Lęk przed osteoporozą

Aż 85% Polek po 40-tym roku życia obawia się osteoporozy, mimo to aż 3/4 z nich nigdy jeszcze nie badało jaką ma gęstość kości – wykazał najnowszy sondaż TNS OBOP przeprowadzony na ogólnopolskiej próbie 300 kobiet. Wyniki badania przedstawiono w poniedziałek na konferencji prasowej „Nie pękaj – bądź twarda„, zorganizowanej pod patronatem Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego.

Z badań wynika, że 91% badanych Polek wie, że osteoporoza to grożąca złamaniami choroba metaboliczna kości. Ale zdecydowana większość z nich lekceważy to zagrożenie. – To niepokojące, gdyż osteoporoza stwarza większe ryzyko zachorowania i zgonu niż wiele nowotworów – alarmował prof. Witold Tłustochowicz, konsultant krajowy ds. reumatologii.

Prof. Ewa Marcinowska-Suchowierska, kierownik Kliniki Medycyny Rodzinnej Chorób Wewnętrznych i Chorób Metabolicznych Kości CMKP w Warszawie, przytoczyła dane wykazujące, że aż 20% chorych ze złamaniami kości udowej umiera z powodu powikłań w ciągu sześciu miesięcy, a ponad 50% – w następnym roku. Osoby, które przeżywają takie złamanie, cierpią fizycznie z powodu bólu, jak i psychicznie, bo są upośledzone ruchowo. Ponad połowa chorych, którzy przeżyli złamania szyjki kości udowej odczuwa pogorszenie jakości życia, a 1/3 nigdy nie powraca do pełnej samodzielności i wymaga długotrwałej opieki. Można temu zapobiec, trzeba tylko wykonać densytometrię (pomiar gęstości kości) i jeśli to konieczne – odpowiednio wcześnie zastosować leczenie. Osteoporoza to cichy złodziej kości, rozwija się latami i ujawnia najczęściej u kobiet po 50-tym roku życia – powiedziała. Jej zdaniem, jeśli nie przeprowadzi się badania densytometrycznego i nie oceni ryzyka osteoporozy, pierwszym objawem osteoporozy może być złamanie, najczęściej przedramienia, nadgarstka lub trzonów kręgów. Ale wtedy mówimy już o zaawansowanej chorobie, która grozi kolejnym złamaniem, tym razem jeszcze poważniejszym, jakim jest złamanie szyjki kości udowej. Leczenie opóźnia postęp osteoporozy – po 5 latach terapii ryzyko złamania kości udowej jest o połowę mniejsze.

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), indywidualne ryzyko złamania można ocenić z 10-letnim wyprzedzeniem metodą FRAX (fracture risk assesment). Poza badaniem densymetrycznym szyjki kości udowej uwzględnia ono takie czynniki ryzyka jak wiek i płeć, niską masę ciała (wskaźnik BMI poniżej 20), złamania bliższego końca kości udowej u rodziców, przebyte złamania po 50-tym roku życia, palenie papierosów, zażywanie glikokortykosteroidów, reumatoidalne zapalenie stawów i nadużywanie alkoholu.

Osobom z indywidualnym ryzykiem złamań, tzw. RB-10 niższym niż 10% zaleca się jedynie zdrowy styl życia i poprawę ogólnej sprawności fizycznej – podkreśliła prof. Marcinowska-Suchowierska. Wysokie RB-10, powyżej 20%, wymaga zastosowania leczenia farmakologicznego i to niezależnie od wielkości masy kostnej (BMD). Dodała, że przy średnim zagrożeniu złamaniem (RB-10 pomiędzy 10-20 proc.), o leczeniu decyduje wielkość masy kostnej. Dopiero gdy jest ona zbyt mała, należy wprowadzić terapię. Trzeba jednak pamiętać, że złamanie jest niezależnym od wielkości masy kostnej ryzykiem kolejnego złamania. A może się ono znowu zdarzyć nawet wtedy, gdy BMD jest prawidłowe. Oznacza to, że leczenie farmakologiczne należy zastosować u wszystkich osób ze złamaniami po niewielkim urazie, zwłaszcza trzonów kręgowych, kości przedramienia i bliższego odcinka kości udowej – twierdzi prof. Marcinowska-Suchowierska.