Dziś w supermarketach można kupić niemalże każdy egzotyczny owoc. Ale samodzielne wyhodowanie cytryny z pestki, ananasa czy granatowca to prawdziwa przyjemność. Co zrobić, by móc się cieszyć świeżo zerwaną z drzewka mandarynką lub kumkwatem?
Wysiew czy rozmnażanie wegetatywne?
Istnieją dwie podstawowe metody rozmnażania roślin: wegetatywna i poprzez wysiew. Z tą pierwszą mamy do czynienia wtedy, kiedy z powodu braku nasion do rozmnożenia rośliny wykorzystujemy jej części. W ten sposób sadzi się trzcinę cukrową, imbir, ananasy i drzewa oliwne.
Większość owoców egzotycznych rozmnażamy jednak przez wysiew. Bez względu na to, jaki sposób na wyhodowanie rośliny wybierzemy, należy pamiętać o tym, że do rozmnażania trzeba wybrać owoce:
- świeże – nie mogą być zwiędnięte i przesuszone – inaczej nie zakiełkują,
- zdrowe i bez skaz – nie mogą mieć przebarwień, zgnieceń, śladów pleśni, chorób. Uszkodzenia często są znakiem nadpsutego miąższu. Jakiekolwiek jego wady powodują, że nasiona mają mniejszą zdolność do kiełkowania.
Co zrobić, by nasiona wykiełkowały?
- Oczyszczamy nasiona. Ostrożnie wyjmujemy je z rośliny macierzystej, uważając, by ich nie uszkodzić. Płuczemy je w letniej wodzie, by usunąć pozostałości miąższu.
- Chłodzimy nasiona. Nasiona tych roślin, które w warunkach naturalnych są w stanie przetrwać okresy chłodu, wymagają przechłodzenia. Nasiona umieszczamy w torfie, wkładamy je do plastikowej torebki i przechowujemy w lodówce przez 4-6 tygodni.
- Niektóre nasiona moczymy przed wysiewem. Wkładamy je na 20 minut do wody o temperaturze 50 stopni. W ten sposób pozbywamy się bakterii na powierzchni nasion.
Jakie wybrać podłoże?
Roślin egzotycznych nie wolno sadzić w zwykłej ziemi ogrodowej. Konieczna jest ziemia do rozsady – przepuszczalna i chłonna. Ziemię najlepiej umieścić w przegródkach pojemnika do rozsady zrobionego z torfu lub plastiku.
Odpowiedni pojemnik
By zapewnić roślinie wysoką temperaturę i właściwą wilgotność powietrza, warto zaopatrzyć się w miniszklarnię (dostępne w sklepach ogrodniczych). Doskonale w tej roli sprawdzają się także plastikowe pojemniki z pokrywką, w których można zmieścić kilka doniczek torfowych, lub puste akwarium.
Egzotyczne rośliny lubią, gdy jest ciepło i wilgotno
By nasiona wykiełkowały, należy im zapewnić temperaturę 20-30 stopni. Pojemnik z sadzonkami trzeba zatem umieścić w pobliżu źródła ciepła (np. nad kaloryferem). Nasiona i siewki muszą mieć również odpowiednią wilgotność. Jeśli trzymamy je w zamkniętych pojemnikach, woda tak szybko nie odparuje, więc można je podlewać raz w tygodniu. Nie można dopuścić do przesuszenia ziemi ani do zalegania wody, by roślina nie zgniła. Do podlewania najlepiej używać przegotowanej wody z kranu lub destylowanej.
Ananas
Odcinamy rozetę liści u góry owocu (czyli „pióropusz”) wraz z plastrem miąższu o grubości około 2 cm. Usuwamy starannie miąższ i dolne liście do momentu, kiedy pojawią się pędy długości 2-3 cm. Na nich często widoczne są jeszcze korzonki. Oczyszczony koniec ananasa zanurzamy w ukorzeniaczu i sadzimy w wilgotnym podłożu.
Cytrusy
Nasiona mandarynek, pomarańczy, cytryn, kumkwatów dokładnie czyścimy z miąższu, myjąc je w ciepłej wodzie. W małych doniczkach torfowych umieszczamy po 2-3 nasiona. Przykrywamy je centymetrową warstwą torfu. Dbamy o to, by podłoże było stale wilgotne. Po 2-3 tygodniach pojawią się kiełki. Wówczas trzeba dopilnować, by roślina miała dużo światła (należy ustawić ją na parapecie). Jeżeli w jednej doniczce wykiełkowało kilka nasion, zostawiamy tylko najsilniejszą roślinę. Po 4 tygodniach przesadzamy ją do większej doniczki.
Podobnie wysiewamy granaty i marakuje, ale nasiona tych owoców po umyciu suszymy papierowym ręcznikiem. Identycznie jak cytrusy rozmnażamy również liczi, rambutany, opuncję figową.
Karambola
Nasiona karamboli myjemy i od razu przekładamy do doniczek (po 1-2 pestki na naczynie). Warto umieścić doniczki w pojemniku z przykrywką, ponieważ siewki są bardzo wrażliwe na przeciągi.
Guawa
Po umyciu nasiona guawy moczymy 20 minut w wodzie o temperaturze 50 stopni. Następnie rozkładamy do torfowych doniczek po 6-8 nasion. Dalej postępujemy tak jak w przypadku cytrusów.
Kiwi
Nasiona kiwi oczyszczamy z miąższu i osuszamy bibułą lub papierowym ręcznikiem. Przechowujemy je co najmniej na miesiąc w lodówce, by poprawić ich zdolność kiełkowania. Następnie wkładamy je do doniczek z torfem, nie okrywając ziemią, ponieważ do kiełkowania potrzebują światła. Kiełki powinny się pojawić po 2-3 tygodniach. Następnie postępujemy tak jak w przypadku siewek cytrusów.
Rarytasy z cytrusów
Niezwykły smak i zapach, bogactwo witamin i składników mineralnych, a przede wszystkim feeria barw i kształtów – jak można nie lubić sałatek z egzotycznych owoców? Da się z nich wyczarować prawdziwe arcydzieła…
Na podstawie książki Gabriele Lehari Owoce egzotyczne. Domowa uprawa, przepisy, przetwory, Wydawnictwo RM 2009
zobacz również:
-
Jak sadzić i wyhodować kiełki?
-
Jak w domu sadzić zioła w doniczkach? Kuchenny miniogródek
-
Rośliny do sypialni, które nawilżają powietrze
-
Jakie rośliny posadzić na balkonie: mini ogród
