Feng Shui – filozofia domu od podstaw

Sztuka Feng Shui liczy już ponad 3 tysiące lat i wywodzi się z Chin. I chociaż dla Chińczyków jest to jeden z nieodłącznych elementów życia, dopiero w roku 1960 po raz pierwszy Europie i Stanom Zjednoczonym zostało przedstawione zagadnienie tej nauki przez mistrzów i ich uczniów, którzy w czasie Rewolucji Kulturalnej w Chinach, ratując bezcenne książki przez zniszczeniem, emigrowali do Hongkongu czy na Tajwan. Prawdziwe zainteresowanie na Zachodzie nastąpiło jednak w latach 80-tych, a swoje apogeum osiągnęło w połowie lat 90-tych wraz z modą na Orient. Dziś, na całym świecie powstają szkoły nauk Feng Shui, zaś samo Feng Shui przestało już być postrzegane jako egzotyczny symbol Dalekiego Wschodu, a zaczyna być z powodzeniem wykorzystywane w życiu codziennym ludzi czy również w wielkich koncernach światowych.

Samo Feng Shui tłumaczy się jako: „Wiatr i Woda”, co odwołuje się do najwłaściwszego miejsca, a takim jest to, gdzie woda płynie z odpowiedniej strony, a wiatry wieją z właściwego kierunku. Chińczycy określają Feng Shui  jako umiejętność wykorzystania przestrzeni wokół siebie tak, żeby lepiej  się żyło, przyjemniej pracowało i łatwiej odnajdowało siły na realizację marzeń  związanych z wymarzonym partnerem, założeniem szczęśliwej rodziny i przebywaniem w gronie ciekawych, wartościowych ludzi. Należy również dodać, że Feng Shui nie jest żadną religią i nie może być z nią utożsamiana. W swoich założeniach korzysta z nauki taoistów (Yin-Yang) i konfucjanistów (Zasada 5 Przemian), lecz przede wszystkim zostaje w dużej mierze praktycznym sposobem aranżacji otoczenia z wykorzystywaniem elementów tysięcy lat dorobku kulturowego Chin.
Chińska mądrość głosi, że cokolwiek dzieje się w naszym życiu znajduje swoje symboliczne odbicie w naszym mieszkaniu, i odwrotnie, wszystko, co ma związek z naszym mieszkaniem wpływa na nasze życie i osobowość. Innymi słowy, nie tylko tworzymy swoje mieszkanie, ale także mieszkanie kształtuje nas. Inna wschodnia mądrość mówi, że jeśli zaprowadzisz porządek w swoim domu, pozbędziesz się też chaosu ze swego życia. Jak wynika z powyższego, podstawą wszelkich działań zgodnych ze sztuką Feng Shui, a zmierzających do poprawy jakości naszego życia, jest miejsce, w którym mieszkamy i które uznajemy za własną przestrzeń, niezależnie od tego, czy jest to dom, mieszkanie czy jedynie pokój. Budowanie domu zgodnie z zasadami Feng Shui gwarantuje osiągnięcie takich warunków dla mieszkańców, by dom stał się źródłem zdrowia, energii życiowej, radości i wypoczynku. Budując dom powinniśmy więc pamiętać, że szczęście nie jest koniecznie tylko dziełem przypadku.

Według zasad Feng Shui projektowanie domu, całkowicie odbiega od normalnej pracy architekta. Budowa domu zgodnego z Feng Shui, wymaga wzięcia pod uwagę sugestii jakie pochodzą z nauki i dopiero na tej podstawie można projektować dom. Lokalizację domu na działce wykonuje się w oparciu o odczyt kompasu, czyli odczyt pola magnetycznego. Architekci korzystają z odczytów kierunków rzeczywistych, geograficznych znajdujących się na mapach. Różnica pomiędzy odczytem magnetycznym, a odczytem geograficznym wynosi 2-3-4 a czasem więcej stopni. Feng Shui nie dopuszcza błędów, dlatego w odczytach wymagana jest ogromna precyzja i niemal aptekarska dokładność. Z każdym stopniem odczytu kompasu jest bowiem związana inna jakość pola magnetycznego, jakie zostanie zamknięte wewnątrz domu, a co za tym idzie otrzymamy inny wykres domu. Opieranie się w swej pracy na wartościach magnetycznych, od początku do końca jest tu koniecznością. Wykres domu determinuje takie rzeczy jak: rozmieszczenie okien, drzwi, pokoi, wc, łazienek oraz takich elementów, jak garaż, oczka wodne, wysokość płotu, wjazdy na działkę i wiele innych. Dlatego kolejność pracy dla architekta jest całkiem odmienna, ponieważ musi on zaczekać na wytyczne od konsultanta Feng Shui, a dopiero później w oparciu o nie, wykorzystać wszystkie swoje umiejętności i talenty, by powstał dom jak najbardziej zgodny z zasadami, a jednocześnie był ładny i funkcjonalny. Z pewnością jest to utrudnienie, niemniej rekompensatą powinno być tworzenie bardziej przyjaznych domów z punktu widzenia filozofii Feng Shui.

Według zasad Feng Shui projektowanie domu, całkowicie odbiega od normalnej pracy architekta. Budowa domu zgodnego z Feng Shui, wymaga wzięcia pod uwagę sugestii jakie pochodzą z nauki i dopiero na tej podstawie można projektować dom.
Najlepszym miejscem na dom, według Feng Shui jest płaski teren, bez większych nierówności, na tyłach którego znajduje się góra, wzniesienie czy pagórek (symbol Żółwia, który chroni dom przed wiatrem, niebezpieczeństwami i daje oparcie), a po bokach inne osłony jak np. drzewa, krzewy (symbolizujące Smoka i Tygrysa). Przed domem powinien znajdować się otwarty teren ze źródłem wody w postaci jeziora, stawu czy fontanny. Otoczenie domu powinno być czyste i ekologiczne. Należy unikać sąsiedztwa szpitali, cmentarzy, zakładów pogrzebowych, więzień czy komisariatów policji, ponieważ źle się kojarzą i mogą mieć wpływ na samopoczucie mieszkańców. Zaleca się też budowanie domu z dala od linii wysokiego napięcia, ruchliwych ulic, zakrętów, skrzyżowań itp. Zasady wyboru otoczenia działki, są więc określane zarówno przez Feng Shui, jak i przez nasze idyllyczne wyobrażenia. Cisza, spokój, bezpieczeństwo.

Działka oraz dom według nauki Feng Shui powinny być oparte na planie kwadratu albo prostokąta, bowiem jakiekolwiek inne kształty (np. w postaci litery U, L) uniemożliwiają prawidłowy przepływ energii Chi (zbyt dużo załamań) i mogą być źródłem chorób domowników. Dom powinien być ustawiony na środku działki, ponieważ w centrum znajduje się najwięcej pozytywnej energii.
Twórcy Feng Shui nie wyróżniają żadnego rejonu domu jako szczególnie ważnego. Niemniej jednak opracowali pewną metodologię działań aranżacyjnych, która nie jest pozbawiona logiki. Opiera się ona na zasadach Lo shu, inaczej zwanego Magicznym Kwadratem, pokazujących, które obszary domu odnoszą się do poszczególnych dziedzin życia. System ten polega na podziale terenu na 9 równych części, bowiem jest 9 sfer życia: bogactwo, sława, związki, rodzina, zdrowie, dzieci, wiedza, kariera i przyjaźń. Magia tak zbudowanego kwadratu polega na tym, że bez względu na to, w którą stronę czytamy liczby, ich suma (pionowo, poziomo, po skosie) zawsze wynosi 15. Dla analizy przestrzeni najbardziej jednak liczy się numeracja sektorów, gdyż kolejność ich wartości liczbowych decyduje o kolejności zajmowania się nimi. Zgodnie z chińską tradycją, opisana metodyka działań Feng Shui ma swoją oryginalną nazwę, w wolnym tłumaczeniu znaczącą przejście przez Dziewięć Pałaców. Odpowiednim polom Ba-Gua (mapy związanej z Magicznym Kwadratem) Feng Shui przypisuje pięć żywiołów chińskich (symboliczny podział energii Chi), tj.: metal, drzewo, wodę, ogień i ziemię. Żywiołom przyporządkowane są określone kolory, liczby, kierunki geograficzne, pory roku, planety, części ciała, stany emocjonalne, postacie zwierzęce itd. Te pięć żywiołów przypisane są do Magicznego Kwadratu naszego domu tak, by wzmacniały lub hamowały w ich obrębie przepływ energii. Żywioły te wpływają na siebie wzajemnie (a zarazem na równowagę w naszym otoczeniu i życiu), przy czym wpływ ten może mieć charakter wzmacniający (składając się na tzw. cykl twórczy) lub hamujący (stanowiąc tzw. cykl niszczący). W cyklu twórczym, drzewo podsyca ogień, który tworzy popiół (czyli ziemię), a ta z kolei rodzi metal, na którym skrapla się woda pobudzająca do wzrostu rośliny i drzewa. W cyklu niszczącym, ogień topi metal, metal tnie drzewo, drzewo jałowi ziemię, ziemia hamuje i zanieczyszcza wodę, woda gasi ogień. Tradycyjne chińskie Feng Shui dąży do harmonizowania wszystkich żywiołów danego pomieszczenia.

Zasady Feng Shui są dość złożone, a opanowanie wszystkich aspektów wymaga uporczywego i żmudnego studiowania. Pomimo jednak tego teoretycznego skomplikowania nic nie stoi na przeszkodzie, aby wspólnie zaaplikować kilka podstawowych reguł do naszych mieszkań.

Poszczególne pokoje (pomieszczenia) w naszym domu nie powinny być zbyt duże, ponieważ mogą one decydująco wpłynąć na szczęście rodziny lub zdominować ich życie poprzez jeden aspekt życia reprezentowany przez dany pokój. Takim przykładem może być pokój gościnny domu. Feng Shui potępia dominację – ma panować harmonia. Korzystając ze starożytnego Kwadratu Magicznego wiemy, że przestrzeń domu dzielona jest na strefy, którym odpowiadają pewne cechy i korzyści. Stąd na wprost drzwi wejściowych (1, 8, 6) powinien znajdować się pokój dzienny, gdyż jest to sfera radości i przyjemności, na prawo kuchnia, jako miejsce natchnienia i idei, a po lewej łazienka. Najlepszym miejscem na gabinet lub domowe biuro jest strefa mądrości i doświadczenia znajdująca się nad łazienką. Po przeciwnej stronie od drzwi wejściowych znaleźć powinny się sypialnie z racji tego, że tylko tam szczęście miesza się z harmonią i bogactwo z dostatkiem.
Drzwi wejściowe prowadzące do domu uważane są przez Feng Shui za usta domu. Dzięki nim do domu wpływa odżywcza energia Chi, której jakość jest uzależniona od kierunku geograficznego skierowania drzwi. Każdy kierunek posiada swoją odrębną energię, dlatego jeśli drzwi są skierowane na północ (N), do domu wpływa energia żywiołu wody, a od południa (E) ognia. Oczywiście oprócz wspomnianej wcześniej energii wpływającej przez drzwi, do domu zapraszamy jeszcze szczęście, bogactwo lub też niepowodzenia, ponieważ nie chodzi tutaj tylko o kierunek, lecz i inne aspekty determinujące jakość życia mieszkańców. Jeśli możemy zadecydować o tym, gdzie znajdą się nasze drzwi wejściowe powinniśmy pamiętać o zasadzie umieszczenia ich w takim miejscu, by były one widoczne już z ulicy czy chodnika. Należy też zadbać o czytelny adres i tablicę z numerem domu. Powinniśmy starać się stworzyć taki układ, by ludzie ławo znaleźli wejście do naszego mieszkania, bo jeśli człowiek trafi tu z łatwością, również energia Chi nie będzie miała trudności z zagoszczeniem w naszym domu. Należy też zadbać, aby drzwi wejściowe mogły otwierać się maksymalnie i nie skrzypiały. Jeśli tak nie jest, ogranicza to przyjście sukcesu i możliwość życia w komforcie. Jeżeli jednak nie ma się wpływu na umieszczenie drzwi wejściowych we właściwym miejscu, należy zadbać o to by uwidocznić ścieżkę prowadzącą do domu. W tym celu można wykorzystać lampy i dzwonki wietrzne umieszczając je po obu stronach wejścia, dobrze funkcjonuje także stworzenie ścieżki ogrodzonej rzędem kamieni. Ścieżka ta jednak nie powinna mieć kształtu linii prostej od furtki do drzwi wejściowych, a formę tworzącą zygzaki, łuki czy zakręty. Dodatkowo wprowadzając na ścieżce barwę ognia (kolor czerwony), sadząc na przykład krzew o czerwonych kwiatach czy układając kamienie o takiej samej barwie, przyczynimy się do wprowadzenia harmonii do mieszkania. Front domu powinien być uporządkowany, reprezentacyjny – to przyciągnie bogactwo i pomyślność. Powinno się natomiast unikać tego, by przy wejściu znalazł się kosz na śmieci czy inny pojemnik z odpadami. Powinno się także oczyszczać rośliny z suchych liści czy kwiatów, tkwi w nich bowiem zła energia Sha.

We wnętrzu mieszkania niezmiernie ważną zasadą jest właściwe umiejscowienie drzwi od pomieszczeń, a także schodów i okien. Czynniki te decydują o tym, jak przepływa energia – powinna ona biec meadrycznie, nie napotykać na blokady, ściany, przewężenia, ani zbyt ostre zakręty. Naprzeciwko drzwi wejściowych nie wolno umieścić drzwi tylnych, które prowadzą na podwórze, a jeśli występuje właśnie taki układ, można zatrzymać energię wieszając na drzwiach kryształki. Kolejnym elementem, jakiego powinno się unikać w rozkładzie mieszkania są drzwi do toalety widziane od drzwi wejściowych, podobnie okna i drzwi nie powinny być ustawione na przeciw siebie, ponieważ wówczas następuje swobodna ucieczka energii przez pomieszczenia.
Filozofia Feng Shui głosi, że aby zaprosić i utrzymywać zdrowie we własnym domu należy hodować długowieczne, zielone rośliny, gdyż przyciągają one życiodajną energię. Rośliny powinno się ustawiać w lewym rogu każdego pokoju. Najlepiej jest mieć rośliny z zaokrąglonymi listkami, które przypominają monety (symbolizują bogactwo), ponadto pozwala to energii przepływać bez przeszkód. Powinno się też mieć jakieś zwierzę w domu, zwierzęta bowiem generują pozytywną energię życia. W azatyckich domach najczęściej spotka się remedium w postaci akwarium ze złotymi rybkami w liczbie 3, 6, 8, 9, 10 sztuk (najskuteczniejszymi rybkami Feng Shui są Arowany zwane także Złotymi Smokami, nie występujące w Europie). W domu powinno się zapalać aromatyczne świece, kadzidła, używać pachnących olejków, ponieważ ich zapachy dobrze wpływają na samopoczucie. Ponadto powinno się mieć w domu zielone rzeczy: lampy, ubrania, dywan itp., gdyż jest to kolor zdrowia. Podobnie w strefach zdrowia domu powinny się znaleźć przedmioty dekoracyjne, które kojarzą się z długowiecznością, jak np. posążki słoni, żurawia, żółwi oraz miniaturowe fontanny.
Dom powinien być utrzymywany w idealnym porządku i czystości. Powinno się też reperować nieszczelne rury odpływowe, przeciekające krany itp. wewnątrz i zewnątrz domu, bowiem ich zły stan oznacza „wypływanie” z domu zdrowia i bogactwa.

Dobry dom, to często sztuka kompromisów pomiędzy Feng Shui, a możliwościami technicznymi, warunkami fizycznymi działki i wielu innymi czynnikami, do których warto dodać czynnik ludzki, który ma istotny wpływ na całość przedsięwzięcia. Dom budowany jest dla konkretnej rodziny i w konkretnych warunkach, dlatego zawsze jest niepowtarzalny. Nie ma dwóch jednakowych domów Feng Shui, ponieważ warunki zewnętrzne i ludzie są inni.