Organiczny związek chemiczny, o dość enigmatycznej na pierwszy rzut oka nazwie – resweratrol, to bogato występujący, chociażby w skórce winogron, przeciwutleniacz i środek antygrzybiczny. To właśnie dzięki jego obecności w czerwonym winie obserwujemy tzw. francuski paradoks. Jak jest otrzymywany? W jaki sposób działa na nasz organizm? W jakich przypadkach powinniśmy po niego sięgać? W czym jest obecny? Resweratrol – co to takiego?
Charakterystyka resweratrolu – czyli trochę chemii prostymi słowami.
Na początku warto byłoby zapoznać się z fizykochemicznymi własnościami tej substancji. Resweratrol należy do związków organicznych (zawierających atom węgla). Wykazuje właściwości antyoksydacyjne (przeciwutleniające) – dzięki temu, jako dodatek do żywności, zapobiega niepożądanym procesom utleniania, przedłużając tym samym trwałość żywności, a jednocześnie pozostając naturalną substancją. Poza tym jest bardzo skutecznym, a zarazem nietoksycznym fungicydem (środkiem o działaniu antygrzybicznym). Swoją budową chemiczną, cząsteczka resweratrolu przypomina inny organiczny antyoksydant – stylben (stilben).
W jaki sposób resweratrol wpływa na organizm?
Skoro część chemiczną mamy już za sobą – czas na biologię. Jak już wiadomo, resweratrol ma działanie antyoksydacyjne, ale co to właściwie oznacza dla naszego organizmu? Naturalne przeciwutleniacze pochodzące z roślin (tak jak w tym przypadku) wspierają mechanizmy obronne komórek – tym samym opóźniając proces apoptozy (śmierci komórki). Oprócz tego, uważane są za środki zapobiegające licznym chorobom, w tym nowotworom, chorobie niedokrwiennej serca, a nawet chorobie wysokościowej. Jeden z izomerów resweratrolu aktywizuje gen SIRT1; w badaniach na małych zwierzętach, taka aktywność biologiczna znacznie redukowała efekty starzenia, zwiększała elastyczność aorty oraz koordynację ruchową. Poza tym u zwierząt karmionych tą substancją obserwowano wolniejszy rozwój zaćmy, zachowanie gęstości kości, znacząco niższy poziom cholesterolu oraz wydłużenie życia (głównie za sprawą zmniejszenia śmiertelności ze względu niewydolności sercowo-płucnej).
Wielu badaczy uważa, że to właśnie resweratrol odpowiedzialny jest za tzw. francuski paradoks – czyli wyjątkowo długą średnią długość życia Francuzów, mimo stosunkowo niesprzyjającej diety. W ich jadłospisie jednak, alkohol pojawia się głównie w postaci wina z wysokim stężeniem resweratrolu.
Gdzie spotykamy resweratrol?
Resweratrol jest związkiem organicznym występującym głównie naturalnie; spotkać go możemy więc w roślinach. Bardzo bogate w ten związek są winogrona (w szczególności czarne), a zwłaszcza ich skórka – stąd wina powstałe z fermentacji tych owoców wraz ze skórką posiadają jego wysokie stężenie. Z tego samego powodu – wina czerwone zawierają znacznie więcej resweratrolu, niż wina białe. Oprócz tego, z wysuszonych skórek czerwonych winogron, pozyskuje się go w skali przemysłowej. Resweratrol możemy spotkać również w innych roślinach, na przykład w rdestowcu ostrokończystym, albo prawdopodobnie lepiej nam znanych orzeszkach ziemnych, owocach: skórce morwy, porzeczki, borówek, jagód i żurawiny. Nie mniej jednak w stosunku do winogron – inne jego źródła zapewniają go znacznie mniej.
Oprócz naturalnych źródeł, spotkać możemy go w postaci konserwantu o działaniu antygrzybicznym, powszechnie dodawanym do żywności.
Resweratrol można również kupić w aptece, jako suplement diety w postaci proszku lub kapsułek.
Kiedy i w jakich dawkach powinniśmy go stosować?
Zwiększenie zawartości resweratrolu w diecie lub rozpoczęcie jego suplementacji może pozytywnie wpłynąć na stan zdrowia. Kiedy powinniśmy go stosować?
- Chcąc wspomóc organizm w zwalczaniu wolnych rodników oraz zapobieganiu powstawaniu nowych.
- Kiedy doskwierają nam częste stany zapalne.
- W celu hamowania odkładania się płytek miażdżycowych.
- Jako wsparcie dla kondycji fizycznej.
Należy jednak pamiętać, że substancja ta – czy występująca naturalnie, czy przyjmowana w postaci wyrobów dostępnych do nabycia w aptece, jest suplementem diety. Nie zastąpi więc leków (na przykład w przypadku zapaleń lub miażdżycy), profilaktycznych badań u lekarza, zrównoważonej diety i regularnego wysiłku fizycznego. Nie mniej jednak, przyjmowany w zrównoważonych dawkach, może pozytywnie wpłynąć na stan zdrowia oaz samopoczucie.
Ważne jest również to, aby nie nadużywać dobrodziejstw resweratrolu. Jego bezpieczna dawka to 0,3g na kilogram masy ciała dziennie. W przypadku stosowania większych ilości, mogą pojawić się niepożądane skutki uboczne, takie jak na przykład:
- Zmniejszenie stężenia niektórych składników krwi, na przykład hemoglobiny, hematokrytu, erytrocytów (czerwonych krwinek) i leukocytów (białych krwinek).
- Zwiększenie stężenia niektórych składników krwi, na przykład kreatyniny, fosfatazy alkalicznej, albumin, bilirubiny.
- Spadek masy ciała.
- Utrata lub zmniejszenie apetytu.
Suplementacja resweratrolu – jak wahają się ceny produktów?
Jeśli zamiast naturalnych źródeł resweratrolu wolimy przyjmować go w formie gotowych preparatów dostępnych do kupienia w aptece – nie ma problemu! Substancja ta, jako wyciąg z roślin, sprzedawana jest w kilku różnych formach – od tego też uależniona jest cena. Ceny kapsułek wahają się w przedziale 15-100 zł – zależnie od zawartości procentowej substancji. Najdroższą formą rezweratrolu jest proszek, którego 50 g kosztować może nawet 400 zł.
