W Polsce kleszcz pospolity (Ixodes ricinus) występuje najczęściej i stanowi potencjalnie największe zagrożenie zdrowotne. Odgrywa poważną rolę w przenoszeniu wielu zarazków powodujących groźne choroby ludzi i zwierząt. Szacuje się, że nawet 30% kleszczy może być zainfekowanych jednym lub kilkoma gatunkami chorobotwórczych zarazków.
Występowanie kleszczy
Duże skupiska kleszczy można napotkać w leśnych legowiskach dzikich zwierząt np. saren i dzików, wzdłuż leśnych ścieżek i w pobliżu wodopojów. Kleszcze coraz częściej atakują ludzi i domowe zwierzęta w miejskich parkach na terenach rekreacyjnych a nawet w przydomowych ogródkach.
Kleszcze mogą być skutecznie rozprzestrzeniane przez wszystkie gatunki lądowych zwierząt w tym najskuteczniej przez gryzonie i ptaki. Jedną z przyczyn rosnącego zagrożenia tymi pasożytami może być wzrastająca liczebność pogłowia dzikich zwierząt – naturalnych żywicieli kleszczy. Zwierzęta zbliżają się do siedzib ludzkich w poszukiwaniu łatwo dostępnego pożywienia i pozostawiają tam nassane krwią kleszcze, które po przeobrażeniu mogą atakować ludzi i domowe zwierzęta.
Kleszcz pospolity jest przenosicielem wielu chorobotwórczych zarazków, w tym m.in. wirusów kleszczowego zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych, chorób krwi powodowanych przez bakterie (Anaplasma) i riketsje (Ehrlichia) oraz pierwotniaki z rodzaju Babesia powodujące chorobę podobną do malarii. Najbardziej znana choroba odkleszczowa to borelioza powodowana przez Gram-ujemne krętki Borrelia burgdorferi. Ostatnio wykazano, że na zielonych terenach miast częściej niż w lasach spotyka się kleszcze zainfekowane jednocześnie przez więcej niż jeden gatunek patogenów.
Naturalnym źródłem czynników zakażających są dziko żyjące zwierzęta, natomiast unikalne cechy rozwojowe, anatomiczne i fizjologiczne kleszczy powodują, że są to niezwykle efektywne wektory przyczyniające się do szerzenia chorób zakaźnych w środowisku. Każde kolejne stadium rozwojowe może zostać zakażone a następnie przekazać patogeny na kolejne stadium np. zainfekowana samica kleszcza deponuje patogeny w składanych jajach, a po dokonanym rozwoju setki wylęgłych larw a później nimfy i osobniki dorosłe mogą przenosić te zarazki do krwi żywicieli. Ponadto w organizmie kleszcza patogeny mogą się rozmnażać i przetrwać przez wiele lat zachowując ciągłą zdolność do kolejnych zakażeń.
Czynniki zakaźne mogą być przenoszone do krwi żywiciela wraz ze śliną już w pierwszych godzinach po wczepieniu kleszcza. Taki sposób transmisji jest znany w przypadku niektórych wirusów oraz stadiów inwazyjnych pierwotniaków Babesia sp. Podczas usuwania przyczepionych kleszczy możliwe jest uszkodzenie powłok ciała i wylanie zakażonych płynów ustrojowych pasożyta.
Ochrona przed kleszczami
Wybierając się do lasu dobrze jest ubrać jasne ubranie, na którym łatwo dostrzec pełzające kleszcze. Ubranie chronione ściągaczami w nadgarstkach i na kostkach, wysokie buty i czapka mogą częściowo ochraniać przed ich atakami. Skuteczną ochronę przed kleszczami zapewniają środki odstraszające, czyli repelenty – np. KICK THE TICK Max Repelent Plus. Trójskładnikowa formuła preparatu zapewnia ochronę nie tylko przed kleszczami, ale również komarami i meszkami. Preparat odstrasza kleszcze i owady oraz zakłóca działanie ich receptorów czuciowych.Można używać go do zabezpieczania dzieci już od 3-go roku życia.
Bezpieczne usuwanie kleszczy
Po powrocie do domu z lasu, parku czy nawet po pracy w ogrodzie należy gruntownie przejrzeć odzież i ciało. Kleszcze można przynieść do domu na ubraniu, butach a także razem z pamiątkami z wycieczki np. z bukietem liści czy zebranych kwiatów. Jeśli pasożyt przedostanie się pod ubranie to może upłynąć kilka godzin zanim odnajdzie właściwe dla siebie miejsce wkłucia i rozpocznie pasożytowanie. Wybiera na ogół miejsca, gdzie skóra ludzka jest miękka, np. wewnętrzne części kończyn, zagięcia stawowe i szyja na granicy włosów.
Wkłucie kleszcza, w przeciwieństwie np. do ukłucia komara nie jest odczuwane, to najczęściej odkrywa się przyczepionego pasożyta przypadkowo lub podczas oględzin ciała po powrocie ze spaceru. W celu ograniczenia ryzyka transmisji zarazków kleszcze należy usuwać tak szybko jak to jest możliwe.
Do usunięcia kleszcza w warunkach domowych i gdy nie mamy możliwości szybkiego skorzystania z pomocy lekarza można użyć zestawu do bezpiecznego usuwania kleszczy KICK THE TICK expert. Zestaw składa się z aplikatora z pojemnikiem aerozolowym, który służy do zamrożenia i unieruchomienia pasożyta oraz z przyrządu do wyciągania kleszczy. Aplikator jest bardzo wygodny w użyciu i działa pod każdym kątem. Jest to szczególnie istotne jeśli wkłucie kleszcza nastąpiło w miejscu zgięcia stawu lub pachwinie. W wyrobie została zastosowana specjalna technologia ( tzw. APRF Technology), która powoduje utworzenie na ciele pasożyta trwałej powłoki chroniącej przed rozerwaniem jego ciała podczas zabiegu.
Po zastosowaniu aplikatora kleszcza należy usunąć używając dołączonego do zestawu przyrządu do bezpiecznego usuwania kleszczy.Przyrząd posiada dwie końcówki opracowane z myślą o różnych rozmiarach kleszczy – larw i nimf oraz okazów dorosłych. Producent zestawu pomyślał również o możliwości przekazania kleszcza do badan diagnostycznych celem sprawdzenia, czy był on nosicielem chorobotwórczych drobnoustrojów. Służy do tego specjalna probówka, w której można umieścić kleszcza.
KICK THE TICK expert jest wyrobem medycznym dostępnym w aptekach i na stronie www.sklep.icbpharma.pl
Wydajny aplikator zawiera ok 60 dawek – co pozwala na bezpieczne usunięcie do 20 kleszczy.
Użycie wyrobu medycznego KICK THE TICK expert może w sposób znaczący obniżyć ryzyko zakażenia groźną chorobą odkleszczową Warto ten zestaw mieć zawsze pod ręką, szczególnie jeśli lubimy aktywny wypoczynek, spacery do parku czy lasu. Więcej informacji na stronie
www.kickthetick.pl. Jak usunąć kleszcza można zobaczyć tutaj:
