Domowy ormiański chlebek lawasz – tradycyjny przepis i różne przepisy na dania z lavash

Słowo to kojarzymy z Armenią. I słusznie! Jest to tradycyjny ormiański chleb pochodzący z Zakaukazia i Wyżyny Armeńskiej. Odgrywa bardzo ważną rolę w kuchni ormiańskiej co potwierdza fakt, że w roku 2014 lawasz został wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.

Tradycyjny lawasz jest wypiekany w tonirze – glinianym piecu o stożkowatym kształcie, zagłębionym w podłodze. Wypiekiem zajmują się kobiety, mężczyźni stawiają piece i konstruują narzędzia. Dawniej kiedy przychodziła jesień Ormianie wypiekali duże ilości chleba na zimę. Suszono go, układano w stosy i przykrywano tkaniną. Chleb odzyskiwał miękkość po zmoczeniu wodą i odstaniu pół godziny pod przykryciem. W tradycji ludowej lawasz ma moc niszczenia zła, ściągania obfitości i oczyszczania domostw Pełni funkcję obrzędową w czasie wesel. Nakładany jest na ramiona panny młodej i pana młodego w celu zapewnienia pomyślności i płodności. Lawasz sprawdzi się idealnie do sosów, past czy jako spód pizzy. Aby na chwilę przenieść się do tego kraju potrzebujesz:

2 szklanki mąki (300 g) pszennej typ 650 lub 500 (ew. jasnej orkiszowej, podobny typ)

1 szklanka gorącej wody (wrzątek)

1/2 łyżeczki soli

1 łyżka oleju

Lawasz można serwować na wiele sposób. Oto kilka prostych i smacznych dań z wykorzystaniem chlebka ormiańskiego.

Quesadia

Kolejną propozycją do wykorzystania lawaszu jest quesadia. Jest to danie z kuchni meksykańskiej, ale jako bazę można także wykorzystać lawasz. Sprawdzi się on równie dobrze jak tortilla, a będzie wspaniałą okazją do eksperymentu i odkrycia nowego smaku.

Składniki:

4 lawasze o średnicy 25 centymetrów (lub 6 mniejszych o średnicy 20 centymetrów)

140 gramów fileta z piersi kurczaka

1 łyżeczka papryki czerwonej w proszku

połowa papryki czerwonej

połowa papryki żółtej

połowa papryki zielonej

połowa średniej cebuli (około 50g)

1 pomidor

kilka sztuk papryczek piri-piri lub innych ostrych papryczek chilli (opcjonalnie)

3 łyżki oliwy z oliwek (do smażenia)

100 gramów sera mimolette

100 gramów sera cheddar

Sposób przygotowania:

• Filet z kurczaka dzielimy na cieńsze kawałki i obtaczamy w czerwonej papryce.
• Smażymy z obu stron, co jakiś czas mieszając. Po usmażeniu kroimy na mniejsze paski i odstawiamy.
• Paprykę i cebulę kroimy w kostkę.
• Wrzucamy pokrojone wcześniej warzywa na patelnię z odrobiną oliwy z oliwek i smażymy na średnim ogniu przez 8-10 minut.
• W tym czasie pozbywamy się gniazd nasiennych z pomidora oraz kroimy go w kostkę.
• W międzyczasie, na dużych oczkach tarki ścieramy ser cheddar i mimolette.
• Kiedy papryka i cebula są już gotowe, możemy przystąpić do składania quesadilli.
• Pamiętajmy, aby dostosować wielkość lawaszu do rozmiarów patelni jaką dysponujemy (lawasz nie może być większy niż średnica patelni).
• Patelnia powinna znajdować się na bardzo małym ogniu. Nie ma konieczności czekać aż się nagrzeje, układanie możemy rozpocząć od razu.
• Na patelni układamy jeden z placków, który następnie pokrywamy połową przeznaczonego na tę quesadillę sera.
• Dodajemy część usmażonej wcześniej piersi z kurczaka.
• Nakładamy część smażonej papryki i cebuli.
• Pokrojone w kostkę fragmenty pomidora.
• Dodajemy również kilka surowych papryczek chilli pokrojonych na mniejsze kawałki razem z pestkami.
• Posypujemy resztą przeznaczonego na tę quesadilię sera.
• Przykrywamy drugą tortillą i pozostawiamy na małym ogniu około 3-4 minut.
• Po kilku minutach obracamy i znów pozostawiamy na 3-4 minuty. Obrót najlepiej zrobić kładąc talerz na patelni, którą następnie obrócić do góry nogami tak aby quesadilla spadła na talerz, z którego łatwo zsuniemy ją na patelnie.
• Po zdjęciu z patelni quesadilla jest gotowa do krojenia.
• Teraz przystępujemy do składania kolejnych quesadilli. Ich czas pieczenia powinien być trochę krótszy, ponieważ składniki będziemy teraz nakładać na gorącą patelnię.

Sałatka z makaronem z lawaszu

Składniki: 

• olej 2 łyżki
• gotowana pierś z indyka 300 g
• czerwona papryka 1 sztuka
• ogórek zielony 2 sztuki
• świeże liście bazylii
• cebula 1 sztuka
• jogurt naturalny 100 g
• czosnek 2 ząbki
• sól do smaku
• pieprz cytrynowy do smaku
• majonez 1 łyżeczka
• olej roślinny do smażenia

Sposób przygotowania:

• Ugotowaną pierś z indyka szarpiemy na nitki.
• Ogórki myjemy, kroimy na 4 części, aby uniknąć puszczenia wody w sałatce ścinamy pestki, a następnie kroimy na cienkie krótkie paski.
• Paprykę czerwoną myjemy, wydrążamy pestki i kroimy na kilkucentymetrowe paski.
• Cebulę obieramy, szatkujemy na kostkę, pieczemy na oleju na złoty kolor.
• Lawasze układamy warstwowo jeden na drugim i kroimy w 5 – 6 cm pasy, następnie każdy pasek kroimy na około 1 cm paski.
• Makaron lawaszowy mieszamy z przygotowanymi warzywami, mięsem z indyka i uduszona cebulą. Dodajemy skrojoną świeżą bazylię.
• Do jogurtu dodajemy sól, pieprz do smaku, łyżkę majonezu i przeciśnięty przez praskę czosnek. Polewamy sałatkę sosem i delikatnie mieszamy.

Chipsy z lawaszu

Idealnie sprawdzą się jako przekąska do filmu czy na imprezę. Dodatkowo są o wiele zdrowsze niż tradycyjne chipsy.

Składniki:

1 placek lawaszu o średnicy 25 cm

50 g masła

20 g twardego sera typu parmezan

2 ząbki czosnku

przyprawy: 1/4 płaskiej łyżeczki soli, łyżka bazylii

Sposób przygotowaniu:

Placek lawaszu o średnicy 25 cm – dzielimy na 16 trójkątów. Mogą to być również dwa mniejsze placki. W misce mieszamy ze sobą rozpuszczone masło, czosnek przepuszczony przez praskę, sól, bazylię oraz starty drobno parmezan. Kawałki lawaszu oblepiamy z obu stron gotową papką. Układamy obok siebie na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia. Blaszkę umieszczamy w piekarniku nagrzanym do 160 stopni. Chipsy pieczemy 13 minut.

Chipsy po kilku minutach od wyjęcia z piekarnika całkowicie twardnieją i robią się kruche jak typowe chipsy. Można jeść je same lub podawać z ulubionym sosem.