Meble z wikliny i rattanu nadal modne?

Wystrój mieszkania w głównej mierze zależy od mebli i artykułów dekoracyjnych. Dekoratorzy wnętrz wielką wagę przykładają do kolorystyki poszczególnych elementów, ich umiejscowienia oraz materiału, z którego zostały wykonane. Urządzając mieszkanie, coraz więcej osób decyduje się w dość nieszablonowy sposób aranżować wnętrza w których mieszka. Szczególnie jest to uwidocznione jeśli chodzi o zastosowanie mebli. Coraz powszechniej sięga się obecnie po naturalne materiały, takie jak drewno, len, bawełna, wiklina albo rattan. Tzw. „styl ekologiczny”, czyli wystrój mieszkania z przewagą materiałów naturalnych utrzymanych we właściwej im kolorystyce lub przywodzący na myśl wiejskie chaty „styl rustykalny”, kojarzą się z naturą, klimatem ogrodu lub stylem kolonialnym i coraz częściej tworzą atmosferę domowego ciepła. Równocześnie doskonale współgrają z różnymi stylami architektury wnętrz, od antycznych po bardzo współczesne. Jest coś niezwykle przyjaznego w tych meblach, które zdają się obejmować człowieka i łączyć go z naturą. Widok i zapach drewna sprawiają, że budzi się łagodniejsza część duszy. Życie w otoczeniu tych przedmiotów pozwala na żywy kontakt z przyrodą niezależnie od pory roku.

Plecionkarstwo jako umiejętność wykonywania różnych przedmiotów z trawy, słomy, pędów drzew i krzewów, łyka, pasków skóry i sznurka splecionego z włókien roślinnych znane jest na całym świecie. W zależności od klimatu stosuje się w nim różne rośliny, np. liście palmowe i bambus w krajach tropikalnych, na terenach lesistych – łyko, a na podmokłych – trzcinę, hiacynt wodny i sitowie. W naszej szerokości geograficznej najbardziej popularna jest wiklina, czyli cienkie pędy wierzby kilku gatunków. Spośród dużej ilości wierzb krzewiastych na cele plecionkarskie najchętniej uprawiane są: Salix americana – „amerykanka”, Salix wiminalis – „konopianka”, Salix purpurea – „purpurowa”, Salix amygdalina – „migdałowa”. Dawniej wykorzystywano rośliny rosnące dziko, nad brzegami rzek i stawów. Teraz (od ponad stu lat) wiklinę uprawia się na specjalnych plantacjach, zakładanych na terenach podmokłych lub wilgotnych. Największe plantacje wikliny są w Polsce w regionie Podkarpacia, oraz w okolicach Poznania.

Obok wikliny ogromnym uznaniem, szczególnie na zachodzie cieszą się także wyroby z rattanu czyli pnączy palmy Calamus Rotan porastającej tereny podzwrotnikowe wysp Indonezji, Malezji, Tajlandii, Cejlonu i Ekwadoru. Jest to materiał bardzo lekki, trwały i elastyczny, co pozwala na uzyskanie niezwykle wyszukanych i efektownych kształtów. Naturalny odcień rattanu to kolor jasnego miodu lub ciemnej oliwki, który barwi się za pomocą specjalnych bejc, zwracając przy tym szczególną uwagę, by uwidocznić jego naturalną strukturę. Umożliwia to produkcję mebli w wielu zestawieniach kolorystycznych, co prócz niebanalnego wzornictwa przekłada się na piękne i nietypowe aranżacje. Rattan nazywany jest również kalamusem właściwym, palmą rotangową, rotangiem właściwym, trzciną hiszpańską, trzciną indyjską, trzcinopalmą rotang lub śmigną rotang.

Meble lub materiały dekoracyjne wykonane z naturalnych materiałów zachwycają bogactwem form i spotkać je można w aranżacjach wnętrz na całym świecie. W przeciwieństwie do mebli z płyt wiórowych, gałązki rzadko są równe czy gładkie. Każdy kawałek jest inny i ukazuje bogactwo naturalnych form. Tak więc nie ma też dwóch takich samych wyplatanych mebli. Są one połączeniem zręczności i pomysłowości twórcy z wyjątkowymi cechami zastosowanego materiału. Wikliniarstwo i plecionkarstwo rozwijało się już w połowie VII tysiąclecia p.n.e. na Bliskim Wschodzie. Najstarszy zachowany do dziś ślad resztki sieci z drzewnego łyka pochodzi z epoki kamienia gładzonego. Plecionkarstwo tradycyjne pojawiło się w paleolicie, głównie na stepowych obszarach Azji i Afryki. Później  rozprzestrzeniło się w strefach umiarkowanych, znajdując zastosowanie głównie w rybołówstwie, myśliwstwie, transporcie (kosze, siatki), stroju (obuwie, przepaski), budownictwie (wyplatanie ścian) i wyposażeniu wnętrz (maty). Dało początek tkactwu i jest jedną z najstarszych form rękodzieła. Pierwsze meble z ratanu powstały w starożytności – zachowały się egipskie meble z rattanu z 1600 roku p.n.e., zaś prawdopodobnie najstarszy przykład wyrobu z wikliny znajduje się na chińskim obrazie, pochodzącym z X wieku, przedstawiającym uczonego siedzącego na krześle zrobionym z powyginanych gałęzi. Sprzęty wyplatane były nieodłączną częścią krajobrazu wielu europejskich ogrodów w czasach wiktoriańskich, bowiem lekarze wierzyli wówczas, że kontakt z przyrodą ma zbawienny wpływ na duszę i ciało. Na południu Stanów Zjednoczonych meble z wikliny były wykonywane przez całe pokolenia, a na wschodzie i środkowym zachodzie zajmowały się tym rodziny Amiszów. Przemieszczające się tabory cygańskie przyczyniły się do upowszechnienia tego rzemiosła na zachodzie, robiąc meble nie tylko na własny użytek, ale i sprzedając je na trasie swoich wędrówek. Na różnych kontynentach używano innego surowca do wyplatania – od trawy morskiej, liści palmy do korzeni drzew, łyka, włókien konopii etc.

W Europie typowymi surowcami do wyplatania były korzenie palm (na południu), wiklina, brzoza i leszczyna. Pod koniec XIX wieku meble wyplatane cieszyły się popularnością we wszystkich warstwach społecznych. W miejscowościach wypoczynkowych stały się częścią naturalnego wiejskiego otoczenia, gdzie zamożni mieszkańcy miast szukali wytchnienia. Już pierwsi rzemieślnicy opracowali wyjątkowe wzornictwo, które do dziś jest wykorzystywane, bowiem rosnąca popularność mebli naturalnych bierze się z wrodzonej potrzeby kontaktu człowieka z naturą. Dziś taki wystrój nikogo nie dziwi, co więcej – wiklina i rattan zyskują coraz większą popularność. Można wręcz powiedzieć, że przeżywają swój renesans. Kiedyś popularne raczej na wsiach, gdzie miały szerokie praktyczne zastosowanie, teraz – wraz z upowszechnianiem się mody na rękodzieło oraz na ekologiczne produkty i wyroby – są zauważane i doceniane przez coraz liczniejsze grono konsumentów. Plecionkarstwo traktowane jest w Polsce jako rękodzieło artystyczne, dlatego dominującą rolę w systemie produkcji odgrywa system nakładczy (chałupniczy) w oparciu o firmy rodzinne, gdzie tradycja wyplatania przekazywana jest z pokolenia na pokolenie.

Plecione meble z wikliny i rattanu jako fantazyjnie wyplatane formy nadają wnętrzu lekkości. Dzięki swej ażurowej konstrukcji nawet duża kanapa nie sprawia wrażenia masywnego mebla. Nic więc dziwnego, że sprzęty te mają coraz więcej zwolenników, którzy chętnie zastępują nimi tradycyjne drewniane i tapicerowane meble. Naturalne meble, doskonale nadają się do zdobienia salonów, ogrodów oraz innych pomieszczeń mieszkalnych. Największa popularnością cieszą się lakierowane meble z wykliny czyli takie, które są pokryte jedynie bezbarwnym lakierem po to, by nadać im wdzięku oraz trwałości. Większość mebli wykonywana jest z wierzby purpurowej, która jest bardzo giętkim materiałem i łatwo jest się nim posługiwać. Wiklina to bardzo wdzięczne tworzywo, dające olbrzymie możliwości wytwórcze, w związku z czym asortyment produktów z wikliny jest niezmiernie szeroki. Spośród bogatej oferty mebli z wikliny najbardziej popularne i najczęściej kupowane są fotele (tradycyjne oraz na biegunach, czyli fotele bujane), stoliki oraz etażerki. Urządzając w ten sposób mieszkanie, nie trzeba się ograniczać wyłącznie do sprzętów wykonanych z brzozowych witek. Równie efektownie prezentują się przy nich dodatki z rattanu, trawy morskiej czy bambusa. Neutralna kolorystyka wyplatanych rzeczy pozwala na dużą dowolność w doborze dodatków i tkanin, jednak subtelny urok ażurowych przedmiotów najlepiej podkreślają odcienie złamanej bieli, beżu, błękitu, zieleni i barwy ziemi. Przy jasnych ścianach oraz neutralnej barwie drewnianej podłogi i mebli wystarczy parę kolorowych dodatków, aby wiklinowy salon nabrał wiosennej lekkości.

Wiklina stosowana jest nie tylko do produkcji mebli, ale przede wszystkim jako produkt, z którego wytwarza się bardziej dekoracyjną część wyposażenia mieszkania, jak koszyki, gazetniki, kosze piknikowe, kufry, bieliźniarki, parasolniki, osłony donic, kwietniki, maty czy parawany. Dużym zainteresowaniem (zwłaszcza wśród kobiet) cieszą się różnorodne w kształcie i wielkości kufry, puzderka, koszyczki, kasetki i przedmioty na drobiazgi. Z pędów wierzby wytwarza się również nosidełka i kołyski dla niemowląt oraz inne artykuły dziecięce. Podobnie meble rattanowe można łączyć z każdym materiałem, na przykład ze szkłem, egzotycznymi gatunkami drewna, metalem, kamieniem oraz dowolną tkaniną tapicerską. Poszczególne elementy mebli rattanowych są ręcznie polerowane, dzięki czemu powierzchnia jest gładka i przyjemna w dotyku. Rattan może jednocześnie służyć do wypełnienia wnęk, frontów meblowych oraz drzwi szaf przesuwnych wszystkich systemów. Drzwi przesuwne z zastosowaniem płyty rattanowej mogą być z powodzeniem wykorzystywane także we wnętrzach, gdzie nie ma mebli rattanowych. Stanowią one efektowne urozmaicenie, gwarantując elegancję i uczucie ciepła. Umożliwia to kompleksową aranżację sypialni, pokoi i wnęk. Meble naturalne, jak każde inne, wymagają także pielęgnacji. Ich konserwacja wymaga jednak znajomości pewnych zasad. Wiklina i rattan nie lubią wilgoci, dlatego postawą jest regularne odkurzanie, by szorowanie nie było konieczne. Meble najlepiej jest czyścić letnią wodą z solą, a konserwować olejkiem cytrynowym. Nie należy używać wody z mydłem, gdyż zbyt wysusza materiał i pozostawia biały nalot. Najłatwiej utrzymywać w czystości te wyroby, które pokryte są bezbarwnym ekologicznym lakierem. Są one bardziej trwałe, odporne na wodę i zabrudzenia, a przy tym mają ładny połysk.

Meble naturalne potrafią w sposób zdecydowany zmienić każde wnętrze w taki sposób, aby stało się ono bardziej przyjazne dla zamieszkujących je ludzi. Dostępne w gotowych kompletach lub jako pojedyncze meble pozwalają wygodnie i niebanalnie urządzić wydzielone miejsce do odpoczynku według własnego uznania. Meble wyplatane nadają unikalny klimat każdemu wnętrzu, charakteryzują się wielką niepowtarzalnością, wspaniale komponują się z każdym rodzajem wnętrz i doskonale współgrają zarówno z wystrojem klasycznym jak i współczesnym. Dodają otoczeniu ciepła, lekkości i swoistego uroku, zarówno w mieszkaniu, w domu, na werandzie, jak i w ogrodzie. Meble naturalne stwarzają wyjątkową atmosferę tam, gdzie odwoływanie się do piękna natury jest nie tylko modą lecz i wyrazem nowej jakości życia.

Dodała: Marta

Zobacz również:

1. Kwiatowe kompozycje we szkle
2. Feng shui – kuchnia z duszą
3. Sztuka nakrywania stołu
4. Dekorowanie potraw świątecznych