Z powodu dominującej dzisiaj kultury obrazkowej, dzieci mają coraz większe kłopoty, by skupić się na słowie pisanym. Wpływa na to multimedialność różnego typu przekazów, które zaburzają proces linearnej lektury. Twoje dziecko nauczyło się czytać, lecz nie czerpie z tego radości? Pora to zmienić! Takie podejście do czytania nie tylko zaburza proces poznawania świat, lecz może także przyczynić się do porażek edukacyjnych. Przedstawiamy kilka praktycznych porad.
Zamiłowanie do książek wynosi się z domu
Przede wszystkim należy być konsekwentnym. Jeśli Ty nie czytasz, a w domu brak książek, jak chcesz zachęcić do tego dziecko? Na własnym przykładzie pokaż mu, jak piękny i pasjonujący potrafi być świat literatury. – Czytanie nie musi kojarzyć się ze szkolnym obowiązkiem, nudnymi lekturami i przymusowym wkuwaniem wersów na pamięć. Przekonaj malca, że pochłanianie książek sprawia Ci przyjemność i wdróż tę czynność do codziennego rozkładu dnia. Dzieci uczą się przez obserwację i naśladownictwo, dlatego tym sposobem mogą zaadaptować ten nawyk. Wspólnie starajcie się przeczytać choć kilka stron dziennie. Istotne są również wspólne rozmowy o książkach, przekładanie fabuły lektur na zabawy, dobieranie zabawek związanych z ulubionymi książkami dziecka. Wtedy nasza pociecha może odnieść wrażenie, że funkcjonuje w świecie literatury, który jest ciekawy i nie ogranicza się jedynie do książek jako do przedmiotów – mówi Anna Chmielewska pedagog, autorka wielu eksperckich artykułów w portalu rodzicielskim Achtedzieciaki.pl.
Staraj się ożywić spojrzenie dziecka na teksty pisane, rozbudzić jego wyobraźnię. W wolnym czasie zabieraj je na wydarzenia związane z literaturą – przedstawienia teatralne, filmy na podstawie książek, spotkania z pisarzami i festiwale dotyczące lektur dla dzieci i młodzieży.
Zbadaj literackie potrzeby dziecka i jego czytelnicze możliwości
Przekonanie nastolatka do książek zajmuje zwykle więcej czasu, niż przyzwyczajanie kilkulatka do wspólnych wieczorów z ulubionymi bajkami na dobranoc. Przede wszystkim należy uzbroić się w cierpliwość i na siłę nie zmuszać młodego buntownika do wertowania nieinteresujących go tytułów. Połowa sukcesu zależy od trafienia na właściwą książkę, reszta zaś od Twojego zaangażowania i wrodzonej ciekawości pociechy. Zapewnij nastolatkowi literaturę odpowiednią do jego wieku i zadbaj o to, by od najmłodszych lat miał kontakt z książkami.
– Warto udać się z kilkulatkiem do miejskiej biblioteki i zaproponować, by sam wybrał pozycje, które najbardziej go interesują. Jeżeli tytuł okaże się nietrafiony – zawsze można zmienić tematykę na ciekawszą. Należy być świadomym czytelniczych możliwości swojej pociechy – mówi Anna Chmielewska pedagog, autorka wielu eksperckich artykułów w portalu rodzicielskim Achtedzieciaki.pl. Jeżeli sylabizuje i powoli składa wyrazy w całe zdania – nie podsuwaj mu długich i skomplikowanych tekstów. Gdy opanuje sztukę biegłego czytania – zaoferuj mu obszerniejszy wolumin. Oczytany maluch będzie mieć satysfakcję z przebrnięcia przez gruby tom i być może w przyszłości zacznie sięgać po dłuższe książki. Jeśli Twoje dziecko jest miłośnikiem filmów przygodowych lub science fiction – istnieje duża szansa, że zainteresują go powieści powstałe na podstawie kinowej fabuły. Młodym czytelnikom łatwiej jest utożsamić się historią podziwianego bohatera, niż z perypetiami nieznanej postaci z bajki, o której nie może porozmawiać z rówieśnikami. Zawsze dostosowuj tematykę do zainteresowań malucha. Upewnij się, czy bardziej fascynuje go życie zwierząt, kosmos, piłka nożna, czy fantastyka. Twoje dziecko jest wzrokowcem? Może na sam początek warto zainteresować je komiksami? Pomagaj mu w zrozumieniu ilustracji, rysunków i wykresów towarzyszących tekstowi. Zachęć je do mówienia o tym, co dzieje się na obrazku.
Pokaż korzyści i miejsca związane z literaturą
Wytłumacz dorastającemu nastolatkowi, że czytając książki, poszerzy zasób swojego słownictwa, nauczy się poprawnie formułować zdania i rozbudzi wyobraźnię. Któż nie czerpał nigdy przyjemności z wyobrażania sobie różnych sytuacji, o których dopiero co przeczytał w ulubionej powieści? Taka umiejętność stanie się atutem w późniejszych etapach nauki. Nie ograniczaj się jednak jedynie do argumentów, że dzięki rozwijaniu czytelniczych pasji dziecko posiądzie umiejętność poprawnej pisowni i przyswoi zasady właściwej interpunkcji. Nie dla każdego wyda się interesujące. Możesz pokazać dziecku, że dzięki literaturze otwiera się przed nami inny świat, poznajemy nowe rzeczy, uczymy się na podstawie cudzych doświadczeń i kształtujemy własne postawy. Zachęcaj je także do prób pisarskich – krótkich historyjek, pamiętnika czy do tworzenia komiksów. Wtedy przekona się, że pisanie to interesujący proces twórczy, który przynosi dużo radości i satysfakcji, ale wymaga wysiłku. Nabierze wtedy szacunku do słowa pisanego, a wspólne odczytywanie jego tekstów może stać się świetną zabawą.
Jeśli nie masz wystarczającej ilości czasu, aby poświęcić go maluchowi, zaznajom go z możliwościami audiobooków – zwłaszcza tych z bogatą intonacją lektora i wciągającą fabułą. To kolejna nieoceniona forma pomocy dla dzieci uczących się czytać. Zdaniem pedagogów, słuchanie lektur zachęca do sięgania po papierowe wydania i samodzielnego czytania. Pamiętaj jednakże, że pomimo tego, iż czytanie dzieciom jest niezwykle istotne, musi nadejść ten moment, w którym zacznie ono dokonywać własnych lekturowych wyborów i samo będzie umiało zapanować nad procesem czytania. Dla prawidłowego rozwoju intelektualnego Twojej pociechy niezwykle ważne jest zapoznawanie malucha z procesem powstawania książek i miejscami, z którymi są one związane. Zaprowadź malca do drukarni, publicznej biblioteki, księgarni i antykwariatu – niech pozna miejsca, w których można obcować z literaturą i czasopismami.
achtedzieciaki.pl
