Grappa – z czym się pije?

13 października 2022, dodał: Marta Dasińska
Artykuł zewnętrzny

Włosi są bardzo dumni z tego trunku i grappa to ich narodowy alkohol mocny. Jest przeźroczysta, biała lub o żółtawo-złotym zabarwieniu i charakterystycznym, intensywnym smaku i zapachu, które zależą przede wszystkim od jakości winogron. Uwodzi swą miękkością, wielowymiarowością i różnorodnością, skłania do degustowania i odkrywania świata tego trunku.

Grappa to alkohol pochodzący z Włoch, otrzymywany przez destylację skórek, pestek i gałązek z winogron pozostałych po produkcji wina. Jest to zatem odmiana okowity destylowanej z wytłoków, można też powiedzieć, że jest to napój utrzymany w duchu less waste. Początkowo produkowano ją, aby resztki owoców się nie marnowały. Szybko jednak okazało się, że w procesie tym powstaje trunek, który sam w sobie jest bardzo cenny. Wysokoprocentowy trunek jest rozcieńczany wodą do odpowiedniego poziomu zawartości alkoholu, a także leżakowany wedle uznania producenta.

Grappa wywodzi się z Bassano del Grappa na północy Włoch. Akwawicie znajdują się w różnych źródłach historycznych pochodzących nawet sprzed XVI w., m.in. w rozporządzeniach Księży Biskupów Trydentu. W przeszłości grappę wykorzystywano w celach „leczniczych”, w szczególności do łagodzenia zapaleń i często występujących schorzeń, np. bólu zębów. Podczas I wojny światowej z uwagi na swoją moc i niskie koszty produkcji była podawana żołnierzom walczącym w Alpach jako „płynna odwaga” pomagając przezwyciężyć strach na polu walki. Status grappy zmienił się znacząco w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku, kiedy to zaczęto produkować grappa monovitigno, czyli grappę z jednego szczepu winogron. Grappa tego typu nawiązuje zarówno do win, na etykiecie których podany jest szczep winogron, z którego powstały, jak i whisky słodowej (single malt), podnosząc rangę grappy w hierarchii alkoholi. Innym bardzo popularnym „uszlachetnieniem”, jakiemu poddawana bywa grappa, jest macerowanie w niej ziół, które wzbogacają smak i aromat trunku. Dzięki temu grappa staje się bardzo ciekawym napojem.

Wszystkie grappy początkowo są przezroczyste, po włosku określane mianem „bianche”, czyli białe. Brak jakichkolwiek zabarwień jest wręcz nieodzownym atrybutem grappy wysokiej jakości. Grappę białą otrzymuje się, gdy, po ukończonej destylacji, trunek „odpoczywa”, a następnie przelewany jest do stalowych lub szklanych naczyń. Grappy o cieplejszych barwach, od koloru żółtego po brąz, leżakują, podobnie jak wino, w drewnianych beczkach, które to barwią w naturalny sposób trunek. Grappy tego rodzaju, po destylacji, spędzają w beczkach co najmniej 12 miesięcy. W odróżnieniu od grapp młodych i białych, grappy starzone wyróżniają się słodszym zapachem, na przykład z nutami wanilii i suszonych owoców.

Podział grapp jest ściśle związany z dojrzewaniem trunku. Grappa Giovane to grappa młoda, która dojrzewa nie krócej niż 6 miesięcy, przechodzi „smakiem” beczki, w której się znajduje, stąd jej wytłokowo-trawiasty posmak. Grappa Invecchiata dojrzewa co najmniej rok, z czego pół roku w beczce, a przelana do szklanej butelki może w niej spędzić nawet kilka lat. Taka grappa jest bezbarwna i bardzo droga. Grappa Aromatizzata to grappa sztucznie aromatyzowana, z reguły używa się do tego ruty, ziela krwawnika, lukrecji lub kwiatu róży, bądź porzeczki. Młode grappy pachną owocami, ziołami albo przyprawami, a te szlachetniejsze dodatkowo drewnem beczek. To ich największy atut. Uzyskanie harmonii między świeżością i aromatycznością młodej grappy, a szlachetnością i dojrzałością pochodzącą od drewna daje nam doskonałą jakość trunku. W procesie produkcji niebagatelne znaczenie ma odpowiednie doświadczenie.

Smak grappy jest zwykle dość ostry, z wyraźnie wyczuwalnym „przepalonym” smakiem a także nutą winogron. Często jest porównywany do rakij winogronowych lub aguardiente. Grappa złota jest łagodniejsza, bardziej przypomina typowe brandy. Często sprzedawane są także grappy owocowe, które bardziej przypominają likiery. Grappa jest bardzo popularna w tradycyjnych włoskich potrawach, nadaje się do Flambeau z mięs, krewetek, jako składnik marynat do mięs i ryb oraz dobra baza koktajli i deserów.

Najczęściej grappa pijana jest w zwykłych kieliszkach do wódki, istnieją także kieliszki zaprojektowane specjalnie do jej degustacji. Mają one wysoką nóżkę, a czarka ma kształt kuli z odchodzącą ku górze cylindryczną rurą. Zapewnia to zamknięcie w kieliszku wszystkich aromatów unoszących się nad nalaną grappą. Pije się ją zawsze na ciepło – nigdy nie podaje się schłodzonej. Przez Włochów grappa stosowana jest jako digestif, po posiłku na poprawę trawienia. Używa się jej także do rozgrzania podczas przeziębienia. Oprócz tego popularna jest także Caffè corretto, czyli espresso z dodatkiem grappy (lub anyżowego likieru sambuca). Może być to ciekawa propozycja dla kawoszy. Trunek ten doskonale dodaje walorów mięsom, owocowym sałatkom, a nawet deserom.

Obecnie nazwa grappa jest w Unii Europejskiej zastrzeżona dla wyrobów włoskich, przez co destylaty z winogron robione m.in. w: Niemczech, Szwajcarii, Hiszpanii, Francji czy nawet Gruzji noszą lokalne nazwy. Destylat z wytłoków produkuje się pod nazwą grappa również w Kalifornii. Analogiczny wyrób jest wytwarzany we Francji pod nazwą marc, Portugalii pod nazwą bagaceiraoraz Hiszpanii jako aguardiente. W Stanach Zjednoczonych i na całym świecie, grappa uznawana jest za alkohol luksusowy, dostępny tylko w najlepszych sklepach i restauracjach. Każda grappa zachwyca swoją różnorodnością, uwodzi smakiem, a picie jej dostarcza niebywałej przyjemności, jest bowiem trunkiem, który się smakuje i degustuje, bez jakiejkolwiek przesady.

Zapraszamy do zapoznania się z ofertą grapp klasztornych: www.holyart.pl