Nadżerka, choć w większości przypadków nie powoduje żadnych dolegliwości bólowych czy dyskomfortu, zawsze musi zostać odpowiednio zdiagnozowana i regularnie kontrolowana. Nieleczona bowiem w skrajnych przypadkach może doprowadzić nawet do rozwoju raka szyjki macicy. Na szczęście czasy, gdy każdą, nawet najmniejszą zmianę od razu wypalano, dawno przeminęły, a dzisiejsza ginekologia oferuje pacjentkom szereg nowoczesnych i komfortowych metod leczenia nadżerki, które nie wiążą się z bólem i bardzo długą rekonwalescencją, a jednocześnie są skuteczne i bezpieczne.
1. Leczenie zachowawcze – obserwacja i terapia z wykorzystaniem substancji chemicznych
Kobiety często czują się zaniepokojone, gdy lekarz podejmuje decyzję o niepodejmowaniu leczenia zabiegowego. Tymczasem jest to bardzo dobra wiadomość, świadcząca o tym, że nadżerka jest niewielka i prawdopodobnie mamy do czynienia z erytroplakią (nadżerką rzekomą). Niemniej jednak, każda taka zmiana w obrębie szyjki macicy wymaga odpowiedniej diagnostyki i późniejszej obserwacji w postaci regularnych kontroli. Lekarz może również zalecić stosowanie leków lub tak zwaną koagulację chemiczną nadżerki.
Leczenie farmakologiczne
W sytuacji, kiedy wynik cytologii jest prawidłowy i nie ma zagrożenia związanego z powikłaniami, a sama nadżerka jest niewielka, podstawową metodą leczenia jest terapia przy użyciu leków przeciwzapalnych. Podawane są one w formie globulek dopochwowych i stymulują nadżerkę do samoczynnego wygojenia się. Poleca się ją szczególnie kobietom, które jeszcze nie rodziły i planującym w przyszłości posiadanie potomstwa.
Koagulacja chemiczna
Koagulacja chemiczna to specyficzna forma leczenia farmakologicznego, polegająca na bezpośrednim przyłożeniu specjalnego preparatu likwidującego chory nabłonek. Głównymi zaletami tej terapii są jej bezbolesność i brak powstawania blizn. Niestety, często okazuje się ona nieskuteczna i sprawdza się jedynie w przypadku bardzo niewielkich zmian. Dodatkowo czas gojenia w tym przypadku jest dość długi, a sam zabieg należy kilkukrotnie powtarzać, co jest niekomfortowe dla pacjentek.
2. Zabiegowe leczenie nadżerki – najnowocześniejsze metody:
W przypadku bardziej rozległych zmian, po wykluczeniu obecności komórek nowotworowych, stosuje się nowoczesne zabiegi usuwania nadżerek, które nie wymagają hospitalizacji i trwają od kilku sekund, do maksymalnie 10 minut. Są nimi:
Fotokoagulacja
Zdecydowanie najnowocześniejszą metodą usuwania nadżerki jest fotokoagulacja, czyli niszczenie nieprawidłowych komórek za pomocą wiązki światła laserowego. Wyemitowanie fali świetlnej bezpośrednio na zmienione chorobowo miejsce powoduje natychmiastowe odparowanie wody w komórkach tworzących nadżerkę, co w konsekwencji prowadzi do ich obumarcia. Pomimo to, zabieg ten jest zupełnie bezbolesny, ponieważ wytworzona temperatura nie przekracza 45ºC, a dla zwiększenia komfortu często stosuje się również środek znieczulający. Największymi zaletami tej metody są przede wszystkim:
- brak powstawania blizn, dzięki czemu może być bez obaw stosowana u kobiet planujących posiadanie potomstwa;
- krótki okres gojenia – zaledwie 2 tygodnie;
- bardzo wysoka precyzja – dzięki możliwości płynnej regulacji głębokości emisji światła, obszar penetracji ograniczony jest jedynie do tkanek zmienionych chorobowo i nie narusza zdrowego nabłonka;
- zabieg jest bardzo szybki – samo emitowanie wiązki światła trwa maksymalnie kilka sekund.
Niestety fotokoagulacja nie może być stosowana w przypadku zmian bardzo głębokich oraz współistniejących deformacji szyjki macicy powstałych na przykład w wyniku uszkodzeń okołoporodowych. W tym wypadku konieczna może okazać się kriokoagulacja lub elektrokoagulacja.
Kriokoagulacja
Kriokoaglacja czyli inaczej wymrażanie, polega na wywołaniu martwicy chorych tkanek, za pomocą ciekłego azotu. Pozwala ona na skuteczne leczenie dużych nadżerek, choć czasami wymagać może kilkukrotnego powtórzenia. Sam zabieg jest zupełnie bezbolesny i trwa zaledwie kilka minut. Zaletą tego rozwiązania jest również duża skuteczność, choć jest to metoda nieco mniej precyzyjna od fotokoagulacji i do jej prawidłowego przeprowadzenia wymagane jest spore doświadczenie. Gojenie trwa około 30-40 dni i pozostaje po nim blizna, która jest jednak elastyczna i zajmuje niewielką powierzchnię, dzięki czemu nie utrudnia prawidłowego rozwierania się szyjki macicy w trakcie ewentualnego późniejszego porodu.
Elektrokoagulacja
Elektrokoagulacja nadżerki to wypalenie zmienionej tkanki przy użyciu prądu. Łuk elektryczny tworzony jest pomiędzy końcówką koagulatora przykładaną w chore miejsce a metalową płytką umieszczaną pod pośladkami pacjentki. Zabieg najczęściej przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu nie wywołuje on bólu. Jest niezwykle skuteczny i pozwala na usunięcie nawet bardzo głębokich zmian, dlatego poleca się go szczególnie w leczeniu bardzo zaawansowanych nadżerek. Niestety czasami wiąże się on ze skutkami ubocznymi w postaci nieelastycznych blizn, które mogą utrudniać późniejszy ewentualny poród, dlatego rzadko stosuje się ją w przypadku kobiet, które jeszcze nie rodziły lub planują w przyszłości ciążę. Czas gojenia po zabiegu elektrokoagulacji to około miesiąca.
Nadżerka to problem, którego nie należy bagatelizować. W celu uzyskania prawidłowej diagnozy, a co za tym idzie dobrania najbardziej optymalnej formy leczenia, konieczna jest konsultacja z prawdziwym specjalistą z dziedziny ginekologii, posiadającym duże doświadczenie i jednocześnie stosującym najnowocześniejsze dostępne metody. Obecnie we wszystkich większych miastach takich jak Białystok leczenie nadżerki przeprowadzane jest zgodnie z najwyższymi standardami medycznymi.
