szpinaku
– 400 g ziemniaków, drobno pokrojonych
– 20 g masła

Przygotowanie:
Rozgrzać piekarnik do 200 st. C (termoobieg 180 st. C). Rozgrzać olej w okrągłym, żaroodpornym naczyniu, dodać wołowinę i smażyć przez 6-7 min., rozdrabniając drewnianą łyżką, aż mięso zacznie się rumienić. Dodać marchewkę, seler, cukinię, por i czosnek i smażyć przez 5 min. Wmieszać mąkę i smażyć przez 1 min., a następnie dodać bulion, pokrojone pomidory, sos Worcestershire i listki tymianku. Doprowadzić do wrzenia i gotować na wolnym ogniu bez przykrycia przez 3-4 min., aż mieszanina zgęstnieje. Zdjąć z ognia i wmieszać groszek i szpinak. Ułożyć plasterki ziemniaków warstwowo i posypać kawałkami masła. Przykryć naczynie żaroodporne pokrywką lub folią aluminiową i piec w piekarniku przez 1 godz. Zdjąć folię aluminiową i piec przez kolejne 20 min., aż ziemniaki będą złociste i chrupiące. Wyjąć z piekarnika i odstawić na kilka minut, po czym posypać kilkoma listkami tymianku i podawać.