Okolica odbytu jest obficie unaczyniona oraz unerwiona, dzięki czemu możemy bardzo dokładnie kontrolować funkcję zwieraczy. Naczynia żylne w tym obszarze noszą nazwę guzków krwawniczych. Na skutek nadmiernego ciśnienia w jamie brzusznej dochodzi w nich do zastoju krwi i poszerzania splotów żylnych, w wyniku czego rozwijają się żylaki odbytu, czyli hemoroidy. Jest to powszechna dolegliwość, szacuje się że może dotyczyć nawet 50% populacji wśród osób dorosłych – częściej występuje wśród mężczyzn.
Kiedy dochodzi do powstania hemoroidów?
Hemoroidy mogą dotyczyć guzków krwawniczych zewnętrznych lub wewnętrznych i w zależności od lokalizacji żylaków wyróżniamy hemoroidy wewnętrzne (niewidoczne) oraz zewnętrzne (widoczne na skórze w okolicy odbytu).
Hemoroidy powstają:
- w wyniku przewlekłych zaparć;
- na skutek długo utrzymującego się kaszlu;
- z powodu siedzącego trybu życia;
- w przebiegu ciąży;
- rzadziej pojawiają się wśród pacjentów z marskością wątroby lub guzami w obszarze miednicy.
Charakterystycznymi objawami żylaków odbytu są:
- pieczenie, świąd i ból okolicy odbytu;
- wyciek śluzu;
- poczucie niepełnego wypróżnienia;
- obecność świeżej krwi w kale.
W przypadku ich wystąpienia należy zwrócić się o pomoc do specjalisty.
Gdzie szukać pomocy?
Zalecamy udanie się do wielodyscyplinarnego ośrodka, jakim jest DP MED – na miejscu znajdziemy zarówno pomoc lekarza rodzinnego, jak i proktologa. Lekarz rodzinny jest bardzo dobrym wyborem, jeśli chodzi o pierwszy kontakt – obejrzy chory obszar i zdecyduje, czy nasz przypadek wymaga pogłębionej diagnostyki.
Często okazuje się, że jeżeli hemoroidy są na wczesnym etapie rozwoju, wystarczy zmiana trybu życia: dieta bogatoresztkowa, przyjmowanie dużej ilości płynów i wprowadzenie aktywności fizycznej. Jeżeli żylaki są zaawansowane i wymagają ręcznego odprowadzania albo w ogóle nie da się ich cofnąć do kanału odbytu, wtedy konieczna jest konsultacja proktologiczna pod kątem bardziej zaawansowanego leczenia.
Jakie są możliwości leczenia żylaków?
- Wspomniana powyżej zmiana trybu życia.
- Zastosowanie 10-minutowych nasiadówek, np. z kory dębu.
- W przypadku silnego bólu – okłady z kostek lodu lub czopki z lekiem przeciwbólowym i przeciwzapalnym (beznokaina i steryd).
- Kremy ściągające i przeciwzapalne z lidokainą i hydrokortyzonem.
- Doustne preparaty z diosminą lub rutyną.
- Niekiedy potrzebne są antybiotyki lub sterydy.
- Leczenie chirurgiczne polega na założeniu gumowych opasek, dzięki którym poszerzone żyły „obumierają” i przestają stwarzać problem.
- Opcją jest także skleroterapia – wstrzykiwanie środków chemicznych do światła naczynia, które blokują przepływ krwi do chorego obszaru.
- Elektrokoagulacja i krioterapia – zamykanie światła żylaków laserem lub działaniem zimna.
Bibliografia:
[1] – Friediger J., Bartnik W., Choroba hemoroidalna, www.mp.pl
[2] – Zych W., Hemoroidy, www.mp.pl
