Dobrze zbilansowana dieta, zdrowy styl życia oraz aktywność fizyczna – to tylko jedne z czynników, które wpływają na kondycję kości. Warto uzupełniać niedobory wapnia i witaminy D, unikać papierosów oraz używek, a także ograniczać spożycie soli. W przeciwnym razie wzrasta prawdopodobieństwo choroby kości. W artykule dowiesz się o znanych schorzeniach układu kostno-stawowego.
Jakie są choroby kości? Najpopularniejsze schorzenia
Kości pełnią przede wszystkim funkcję obronną. Chronią między innymi serce, mózg czy płuca przed urazami. Chociaż kojarzą się z czymś mocnym oraz twardym, nie są niezniszczalne.
Jedną ze znanych chorób kości i stawów jest osteoporoza. Schorzenie to sprawia, że tkanka kostna traci stopniowo swoją masę oraz gęstość. Przyczynia się do tego, chociażby:
- niedobór wapnia,
- nadmiar sodu w diecie,
- palenie papierosów,
- wątła budowa ciała.
Objawy często są początkowo niezauważalne. Regularne łamanie się kości nawet w niepozornych sytuacjach, czy silne bóle kostne podczas dźwigania mogą sygnalizować problemy zdrowotne. Osteoporoza przeważnie ma charakter pierwotny, czyli postępuje wskutek naturalnego procesu starzenia się. Objawy można zaobserwować w przypadku kobiet, które ukończyły 40 lat i przeszły menopauzę. Jeśli chodzi o mężczyzn, to częściej diagnozowana jest choroba Pageta. U niektórych pacjentów rozpoznawana jest również osteoporoza wtórna, której przyczyną są zaburzenia hormonalne, niektóre choroby autoimmunologiczne oraz lekarstwa, a także alkoholizm i kłopoty z prawidłowym funkcjonowaniem wątroby.
Jakie jeszcze są choroby kości i stawów? Reumatoidalne zapalenie stawów początkowo może przypominać grypę. Pojawiają się objawy takie jak osłabienie, podwyższona temperatura ciała, problemy z apetytem. Inne dolegliwości np. sztywność stawów oraz wyraźny obrzęk stają się kłopotliwe dopiero po czasie, więc postawienie prawidłowej diagnozy bywa trudne – może to trwać nawet kilka miesięcy. Dotyczy przede wszystkim osób między 30 a 50 rokiem życia. Może to być choroba genetyczna kości albo być efektem nieprawidłowo rozwiniętego układu odpornościowego lub złego trybu życia. Zaniechanie leczenia może znacznie ograniczyć sprawność.
Artroza, czyli inaczej choroba zwyrodnieniowa stawów to skutek nieprawidłowości w obrębie chrząstki stawowej – spada jej ilość oraz ogólny stan. Może to być choroba genetyczna kości, ale przyczyną potrafi też być nadwaga czy wyczynowe uprawianie sportu. Częściej chorują kobiety. W jaki sposób się objawia? Stawy zaczynają sztywnieć oraz wywoływać silny ból, który znacznie utrudnia funkcjonowanie. Z czasem ta rzadka choroba kości ogranicza mobilność ruchową. Schorzenia nie da się wyleczyć, ale można ograniczyć jego rozwój.
Dowiedz się więcej o chorobach kości od ekspertów: https://www.adamed.expert/pacjent/choroby-i-objawy/kosci-i-stawy
Nowotworowe choroby kości
Choroby kości i stawów nie zawsze muszę być wywołane przez proces starzenia się organizmu. W przypadku nowotworów przyczyny mutacji w organizmie nie są do końca znane.
Wśród nowotworowych schorzeń warto wspomnieć o chorobie Olliera. Enchondromatoza objawia się w formie guzów (chrzęstniaków) o różnych wielkościach i kształtach. Lekarze przeważnie lokalizują je w tkance chrzęstnej, a dokładnie blisko kości długich. Sygnałem ostrzegawczym powinny być wszelkie zniekształcenia w okolicy ramion, nierównej długości ręce lub nogi, a także koślawe kolana. Rokowania w pełni zależą od momentu postawienia diagnozy.
Wśród agresywnych guzów trzeba wymienić mięsak Ewinga, czyli chorobę kości, która dotyczy głównie dzieci oraz młodzieży. Nowotwór atakuje przede wszystkim kości długie, a najczęściej odcinek udowy. Może jednak również występować w kościach płaskich, a rzadziej w kręgosłupie. Trudno go wykryć, bo początkowo przebiega bezobjawowo. W momencie pojawienia się guzów stają się one bolesne pod wpływem dotyku, a wokół nich tworzą się obrzęki. Mięsak doprowadza do częstego łamania się kości nawet w niegroźnych, codziennych sytuacjach. W przypadku tej choroby kości również decyduje czas diagnozy. Przy przerzutach przeżywalność szacowana jest na ok. 3 lata.
Rzadkie choroby kości, czyli jakie?
Choroby kości mogą zostać zdiagnozowana u każdego, mają swoje indywidualne uwarunkowania. Niektóre schorzenia rozpoznawane są rzadziej i do nich należy właśnie choroba Gorhama-Stouta. W trakcie badań można zauważyć, że masa kostna spada – wygląda to tak, jakby kości stopniowo zanikały, bo tkanka kostna zmienia się w tkankę miękką. Dla samych pacjentów alarmujący jest ból. Jeśli choroba obejmie kręgosłup albo czaszkę, to potrafi wywołać paraliż. Może zaatakować jednoogniskowo lub wieloogniskowo. W diagnozie pomagają badania radiologiczne oraz rezonans magnetyczny. Na tę rzadką chorobę kości nie ma żadnego lekarstwa, a rokowania trudno przewidzieć.
Które choroby kości są genetyczne?
W przypadku chorób kości genetyka również potrafi decydować o wszystkim. Wśród takich schorzeń jest osteopetroza, czyli choroba Albersa-Schönberga. W świecie medycznym funkcjonuje od momentu opisania jej przez niemieckiego chirurga o identycznym nazwisku. Może objawiać się bólami kości oraz powstawaniem ropni. Czasem pierwsze symptomy pojawiają się już u niemowlaków. Przyczyną tej choroby kości jest nieprawidłowe działanie osteoplastów. Przez kości stają się bardziej gęste i twarde, więc łatwiej się łamią oraz ulegają urazom mechanicznym.
Źródła:
- https://www.medonet.pl/zdrowie,siedem-najgorszych-chorob-kosci-i-stawow,artykul,04324503.html
- https://www.medonet.pl/zdrowie,grozna-i-rzadka-choroba-gorhama-stouta–znane-sa-tylko-64-przypadki,artykul,1724958.html
- https://www.medonet.pl/zdrowie,choroby-kosci–symptomy–ktorych-nie-wolno-lekcewazyc,galeria,1724758.html
- https://nowagenetyka.pl/osteopetroza-czyli-choroba-albersa-schonberga-czy-moze-byc-dziedziczna/
- https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/65000,choroba-zwyrodnieniowa-stawow-artroza
- https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/64948,osteoporoza
