Strażnik miejski Sam Vimes z miasteczka Ankh-Morpork angażuje się w śledztwo dotyczące serii morderstw. Aby rozwiązać ich tajemnicę, stara się działać jak naukowiec – z chłodnym dystansem analizuje zależności między różnymi, na pozór nie powiązanymi ze sobą zdarzeniami i faktami. Precyzja i obiektywizm prowadzą go w finale do zaskakujących wniosków filozoficznych na temat natury świata, który nie zawsze jest taki, za jaki go uważamy.