USG brzucha – na czym polega, jak się przygotować?
USG (ultrasonografia) jest powszechnie stosowaną metodą nieinwazyjnego obrazowania jamy brzusznej. Metoda ta pozwala na szybką i bezpieczną ocenę wewnętrznych struktur brzucha. Badanie USG jest metodą z wyboru zarówno w przypadku nagłych wskazań np. ostrego bólu brzucha, jak również w sytuacji badania planowego. Do badania nie potrzeba wielu przygotowań, należy jednak zastosować się do pewnych zaleceń w celu zwiększenia czułości badania.
Na czym polega badanie USG?
Badanie USG jest badaniem wykonywanym bezpośrednio przez lekarza. Przystawiona głowica urządzenia pozwala na zobrazowanie narządów wewnętrznych dzięki wykorzystaniu zjawiska odbijania fali dźwiękowej w środowiskach o różnej gęstości.
Najważniejszą częścią ultrasonografu jest głowica zawierająca kryształ piezoelektryczny. Charakteryzuje się on emitowaniem drgań (fal dźwiękowych) w przypadku podłączenia do niego źródła prądu. System działa również w drugą stronę, odbierane przez kryształ drgania są przetwarzane na sygnał elektryczny. Dołączenie komputera, który je analizuje, pozwala na stworzenie wirtualnego obrazu jamy brzusznej na ekranie urządzenia.
Każda tkanka inaczej odbija drgania emitowane przez ultrasonograf, a zatem jest inaczej przez niego odczytywana. Szczególnym przypadkiem jest płyn oraz powietrze. W tych środowiskach fala mechaniczna (jaką jest dźwięk) ulega załamaniu. Oznacza to, że sygnał nie powraca do głowicy USG. Sytuacja ta sprawia, że na ekranie aparatu pojawia się struktura o niskiej echogeniczności, zazwyczaj ukazywana jako czarny kształt. Załamanie fali sprawia ponadto, że wszystkie struktury znajdujące się za powietrzem są przez nie ukryte, niemożliwe do zobrazowania w USG. Fakt ten sprawia, że przed wykonaniem badania na skórę nałożony zostaje żel, który usuwa warstwę powietrza między skórą a głowicą.
Jak przygotować się do badania?
W przypadku konieczności oceny struktur jamy brzusznej w trybie pilnym przygotowania nie są niezbędne. Gdy jest taka możliwość, należy jednak trzymać się paru zaleceń. Zastosowanie się do nich zmniejsza ilość zalegającego w jelitach pokarmu oraz powietrza, co przekłada się na dokładniejsze obrazowanie, a zatem lepszą diagnostykę.
Przed badaniem należy:
- Utrzymać wstrzemięźliwość od pokarmów nie mniej niż 6 godzin przed planowanym badaniem. W dniu badania należy stosować dietę lekkostrawną.
- Unikać palenia wyrobów tytoniowych nie mniej, niż 6 godzin przed badaniem. Połykanie haustów powietrza w trakcie palenia sprawia, że obraz może być zasłonięty przez gazy w jelicie.
- Kilka godzin przed badaniem zastosować leki oparte na symetykonie (Espumisan). Lek pozwala na rozpuszczenie rozpraszających falę dźwiękową pęcherzy powietrza znajdujących się w jelicie, a zatem poprawia czułości badania.
W trakcie badania USG jamy brzusznej można uwidocznić takie struktury jak naczynia krwionośne, wątroba, pęcherzyk żółciowy, nerki, trzustka, śledziona, żołądek, jelita, macica oraz pęcherz moczowy. Odpowiednie przygotowanie się do badania pozwala na prawidłową ocenę morfologii powyższych struktur.
