Schizofrenia a narkotyki i alkohol – jak używki wpływają na stan zdrowia chorego?
Nadużywanie substancji psychoaktywnych jest bardzo niekorzystnym pod względem skuteczności prowadzonej terapii zjawiskiem, które niestety jest dość powszechne.
„Podwójna diagnoza” czyli współistnienie schizofrenii i nadużywania substancji psychoaktywnej
Chorzy spełniający kryteria tak zwanej „podwójnej diagnozy” to szczególna grupa pacjentów, którzy wymagają rzetelnej diagnostyki, jak również adekwatnego postępowania terapeutycznego. Prócz leczenia przeciwpsychotycznego stosowanego w schizofrenii konieczne jest także wdrożenie stosownego leczenia odwykowego.
Nadużywanie substancji psychoaktywnych jest bardzo niekorzystnym pod względem skuteczności prowadzonej terapii zjawiskiem, które niestety jest dość powszechne – w przypadku alkoholizmu odsetek uzależnionych jest nawet trzy razy wyższy niż w populacji ogólnej.
Początki schizofrenii a używki
Jak wpływają używki na osoby, u których podejrzewa się początki schizofrenii? Substancje psychoaktywne, w szczególności narkotyki, jak dowiedziono, mogą przyspieszyć ujawnienie się objawów schizofrenii u osób, obciążonych podatnością. Przyjmowanie kannabinoidów ( nawet jednokrotny epizod) może skutkować rozwojem psychoz trwających przez wiele miesięcy. Zazwyczaj są to urojenia o charakterze prześladowczym – chory ma przeświadczenie, że jest prześladowany, podsłuchiwany, że wszyscy spiskują przeciwko niemu.
Wpływ substancji psychoaktywnych na przebieg schizofrenii
Uzależnienie od substancji psychoaktywnych ma zdecydowanie negatywny wpływ na przebieg schizofrenii i znacznie zmniejsza szanse na osiągnięcie sukcesu terapeutycznego. Jest to związane zarówno z bezpośrednim niekorzystnym wpływem używek na stan pacjenta jak i z faktem, iż chorzy będący pod wpływem różnego rodzaju substancji psychoaktywnych zaniedbują swoje potrzeby, nie stosują się do zaleceń terapeutycznych i nie przyjmują regularnie koniecznych leków.
Używki a leki przeciwpsychotyczne
Substancje psychoaktywne na ogół osłabiają skuteczność leków przeciwpsychotycznych,
a także mogą przyczynić się do spotęgowania ich niepożądanych objawów oraz wygenerowania symptomów przypominających psychotyczne.
Ponadto substancje psychoaktywne znacznie utrudniają możliwość osiągnięcia długotrwałej remisji objawów chorobowych i zmniejszają prawdopodobieństwo pomyślnego przebiegu choroby.
Nawet fakt nadużywania substancji psychoaktywnych w przeszłości, mimo aktualnego pozostawania w abstynencji, jest czynnikiem rokowniczo niekorzystnym, skutkującym złą tolerancją leków, mniejszą ich skutecznością oraz wątpliwej jakości współpracą na linii lekarz – pacjent.
Współpraca z pacjentem z rozpoznaniem „podwójnej diagnozy”
Współpraca z pacjentem jest sprawą kluczową dla całego procesu terapeutycznego, a brak zaangażowania ze strony chorego znacznie utrudnia lub wręcz uniemożliwia powodzenie leczenia. Pacjenci z grupy „podwójnej diagnozy” z wielu względów bardzo źle kooperują, ponadto częściej niż inni chwytają się własnych sposobów walki z objawami psychotycznymi oraz symptomami wynikającymi z działań niepożądanych neuroleptyków.
Rozwiązaniem problemu wątpliwej współpracy z pacjentami uzależnionymi od substancji psychoaktywnych może być zastosowanie długodziałających leków przeciwpsychotycznych (zwanych w skrócie LAI).
LAI to neuroleptyki podawane w formie iniekcji co kilka tygodni przez personel medyczny. Takie rozwiązanie eliminuje konieczność codziennego przyjmowania leków doustnych, które często są pomijane przez chorych i znacznie zwiększa szanse na skuteczność terapii.