Pacjenci, którzy stają przed koniecznością zaopatrzenia się w koncentrator tlenu, często nie wiedzą, czym kierować się przy jego wyborze. Zagubieni w ogromnej ilości rodzajów i modeli, zwykle wybierają kierując się ceną urządzenia. A na koncentratorze nie warto oszczędzać – to sprzęt, który umożliwia choremu normalne funkcjonowanie, niejednokrotnie przedłużający jego życie.
Czym jest koncentrator?
Koncentrator to urządzenie medyczne, którego przeznaczeniem jest dostarczenie pacjentowi tlenu medycznego o stężeniu około 95%. Stężenie tlenu to podstawowy parametr na jaki powinniśmy zwrócić uwagę przy zakupie koncentratora, tanie chińskie podróbki koncentrują 50-75% tlenu, zdecydowanie lepiej zainwestować w koncentrator renomowanych producentów niż kupić nową chińską podróbkę która koncentruje dużo mniej tlenu medycznego, ceny obu opcji są zbliżone.
Zdrowy organizm nie ma kłopotu z pobraniem takiej ilości tego pierwiastka, która jest mu w danym momencie niezbędna. Istnieją jednak choroby, które uniemożliwiają ten proces. Niedotleniony pacjent cierpi, a jego organizm powoli odmawia posłuszeństwa. Pojawia się duszność, ciągłe uczucie zmęczenia, wyczerpanie psychiczne, bezsenność, bóle i zawroty głowy, poszczególne narządy organizmu tracą zdolność wykonywania swojej pracy – jest to stan realnie zagrażający życiu chorego.
Rolą koncentratora jest pobranie powietrza atmosferycznego i jego “zagęszczenie”, aby mieszanka gazów podawana pacjentowi była bogatsza w tlen i zawierała go od 91 – 95%. Powietrze poddawane jest nie tylko filtracji i koncentracji, ale także oczyszczeniu i nawilżeniu. Tlen podaje się przez maskę lub kaniulę nosową, zależnie od preferencji pacjenta.
Rodzaje koncentratorów
Wyróżnić można dwie podstawowe kategorie koncentratorów tlenu: stacjonarne i przenośne. Co je charakteryzuje?
Stacjonarny koncentrator tlenu zasilany jest stałym źródłem prądu i może być używany zarówno w domu pacjenta, jak i w szpitalu. To duże i ciężkie (ok. 20 kg) urządzenie, które zmusza chorego do przebywania w domu. Wybierając je można liczyć jedynie na udogodnienie w postaci długiego przewodu, który umożliwia poruszanie się w obrębie mieszkania, korzystanie z toalety czy przygotowywanie posiłków. Ratują nas również mobilne kółka które umożliwiają przemieszczanie urządzenia.
Przenośny koncentrator tlenu jest urządzeniem znacznie mniejszym, którego waga została ograniczona do zaledwie kilku kilogramów. Niewielkie rozmiary urządzenia, w połączeniu z możliwością jego zasilania z zewnętrznych baterii daje choremu swobodę poruszania się także poza domem. Dostępny z torbą lub specjalnym wózkiem, może towarzyszyć pacjentowi w czasie pracy, zakupów, spaceru czy spotkań towarzyskich. To zdecydowanie lepszy wybór dla osób aktywnych Niestety jest około 5 razy droższy i dużo bardziej awaryjny, może służyć jedynie poza domem, używając go non-stop urządzenie może bardzo szybko ulec awarii..
Dla kogo butla z tlenem?
Drugą, obok koncentratora tlenu, możliwością prowadzenia domowej terapii tlenem, jest stosowanie butli z tlenem. Zasada jej działania jest inna niż w przypadku koncentratora – nie zachodzi tu proces filtracji i koncentracji. Tlen, gotowy do podania, znajduje się w butli, którą wystarczy podłączyć do reduktora z przewodem i maską. Urządzenie to, choć dość wygodne i niezawodne, jest jednak obarczone dwiema istotnymi wadami. Przede wszystkim pamiętać należy o tym, że skoncentrowany tlen może podsycać ogień. Butlę należy więc przechowywać z dala od jego źródeł. Drugą niedogodnością związaną z używaniem butli jest kwestia jej napełniania – butla wystarcza na kilka dni użytkowania. Ale ta opcja ma także swoje zalety – nie wymaga źródła zasilania, a jej praca jest bardzo cicha.
Na jakie parametry zwrócić uwagę kupując koncentrator?
Wybór konkretnego modelu koncentratora tlenu nie ogranicza się jednak tylko do wyboru pomiędzy urządzeniem stacjonarnym i przenośnym. Warto zwrócić uwagę także na inne aspekty.
Pierwszym z nich jest głośność pracy koncentratora. Niektóre z nich powodują mniejszy, inne większy, hałas. Zwłaszcza urządzenia starszego typu są dość głośne. Ten parametr może mieć znaczenie dla osób cierpiących na zaburzenia snu lub mających lekki sen, z którego wybudzają się z łatwością. Jeśli należysz do nich, upewnij się, że wybierasz urządzenie, które pracuje cicho.
Równie istotna sprawą jest pobór prądu. Lekarze zalecają spędzać pod tlenem nie mniej niż 17 godzin na dobę. Oznacza to, że zużycie energii elektrycznej może znacząco wzrosnąć. Wybieraj więc urządzenie ekonomiczne w eksploatacji.
Warto także wybierać koncentrator, który oferuje łatwą regulację przepływu tlenu wyrażoną w litrach na minutę. Lekarz określi wartość, która będzie dla Ciebie najlepsza, i należy przestrzegać jej bezwzględnie.
Wskazania i zalety domowej terapii tlenem
Na liście wskazań do terapii tlenem znajdują się:
- przewlekła obturacyjna choroba płuc,
- dusznica bolesna,
- niewydolność krążenia,
- astma oskrzelowa,
- zwłóknienie płuc,
- nowotwór płuc,
- dysplazja oskrzelowo – płucna,
- mukowiscydoza,
- choroby nowotworowe – dla wzmocnienia organizmu i podniesienia jakości terapii onkologicznej,
- w okresie rekonwalescencji,
- przewlekłe zmęczenie,
- ciągłe uczucie senności,
- stres,
- bóle głowy różnego pochodzenia.
Oczywistą zaletą domowej terapii tlenem jest fakt, iż dotlenia ona organizm, pozwalając choremu na komfortowe funkcjonowanie. Przyspiesza ona regenerację organizmu po wysiłku czy przebytej chorobie, poprawia sprawność umysłową i przyspiesza gojenie się ran, a nawet spowalnia procesy starzenia się organizmu.
Największą zaletą terapii jest jednak to, że może być prowadzona w domu pacjenta. Ma to nieoceniony wpływ na wzrost jego samopoczucia i tempo powrotu do zdrowia, zapobiega depresji i poczuciu wyobcowania.
Przeciwwskazania
Choć terapia tlenem wykazuje szerokie działanie lecznicze, to jednak nie w każdym przypadku można ją stosować. Oto lista chorób, które mogą być przeciwwskazaniem:
- ciężka chemiczna niewydolność oddechowa,
- procesy zapalne związane z chorobami autoimmunologicznymi,
- niektóre schorzenia kardiologiczne,
- nadczynność tarczycy.
Do przeciwwskazań absolutnych zaliczają się:
- alergia,
- infekcje,
- epilepsja,
- leczenie immunosupresyjne,
- ciąża,
- okresy zaostrzenia choroby wieńcowej,
- napad migreny.
Domowa terapia tlenem daje pacjentom z ciężkim niedotlenieniem szansę na komfortowe funkcjonowanie, bez konieczności hospitalizacji. Wybór odpowiedniego urządzenia decyduje o tym, na jaką swobodę będzie mógł sobie pozwolić chory.
