Eksperci zalecają wyłączne karmienie dziecka piersią przez pierwsze 6 miesięcy jego życia. Model naturalnego karmienia promowany jest jako najzdrowszy tryb żywienia noworodków i niemowląt, dostarczający dziecku najważniejszych składników odżywczych. Jednak wiele mam, pomimo ogromnej motywacji do karmienia piersią, doświadcza kryzysu laktacyjnego. Czym on jest i jak go przetrwać?
Laktacja – szczególny okres w życiu kobiety
Mianem laktacji określa się proces produkcji pokarmu przez kobiece piersi. To natura tak „zaprojektowała” kobietę, aby jej piersi były zdolne do wytwarzania mleka. Nie każda mama wie, że mechanizm laktacji rozpocząć się może nawet przed urodzeniem dziecka. Właściwy jednak odruch wytwarzania pokarmu, tzw. odruch prolaktynowy, wywoływany jest przez ssanie piersi przez dziecko. Powoduje to pobudzenie zakończeń nerwów czuciowych znajdujących się w skórze brodawki i otoczki. Bodźce te trafiają do podwzgórza, a następnie do przedniego płata przysadki mózgowej. Uwalnia ona prolaktynę, która z kolei pobudza pęcherzyki mleczne do wytwarzania mleka. Z różnych przyczyn na pierwszym etapie karmienia piersią może się często pojawić tak zwany kryzys laktacyjny.
Czym jest kryzys laktacyjny?
Kryzys laktacyjny zalicza do naturalnego przebiegu laktacji i dotyczy kobiety, która odczuwa pozornie zbyt małą ilość mleka w piersiach. Najczęściej taka sytuacja dotyczy mam w okresie od 2 do 6 tygodnia po urodzeniu dziecka oraz w 3 miesiącu po porodzie. Kobieta może mieć wrażenie, że brakuje jej pokarmu, a dziecko się nie najada.
Dla uspokojenia wszystkich kobiet, które doświadczyły lub mogą w przyszłości doświadczyć takiego zjawiska, jak kryzys laktacyjny, należy zaznaczyć, że w żadnym przypadku nie jest on odstępstwem od prawidłowego przebiegu laktacji. To jej naturalny element, choć nie każda młoda mama go doświadczy. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w obliczu kryzysu laktacyjnego.
Co może wywołać kryzys laktacyjny?
Dlaczego zdarza się, że dotychczasowe karmienie piersią zostaje zaburzone, kobieta ma wrażenie, że pokarmu jest zbyt mało, a dziecko się nie najada? Powodów takiego stanu rzeczy może być wiele, a wśród nich wymienić należy:
- skok rozwojowy u dziecka,
- infekcję u niemowlęcia,
- chorobę mamy,
- ząbkowanie,
- nagłą rozłąkę,
- stres matki.
Na szczęście kryzys laktacyjny nie jest równoznaczny z utratą pokarmu – można go przetrwać i powrócić do swobodnego karmienia piersią. W jaki sposób?
Jak przetrwać kryzys laktacyjny?
Często można spotkać się ze stwierdzeniem, że za prawidłową laktację odpowiadają nie piersi, ale głowa młodej mamy. Coś w tym jest, ponieważ nastawienie kobiety do karmienia piersią ma niebagatelne znaczenie. Jeśli kobieta ma wątpliwości, czy dziecko się najada i czy nie dotknął jej kryzys laktacyjny, powinna sprawdzić obiektywnie, czy maluszek ssie spokojnie pierś przez około 10-20 minut i czy wyraźnie słychać połykanie pokarmu.
Prawidłowe przybieranie dziecka na wadze jest najlepszym potwierdzeniem tego, że nasz maluszek otrzymuje właściwe porcje pożywienia. Wystarczy więc ważyć dziecko regularnie, np. raz w tygodniu. Jeśli przybiera na wadze średnio od 100 do 250 g na tydzień, wszystko jest w porządku. Po 3 miesiącu życia maluszek będzie wolniej przybierał na wadze niż w początkowym okresie i to także nie powinno niepokoić rodziców
W obliczu kryzysu laktacyjnego ważne jest, aby młoda mama wiedziała, jak zareagować. Niezależnie od źródła problemu laktacyjnego, istotne jest szybkie działanie i częste przystawianie dziecka do piersi, co pobudzi laktację. Być może rozwiązaniem będzie zmiana techniki przystawienia dziecka do piersi. Jeśli to nie pomoże, dobrym pomysłem może się okazać skonsultowanie się z pediatrą i doradcą laktacyjnym, którzy poszerzą wiedzę młodej mamy na temat samego procesu laktacji. W obliczu kryzysu laktacyjnego nie warto rezygnować całkowicie z karmienia piersią, ponieważ to właśnie zwiększenie częstotliwości przystawiania dziecka i karmienie naturalne mogą przywrócić odpowiednią laktację i prawidłowo ją stymulować.
