Coraz więcej osób decyduje się na uzupełnienie swojego uzębienia implantami. Co należy o nich wiedzieć, zanim podejmiemy taką decyzję – o tym rozmawiamy z doświadczonym implantologiem, doktorem Krzysztofem Awiłło z Centrum Stomatologiczno- Implantologicznego dr Awiłło w Warszawie.
Czy każdy ząb można zastąpić implantem ?
Właściwie każdy. Istotna jest tu przede wszystkim ocena miejsca brakującego zęba, a konkretnie ocena warunków anatomicznych. Wysokość i szerokość kości oraz grubość tkanki miękkiej odgrywa bardzo ważną rolę. Ważna jest także szerokość miejsca pod przyszły ząb, który ma być zakładany na implancie. Mówiąc: „ząb”, mam oczywiście na myśli koronę, czyli tę część zęba, która widoczna jest w jamie ustnej.
Wracając do miejsca potrzebnego na ząb – może się tak zdarzyć, że pacjent stracił ząb wiele la temu i obecnie miejsce na trzonowiec ma szerokość 3 mm, a w normalnych, anatomicznych warunkach ten ząb ma szerokość ok 10 -11 mm.
U młodych pacjentów stosunkowo często spotykamy się z brakiem zawiązków drugich siekaczy górnych, czyli popularnie mówiąc – dwójek. Wtedy, przy braku miejsca , najczęściej zarówno na implant jak i na koronę, musimy przeprowadzić leczenie ortodontyczne, celem wytworzenia odpowiedniej szerokości.
Rozumiem zatem, że dużą rolę w implantologii przy planowaniu implantów odgrywa „dobre oko chirurga” ?
Nigdy „dobre oko chirurga” nie może być elementem decydującym o tym, czy, gdzie i w jaki sposób założyć implant. Musimy opierać się na badaniach obiektywnych, czyli odpowiednim zaplanowaniu zabiegu. Sam implant jest tylko środkiem do celu, jakim jest posiadanie estetycznego, spełniającego swoje funkcje uzębienia. Dlatego tez najnowsze programy diagnostyczne umożliwiają wykonanie symulacji odbudowy protetycznej, najodpowiedniejszej dla pacjenta. Symulację tę wykonujemy oczywiście przed rozpoczęciem leczenia. Poza symulacją protetyczną badaniem mówiącym wszystko o warunkach kostnych jest tomografia komputerowa. Obecnie do celów badania szczęk i struktur je otaczających (także w laryngologii) stosuje się tomografię stożkową, zwaną również objętościową lub wolumetryczną. Ten rodzaj badania charakteryzuje się bardzo małą dawką napromienienia i bardzo wysoką jakością obrazowania. Na polskim rynku pojawiły się już urządzenia pozwalające na nałożenie przygotowanej wcześniej symulacji odbudowy zębów na badanie tomograficzne. Korzystając z bardzo bogatej biblioteki implantów , po wyborze odpowiedniego typu, możemy założyć taki implant w miejsce najbardziej do tego odpowiednie. Jednocześnie mamy bardzo dokładne informacje o stanie tkanki kostnej i tkanek miękkich. W tym momencie wiemy także, czy potrzebne będą zabiegi korekcyjne. Tak dzieję się, kiedy np. jest za mało kości na wysokość lub szerokość. To wszystko, o czym powiedziałem, odgrywa ogromną rolę w uzyskaniu optymalnego efektu estetycznego.
Czy możliwa jest implantacja wszystkich zębów, np. po ich wypadnięciu lub usunięciu ze względów estetyczno-zdrowotnych ?
Tak, jest to oczywiście możliwe. Jednak bardzo ważny jest w tym wypadku wywiad lekarski. Czy zęby wypadły z powodu paradontozy, czy też pacjent utracił je z powodu złej higieny jamy ustnej. Ważny jest także czas, jaki minął od usunięcia zębów do momentu zgłoszenia się na implantacje. Im później tym warunki do zakładania implantów, a szczególnie estetycznego uzupełnienia zębów są trudniejsze. Należy pamiętać, że kość w miejscu, gdzie nie ma zębów, ulega szybkiemu zanikowi. Może dojść wręcz do sytuacji , że bez dodatkowych chirurgicznych zabiegów specjalistycznych nie jesteśmy w stanie wykonać implantacji. Te anatomiczne przeszkody to zatoki szczękowe a w żuchwie, czyli dolnej szczęce, nerw zębodołowy dolny, który biegnie od kąta żuchwy do okolicy pierwszego przedtrzonowca. Niewystarczająca ilość kości powoduje konieczność wykonywania zabiegów bądź to tzw. podnoszenia dna zatoki szczękowej lub też podnoszenia kostnego wyrostka zębodołowego z zastosowaniem materiałów przeszczepowych.
Fot. 1. Siekacze boczne odbudowane na implantach
Czyli osoba, która dawno straciła zęby, musi być przygotowana na zapewne kosztowny i skomplikowany proces leczenia ?
Niekoniecznie. To o czym przed chwilą mówiłem odnosi się do przypadków, kiedy chcemy uzyskać maksymalnie estetyczne efekty leczenia. Są także sytuacje, kiedy musimy zastosować inne sposoby wykonywania uzupełnień na implantach. Czy 80-letni pacjent, u którego zanik kostny w żuchwie posunął się na tyle, że nie może w ogóle używać protezy, skazany jest na papki do końca życia ? Zdecydowanie nie. Wystarczy założyć tylko 2 implanty i zastosować system zatrzasków, żeby ta kompletnie niestabilna proteza stała się uzupełnieniem spełniającym swoją funkcję, a pacjent mógł znowu cieszyć się życiem.
Planując odbudowę brakujących zębów na implantach należy brać pod uwagę wiek i wymagania estetyczne, ale również nasze, medyczne możliwości wykonania tych zabiegów. Mając przed sobą dwudziestoletnią dziewczynę, która straciła przednie zęby w wyniku wypadku, podchodzę do sprawy inaczej niż u osoby która ma już skończone 70 lat i niestabilną protezę. Tu kryterium są zarówno wymagania pacjenta, jak i jego ogólny stan zdrowia. Doskonale wiemy, ze regeneracja kostna w obu przypadkach przebiega zdecydowanie inaczej. Osobom starszym przywracamy przede wszystkim funkcję. Estetykę zapewniamy tu m.in. poprzez wykonywanie tzw. sztucznych dziąseł , czyli zastosowanie materiałów o odpowiednim kolorze imitującym tkanki miękkie. Tego typu korekty tkanek są bardzo przydatne, kiedy przy bardzo dużych zanikach kostnych planujemy wykonanie uzupełnienia nie wyjmowanego, na stałe. Istnieją takie możliwości. Należy wtedy wszczepić 4 implanty w odpowiedni sposób i, po wgojeniu, założyć na nich przykręcany protezo-most, składający się z 12 zębów.
Fot. 2. Protezo-most przykręcany na stałe do 4 implantów.
Czy przy implantach wymagana jest perfekcyjna higiena jamy ustnej ?
Jeśli perfekcyjna oznacza skuteczna to zdecydowanie tak. Do zębów na implantach podchodzimy tak jak do własnych. Szczotka , pasta, nitka dentystyczna to podstawowe wyposażenie każdego pacjenta. Obowiązkiem lekarza / a właściwie jego asystentki/ jest przeprowadzenie odpowiedniej instrukcji higieny jamy ustnej. I to u każdego pacjenta, nie tylko tego który ma implanty. Sprawdzanie stanu higieny, a także stanu zdrowia zębów to jeden z podstawowych obowiązków codziennej pracy stomatologa. Nie tylko wyleczyć, ale także dbać o pacjenta po zakończonym leczeniu. Okresowe wizyty kontrolne mają na celu ocenę sposobu prowadzonej higieny jamy ustnej oraz ocenę aktualnego stanu uzębienia. Często procesy chorobowe, jak np. próchnica początkowa, przebiegają bezobjawowo i pacjenci nie zwracają na to uwagi. A potem powstają problemy, które w konsekwencji mogą zakończyć się usunięciem zęba. Również bardzo ważna jest higienizacja okolic implantacji. Tutaj co prawda próchnica nie wystąpi na pewno, ale odkładająca się płytka bakteryjna w wyniku nieprawidłowo lub źle przeprowadzanej higieny może doprowadzić do stanu zapalnego, którego konsekwencją może być zanik kości wokół implantu i jego wypadnięcie.
Czy istnieją ograniczenia wiekowe do wykonania zabiegu implantacji ?
Ograniczeniem jest właściwie dolna, a nie górna granica wieku. Implanty możemy zakładać u osób z zakończonym tzw. wiekiem kostnym, czyli popularnie mówiąc, w momencie, kiedy wzrost już się zatrzymał. Oznacza to, że implant możemy założyć u osoby w wieku ok. 17-18 lat. Badaniem decydującym o zakończeniu wzrostu jest wykonanie rtg kości śródręcza i nadgarstków i ocena stopnia uwapnienia.
Natomiast górnej granicy wieku nie ma. Ja sam zakładałem implanty u osoby 86 letniej, która straciła kilka zębów i nie wyobrażała sobie posiadania protezy wyjmowanej.
Jakie jest ryzyko wykruszenia, wyłamania lub pęknięcia implantu ?
Bardzo małe i liczone jest ono w promilach. Z niepowodzeniem z jakim możemy się spotkać częściej /choć są to także sporadyczne przypadki/ jest odłamanie porcelany w koronie zęba. Jest to zwykle uraz mechaniczny. Ale w tym wypadku należy zdjąć koronę z implantu, naprawić i założyć z powrotem. Czasami konieczne jest wykonanie nowej korony.
Krążą mity o dużej bolesności tego zabiegu. Jaka jest prawda ?
Prawda jest taka, że są to zabiegi całkowicie bezbolesne. Dysponujemy takimi preparatami znieczulającymi, które eliminują ból całkowicie. Wykonując znieczulenie przy pomocy specjalnego komputerowego urządzenia zastępującego tradycyjną strzykawkę stwarzamy sytuację, że nawet sam moment podawania znieczulenia jest dla pacjenta komfortowy.
Przy większych i dłuższych zabiegach, kiedy podanie znieczulenia miejscowego jest niewystarczające ze względu na rozległość miejsc implantacji, bądź też ogólny stan pacjenta, można wykonać tzw. sedację /tzw. półnarkozę/ lub też znieczulenie ogólne. W obu przypadkach potrzebna jest obecność anestezjologa ze specjalistycznym sprzętem. Tak więc nie tylko podczas implantowania, ale także innych zabiegów stomatologicznych ból może być zlikwidowany całkowicie.
Panie doktorze, bardzo dziękuję za rozmowę i czy możemy liczyć na ciąg dalszy ?
Oczywiście. Ciekawych tematów związanych z implantologią jest bardzo dużo. Jest to dziedzina rozwijająca się bardzo dynamicznie i będę się chętnie dzielił z Państwem wszystkimi nowościami.
Zabiegi implantacji zębów wykonuje NZOZ Centrum Stomatologiczno-Implantologiczne dr Awiłło w Warrszawie, Al. Sikorskiego 9a.
Zobacz również:
To prawda, implanty stomatologiczne są w tej chwili najlepszym sposobem na zastąpienie własnych utraconych zębów. Są najskuteczniejsze i nie wymagają nic specjalnego już po zabiegu, wystarczy o nie dbać jak o pozostałe zęby.