Leczenie raka endometrium w Polsce – na co warto zwrócić uwagę?
Wrzesień jest Miesiącem Świadomości Nowotworów Ginekologicznych – rak endometrium, rak jajnika, rak szyjki macicy i rak sromu każdego roku dotykają ponad 11 000 kobiet. Najczęstszym z nich jest rak endometrium (rak trzonu macicy). Co roku w Polsce rozpoznawany jest u ponad 6000 kobiet i niestety jest przyczyną śmierci w około 2000 przypadków. O czynnikach ryzyka, objawach i leczeniu raka endometrium rozmawiamy z dr n. med. Magdaleną Bizoń, ginekologiem onkologiem LUX MED Onkologia.
W Polsce w ostatnich kilku latach liczba zachorowań na raka endometrium mocno wzrosła – z poziomu około 4 tys. do 6 tys. Z czego wynika taki stan rzeczy?
Dr n. med. Magdalena Bizoń: Wzrost zachorowań na raka endometrium obserwujemy już od kilkunastu lat, co związane jest niestety z wysoko ucywilizowanym społeczeństwem. Siedzący tryb życia, zmodyfikowana żywność, brak aktywności fizycznej to typowe zachowania, które obserwujemy w trybie życia Polaków. Niestety konsekwencją takiego postępowania jest rosnący odsetek zachorowań na tzw. choroby cywilizacyjne: otyłość, nadciśnienie tętnicze i cukrzycę, które są czynnikami ryzyka zachorowania na raka endometrium.
Jakie objawy najczęściej sygnalizują raka endometrium i jakie badania powinny być zlecone przez ginekologa w przypadku ich wystąpienia?
Rak endometrium może nie dawać żadnych objawów, stąd czujność wykrywania w jego kierunku powinna być zawsze zachowana. Jednak najczęściej objawia się krwawieniami u kobiet pomenopauzalnych, u których od ostatniej miesiączki minął okres ponad jednego roku. U kobiet w okresie okołomenopauzalnym chorobę mogą zwiastować nieregularne krwawienia z dróg rodnych. Każdy z tych objawów powinien być sygnałem do wizyty u ginekologa. Oprócz badania ginekologicznego w każdym przypadku powinno być wykonane badanie ultrasonograficzne przezpochwowe (transwaginalne) oceniające szerokość błony śluzowej jamy macicy.
Kiedy pacjentka powinna zgłosić się do ginekologa onkologa i czego może się spodziewać po takiej konsultacji?
Ginekolog onkolog zajmuje się leczeniem chorób nowotworowych narządu rodnego kobiety. Konsultacja powinna odbyć się w przypadku postawienia rozpoznania histologicznego raka endometrium po zabiegu histeroskopii, abrazji diagnostycznej (wyłyżeczkowania jamy macicy), czy biopsji aspiracyjnej endometrium. Na podstawie typu raka ustalane jest dalsze postępowanie oparte na leczeniu chirurgicznym oraz leczeniu uzupełniającym (radioterapia, chemioterapia, immunoterapia), jeżeli takie jest wskazane.
Czy dostępne w Polsce możliwości leczenia raka trzonu macicy odzwierciedlają światowe standardy?
W chwili obecnej w Polsce mamy dostęp do metod chirurgii małoinwazyjnej jak chirurgia robotyczna i laparoskopia. Technika węzła wartowniczego w operacjach raka endometrium pozwoliła na redukcję powikłań związanych z pełną limfadenektomią, jak obrzęki limfatyczne, czy porażenia nerwów lub niedowłady. Dzięki diagnostyce genetycznej i molekularnej określamy, który typ raka endometrium występuje w danym przypadku, co daje nam większe możliwości terapeutyczne ustalenia leczenia uzupełniającego i indywidualny dobór terapii. Takie postępowanie pozwala na podwyższenie jakości leczenia raka endometrium i poprawę wskaźników onkologicznych, w tym czasu wolnego od progresji choroby, całkowitych przeżyć oraz zmniejszenie śmiertelności z powodu tego nowotworu.
Na co warto zwrócić uwagę, gdy w ręku trzyma się skierowanie do szpitala z rozpoznaniem raka trzonu macicy, czyli kodem ICD-10: C54?
Każda pacjentka z rozpoznaniem raka trzonu macicy powinna być skierowana do ośrodka ginekologii onkologicznej z możliwością wykonania procedury małoinwazyjnej zgodnie z rekomendacjami europejskimi. Ponadto ośrodek specjalizujący się w leczeniu raka endometrium powinien mieć zaplecze diagnostyczne, by wykonać ocenę węzła wartowniczego w ramach procedury ultrastagingu oraz badania molekularne i genetyczne celem oceny typu raka.
Dziękujemy za rozmowę.
________
Dr n. med. Magdalena Bizoń – ginekolog onkolog ze Szpitala św. Wincentego LUX MED Onkologia w Warszawie, pierwsza certyfikowana asysta w zakresie ginekologicznych operacji robotycznych w Polsce.
Szpital św. Wincentego jest częścią Centrum Chirurgii Robotycznej Grupy LUX MED – leczenie raka endometrium metodą chirurgii robotycznej prowadzone jest w ramach NFZ.