Nic nie kojarzy się z jesienią tak, jak liście opadające z drzew, tworzące kolorowe korytarze na trawnikach, ścieżkach i chodnikach. Jednak gdy liście zaczynają ulegać rozkładowi i gniciu, stają się wylęgarnią pleśni, a tym samym – zmorą alergików. Jakie są objawy alergii na pleśń i jak sobie z nimi poradzić?
Alergia na pleśń – czyli na co?
Pleśnią nazwa się mikroskopijne grzyby strzępkowe, które wytwarzają zarodniki unoszące się w powietrzu. Zarodniki są tak małe, że nie sposób ich dojrzeć gołym okiem. Dzięki swoim niewielkim rozmiarom mogą być łatwo przenoszone przez wiatr oraz bez trudu dostawać się do dróg oddechowych.
Pleśń może być przyczyną objawów alergii, a nawet astmy. Nie wszystkie gatunki grzybów pleśniowych uczulają. Najczęściej są to: Alternaria, Aspergillus, Cladosporium, Penicillium.
Grzyby pleśniowe są rozpowszechnione w środowisku człowieka. Mogą rozwijać się wewnątrz budynków oraz na zewnątrz. Szczególnie często można je znaleźć w zbutwiałych częściach roślin, w ziemi kwiatków doniczkowych, pod warstwą tapety, w zaniedbanych instalacjach wodnych czy na ścianach budynków. [1], [2]
Co sprzyja rozwojowi pleśni?
Pleśń jest wszechobecna niezależnie od pory roku, ale są pewne czynniki, które nasilają jej wzrost. Często rozwija się w pomieszczeniach o dużym poziomie wilgoci, gdzie jest ciemno i zimno i w których są problemy z odpowiednią wentylacją czy klimatyzacją. Mogą to być kuchnie, łazienki, piwnice i drewniane domki letniskowe. Rezerwuarem zarodników pleśni może także być kurz i nieprawidłowo używane i serwisowane systemy klimatyzacyjne. Suszenie prania w nieprzystosowanych do tego pomieszczeniach jest również sprzyjająca.
Dlaczego alergia na pleśń nasila się jesienią?
Chociaż alergia na pleśń występuje przez cały rok, to jesień jest prawdziwą udręką dla uczulonych osób. Powodem jest znaczny spadek temperatur, krótszy dzień oraz częste opady, które podnoszą wilgotność powietrza. Te czynniki działają na spadające z drzew liście, których rozkład i gnicie staje się świetną pożywką dla grzybów pleśniowych.
Objawy alergii na pleśń
Symptomy uczulenia na zarodniki pleśni nasilają się po kontakcie z alergenem – czyli przede wszystkim po spacerach w terenach, gdzie jest dużo rozkładających się liści. Najczęściej pojawia się wodnisty katar, świąd nosa, zatkany nos, kichanie, swędzenie, zaczerwienienie i łzawienie oczu. Do tego nierzadko dołączają się uogólnione zmęczenie i osłabienie oraz napadowy kaszel lub ataki astmy (w ciężkich przypadkach).
Jak radzić sobie z alergią na pleśń?
Przestrzeganie kilku uniwersalnych zasad może pomóc przetrwać okres jesieni bez znacznego nasilenia objawów alergii:
- ogranicz aktywności na świeżym powietrzu, na spacery wychodź po deszczu;
- gdy spędzasz czas na zewnątrz w wietrzne dni lub gdy odczuwasz nasilenie objawów alergii, zakładaj maskę chroniącą przed wdychaniem zarodników pleśni;
- pozbądź się krzewów i drzew porastających Twój budynek od zewnątrz;
- regularnie usuwaj liście ze swojego trawnika – jeśli możesz, poproś kogoś z domowników, żeby Cię w tym wyręczył;
- unikaj wietrzenia pomieszczeń w suche dni;
- regularnie zmieniaj filtry powietrza w klimatyzatorach, wyczyść otwory wentylacyjne;
- regularnie sprawdzaj swój dom pod kątem pleśni;
- jeśli możesz, zrezygnuj z kwiatków doniczkowych w domu.
Dobrze zawsze mieć pod ręką lek na alergię bez recepty. Leki przeciwhistaminowe łagodzą objawy alergii i przynoszą ulgę od uciążliwych objawów. Zapytaj aptekarza o lek przeciwhistaminowy II generacji, bo te preparaty nie posiadają niepożądanego efektu usypiającego. [3]
Kiedy te sposoby nie pomagają, skontaktuj się ze swoim lekarzem rodzinnym lub alergologiem, który dobierze terapię odpowiednią do Twoich potrzeb.
Bibliografia
[1] T. E. Twaroch, M. Curin, R. Valenta, i I. Swoboda, „Mold Allergens in Respiratory Allergy: From Structure to Therapy”, Allergy Asthma Immunol Res, t. 7, nr 3, s. 205–220, mar. 2015, doi: 10.4168/aair.2015.7.3.205.
[2] „Alergeny wziewne”. Dostęp: 2 lipiec 2023. [Online]. Dostępne na: http://www.mp.pl/social/article/57681
[3] O. Ozdemir, „MOJ Immunology Mold Allergy, Its Prevention and Therapy -Part 2”, MOJ Immunology, t. 2, paź. 2015, doi: 10.15406/moji.2015.02.00057.
