Rozpoznanie i pierwsza pomoc przy udarze mózgu i zawale serca
Nieprawdą jest, że udary i zawały serca dotyczą tylko osób starszych. Tak naprawdę mogą dotknąć każdego. Przyczyniają się do tego różne czynniki, głównie niezdrowy tryb życia, otyłość, nadciśnienie tętnicze, palenie papierosów, brak ruchu czy chociażby stres. Warto więc dbać o swoje zdrowie, mając na uwadze czyhające niebezpieczeństwo. Niezwykle istotną kwestią jest także umiejętność rozpoznania objawów udaru czy zawału serca oraz udzielenie pierwszej pomocy. Każdy powinien wiedzieć jak się zachować, bo często to wczesne rozpoznanie i błyskawiczna reakcja mogą uratować komuś życie. 
Rozpoznanie udaru
Udar to nagłe zaburzenie pracy mózgu mogące prowadzić do trwałego paraliżu, a nawet utraty życia. Jednym z najważniejszych czynników decydujących o szansach na powrót do zdrowia jest czas. Im prędzej rozpoznany zostanie udar, tym lepiej. Nie potrzebne są specjalistyczne kursy, wystarczy zapamiętać kilka objawów towarzyszących udarom. Oto one:
- silny ból głowy — jeśli ktoś uskarża się na silny, przeszywający ból głowy, który pojawił się nagle nie należy tego bagatelizować
- zaburzenia widzenia — pojawiają się nagle i najczęściej obejmują tylko jedno oko
- wykrzywienie twarzy, pojawienie się asymetrii, najczęściej opada jeden kącik ust
- problemy z mową, bełkot — chory często próbuje przekazać jakieś informacje, ale nie jest w stanie skonstruować nawet jednego słowa
- nagłe problemy z utrzymaniem równowagi w pozycji leżącej i siedzącej— przypomina to najczęściej pijackie zachowanie
- problemy z poruszaniem kończynami — wystąpienie nagłego niedowładu najczęściej jednej strony ciała
Jeśli wymienione powyżej objawy zostaną zaobserwowane, należy prędko zadzwonić po pogotowie. Zdarzają się przypadki, w których powyższe symptomy nagle ustępują, nie należy się tym jednak sugerować, pomoc powinna zostać wezwana, wszystkie oznaki mogą bowiem wrócić z jeszcze większą siłą.
Pierwsza pomoc w przypadku udaru mózgu
Pierwszą, najważniejszą czynnością, jaką trzeba podjąć jest wezwanie karetki pogotowia. Należy dokładnie opisać dyspozytorowi występujące objawy, podać adres, pod którym znajduje się chory i wraz z nim czekać na pomoc. W tym czasie, jeśli poszkodowany jest przytomny, trzeba ułożyć go wygodnie. Jeśli nie ma z nim żadnego kontaktu, najodpowiedniejsze będzie zastosowanie ustalonej pozycji bezpiecznej. Konieczne jest uważne obserwowanie reakcji organizmu danej osoby. W przypadku zatrzymania akcji serca lub wystąpienia bezdechu należy podjąć czynności ratunkowe, czyli przystąpić do resuscytacji krążeniowo-oddechowej (30 uciśnięć klatki piersiowej, 2 oddechy ratownicze). Gdy chory jest przytomny, został bezpiecznie ułożony na podłodze i jest nam dobrze znany, warto rozglądnąć się dookoła w poszukiwaniu karty medycznej, recept, czy leków na co dzień zażywanych przez poszkodowanego. Wszystkie te informacje mogą przydać się ratownikom medycznym, a potem lekarzom. Niezwykle istotną kwestią jest również niepodawanie żadnych napojów ani posiłków przed przyjazdem pogotowia.
Objawy zawału serca
Podobnie jak udar mózgu zwał serca można rozpoznać. W tym przypadku również decydująca jest pierwsza godzina od pojawienia się symptomów oraz szybka i sprawna reakcja. Zawał serca może mieć kilka różnych symptomów, do najczęściej spotykanych należy piekący ból w klatce piersiowej. Ludzie, którzy przeżyli zawał, często wspominają o bólu całej klatki piersiowej, zwłaszcza okolic mostka. Przeszywającym, duszącym uczuciu, przywodzącym na myśl rozdzieranie serca na kawałki. Istnieją jednak tak zwane nietypowe objawy, są nimi:
- ból w krtani i żuchwy
- duszności, problemy z oddychaniem niezwiązane z wysiłkiem fizycznym oraz kaszel, któremu towarzyszy odkrztuszanie wydzieliny
- przeszywający ból pleców, głównie między łopatkami
- nudności i wymioty nie mające związku ze zjedzonymi wcześniej potrawami
- silny ból górnej części brzucha
- uczucie tak zwanych „zimnych potów” i towarzyszące im zawroty głowy
- nasilające się lęki (zdarza się, że chory nagle zaczyna odczuwać przejmujący lęk przed śmiercią, wpada w panikę)
Zazwyczaj objawy te występują dłużej niż 15 minut. Jeśli zostaną zaobserwowane, należy jak najprędzej wezwać pogotowie.
Pierwsza pomoc przy zawale serca
Zanim podjęte zostaną inne czynności należy zadbać o to, by karetka została wezwana na miejsce zdarzenia. Pomoc wyszkolonych ratowników medycznych jest w przypadku zawału nieodzowna. W oczekiwaniu na ich przyjazd należy starać się pomóc choremu. Jeśli nie stracił przytomności należy namówić go, by zaczął kaszleć. To wprawi w ruch przeponę, która zacznie uciskać na serce, a więc próbować przywrócić mu miarowy rytm. Podobne czynności należy powtarzać przez co najmniej 2 minuty. Kolejną istotną kwestią jest ułożenie poszkodowanego w wygodnej pozycji na plecach, najlepiej na ziemi i okrycie go kocem. Jeśli dana osoba ma na sobie bluzkę z guzikami ciągnącymi się aż do brody powinno się je rozpiąć, by ułatwić oddychanie. W przypadku zawału dobrze jest podać choremu dwie tabletki zawierające kwas acetylosalicylowy, który znajduje się m.in. w Aspirynie i Polopirynie bądź nitroglicyrynę, jednak w jej przypadku trzeba mieć pewność, że występujące symptomy są oznakami zawału serca, a nie omdlenia czy choroby wieńcowej, inaczej można zaszkodzić choremu. Podjęte w porę działa mogą uratować komuś życie, dlatego nie należy się bać, trzeba działać!
