Istnieje długa lista składników odżywczych poprawiających urodę, a wiele produktów spożywczych i składników odżywczych oraz ziół korzystnych dla skóry ma również korzystny wpływ na włosy i paznokcie. Warto także pamiętać, że paznokcie to nie tylko ten aspekt wyglądu zewnętrznego, ale także zwierciadło stanu odżywienia.
Paznokieć jest dynamiczną strukturą, która pozostaje aktywna mitotycznie przez całe życie. Wzrost w stanie prawidłowym następuje w kierunku liniowym od kiełkującej macierzy paznokcia, z niewielkim udziałem leżącego poniżej łożyska paznokcia. Warstwy kiełkujące macierzy paznokcia ulegają syntezie DNA, dzielą się i różnicują, aby wytworzyć płytkę paznokcia bez fazy spoczynku. Badania kinetyczne paznokci wykazują średnie tempo wzrostu 0,1 mm dziennie lub ok. 3 mm miesięcznie. Tempo wzrostu paznokci u stóp jest o około 60% wolniejsze, czyli wynosi ok. 1 mm na miesiąc. Tempo liniowego wzrostu paznokcia zmienia się jednak w różnych grupach wiekowych, wzrasta do trzeciej dekady życia, a od 25 roku życia wskaźnik ten zmniejsza się o ok. 0,5%. Istnieją jednak mocne dowody na to, że wiele czynników może modyfikować wzrost paznokci, w tym hormony (np. tarczyca, ciąża), niektóre leki, dieta (np. złe odżywianie, niedobór składników odżywczych) i czynniki środowiskowe.
Włosy, skóra i paznokcie składają się głównie z białka zwanego keratyną, które tworzy barierę ochronną i zapewnia mocną strukturę zewnętrznej warstwy nabłonka. Innym ważnym białkiem jest kolagen. Bloki budulcowe keratyny, jak i kolagenu muszą pochodzić z białka dietetycznego w postaci aminokwasów (keratyna jest syntetyzowana z 20 różnych aminokwasów, podczas gdy kolagen jest syntetyzowany z zaledwie trzech). Aminokwasy krytyczne dla syntezy kolagenu to prolina, glicyna i lizyna w obecności kofaktorów składników odżywczych, w tym witamin C, A i E oraz miedzi i cynku. Wszystko to wskazuje, jak ważna jest odpowiednia witamina na paznokcie.
Obecnie istnieje wiele badań, które wykazały wpływ suplementacji doustnej na wzrost i jakość paznokci. Według doniesień naukowych dbanie o zdrowe paznokcie wymaga zaangażowania odpowiednich suplementów, tj. witamin (zwłaszcza biotyny i keratyny) oraz minerałów, tj.: selen, cynk i siarka. Najbardziej znane są wyniki badań dotyczące skuteczności doustnej suplementacji biotyną (witamina B7), która pełni też wiele innych ważnych funkcji w organizmie. Niezaprzeczalnie stwierdzono też, że suplementacja kolagenem poprawia wzrost i siłę paznokci, a biotyna stymuluje produkcję keratyny. Poprawę syntezy kolagenu oraz rolę w tworzeniu elastyny zapewnia też krzem (krzemionka), a także witamina C. Hapalonychia (miękkie paznokcie) została powiązana z niedoborem witamin A i D, natomiast syndrom żółtego paznokcia z niedoborem witaminy E. Witamina A oraz żelazo wzmacniają płytkę paznokcia i sprawiają, że ma ona równą fakturę. Witamina C zwiększa przyswajanie przez organizm żelaza wzmacniającego paznokcie, a witamina D reguluje gospodarkę wapniową, bowiem brak wapnia znacznie pogarsza stan paznokci. Ponadto niedobory witaminy A powodują znaczne osłabienie płytki paznokciowej oraz jej nadmierną kruchość.
Minerały to kolejny ważny aspekt składu płytki paznokcia. Najczęściej wskazuje się, że dobre wyniki przynosi suplementacja selenu, cynku i siarki. Cynk (podobnie jak kwas foliowy), poza wzmocnieniem paznokci, zapobiega pojawianiu się na ich powierzchni zmian, m.in. białych plamek. Optymalna ilość krzemu, żelaza i cynku wzmacnia osłabione paznokcie, pierwiastki te stymulują też wzrost paznokcia i zapobiegają jego rozwarstwianiu. Objawem niedobór jodu oprócz zmęczenia czy osłabienia, jest także kruchość i zmatowienie płytek paznokciowych.
Codzienną, zbilansowaną dietę może uzupełnić o dostępne na rynku preparaty ziołowe. Najlepsze rośliny wpływające na paznokcie to skrzyp polny i pokrzywa oraz bambus. Zawarty w skrzypie polnym krzem, który jest budulcem paznokci, niezwykle łatwo się wchłania. Możemy również pić napary skrzypowe, które dodatkowo wzmocnią nasze paznokcie. Także pokrzywa jest doskonałym źródłem krzemionki, która wzmacnia kruchą płytkę paznokcia, a dodatkowo hamuje wypadanie włosów. Bambus to także roślina zawierająca niezwykle wysokie stężenie krzemianów, ponadto w bambusie występują nienasycone kwasy tłuszczowe, które są naturalnym rozpuszczalnikiem dla witaminy E czy prowitaminy A. Wśród roślin pozytywnie wpływających na paznokcie wymienia się także koper włoski, siemię lniane i łopian, którego korzeń, jest bogaty w siarkę. Ten pierwiastek mineralny stanowi jeden z podstawowych budulców paznokci i odpowiada za ich kondycję. Również oceaniczne algi są jednym z najlepszych znanych obecnie źródeł krzemu. Inne substancje, o których wiadomo, że poprawiają zdrowie paznokci, ale brak jest obiektywnych dowodów, to żelatyna, cystyna, L-metionina, kwas pantotenowy, sól, proso, drożdże i chrom.
Poza suplementacją nie należy zapominać o zrównoważonej, bogatej w produkty zawierające przede wszystkim witaminę D, diecie oraz piciu dużych ilości wody, ważnym czynnikiem wpływającym na właściwości fizyczne paznokcia jest bowiem również optymalne nawodnienie. Kosmetologia na słabe paznokcie zaleca stosować również specjalne serum – może ono zawierać na przykład olejek rycynowy, olejek migdałowy czy oliwę z oliwek.
W aptekach i sklepach dostępne są gotowe zestawy witamin i ziół na paznokcie, które dostarczają organizmowi niezbędnych mu składników odżywczych w ilościach zgodnych z zapotrzebowaniem.
